NASA’nın Mars yüzeyinde gezen son model altı tekerlekli aracından alınan görüntüler bölgenin geçmişinde önemli sel olayları yaşandığını gösteriyor. NASA’nın Azim (Perseverance) gezgininin verileriyle hazırlanan yeni bir makale Jezero Kraterinin bir zamanlar göl olduğunu ve çok daha karmaşık ve ilginç olaylar yaşadığını anlatıyor. Makale, gezginin uzun zaman önce gölü besleyen eski bir nehir ağzında biriken tortulardan …
Mars’a insan göndermek için bilim insanları ve mühendisler bir dizi teknolojik ve güvenlik engelini geçmek zorunda. Engellerden biri Güneş’ten, uzak yıldızlardan ve gökadalardan gelen parçacık ışınımın (radyasyon) oluşturduğu risk. Burada iki önemli soru karşımıza çıkıyor: Parçacık ışınımı kızıl gezegene yapılacak yolculuk süresince ciddi bir tehdit oluşturuyor mu? Ve Mars’a yapılacak yolculukta astronotları taşıyacak uzay aracı …
NASA’nın Mars yüzeyinde görev yapan Insight aracı, sismometresi yardımıyla gezegenin iç kısmına ait ayrıntıları ortaya çıkardı. Sismometre verilerine göre Science’da yayınlanan üç makale, Mars’ın kabuğu, mantosu ve çekirdeğinin derinliği ve bileşimi hakkında ayrıntıları ele alıyor. Mars’ta da Dünya’daki gibi erimiş bir dış çekirdek ve katı iç çekirdeğin olup olmadığını belirlemek için Insight verileri incelenmeye devam …
Mars’ın yüzey altında su gölleri olduğuna ilişkin kanıtlar artıyor. Ancak bunların çoğu suyun sıvı halde bulunamayacağı kadar soğuk bölgelerde bulunuyor. 2018’de ESA’ya ait Mars Express yörünge aracından alınan verileri inceleyen bilim insanları şaşırtıcı bir keşifte bulundu: Kızıl Gezegen’in güney kutbundan yansıyan radar sinyalleri bir yeraltı gölünü işaret ediyor. Daha önce de bu gibi yansıma sinyalleri …
Mars gezgini Merak gezegen atmosferinde beklenenden daha yüksekte ve erken dönemde oluşan bulutları görüntüledi. Mars’ın ince ve kuru atmosferinde bulutlu günlere ender rastlanır. Bulutlar genelde gezegenin ekvatorunda ve Güneş’ten en uzak olduğu soğuk zamanlarda oluşur. Ancak bilim insanları tam bir Mars yılı önce (iki Dünya yılı) Merak gezgini yardımıyla beklenenden erken dönemde bulut oluşumlarını fark …
Mars helikopterinin dört ve beşinci uçuşları* da beraberinde ilkleri getirdi. Helikopterin 30 Nisan’daki uçuşu sırasında Azim robotunun mikrofonu çalıştı. Yeni video Azim’in Mastcam-Z kamerasıyla elde edilen görüntüleri mikrofondan alınan sesle birleştiriyor. Bu mikrofon robottaki SuperCam lazer aletinde yer alıyor.
Mars’ta oksijen üretildi. Gelecekte gerçekleşecek insanlı Mars görevleri için oldukça önemli. NASA’nın Mars yüzeyinde göreve başlayan yeni altı tekerlekli aracı Perseverance (Azim) yanında taşıdığı karbondioksiti oksijene çeviren MOXIE aletiyle oksijen üretmeyi başardı. Şimdilik üretilen oksijen oldukça az. Ama bu başarı gelecek görevler için oldukça önemli. Oksijen sadece Mars’a gidecek insanların solunum gereksinimlerini değil aynı zamanda …
Mars’ta kontrollü uçuş gerçekleştirmek zordur. Kütle çekimi Dünya’nın üçte biri olan Mars’ta bu haliyle uçuş yapmak kolay görünür. Ancak durum böyle değil. Uçuş için havanın kaldırma kuvvetinden yararlanılır. Ancak Mars’taki hava Dünya’nın yüzde biri kadardır. Bu zorluğa rağmen Mars helikopteri uçmayı başardı, hem de üç defa. İşte gerçekleşen üç uçuşun ayrıntıları… İlk uçuş: Mars helikopteri …
Bir yılı daha geride bıraktık. 2020 yılı pandemi nedeniyle insanlığın akıllarında kalacak bir yıl oldu ve bu nedenle birçok araştırma projeleri de ertelendi ya da iptal edildi. Elbette astronomide buradaki payını aldı. Her şeye rağmen astronomi yine bilimin lokomotifi olmayı sürdürdü ve önemli keşifler gerçekleşti. 2021 yılının bilim açısından oldukça verimli bir yıl olması dileğiyle …
Avrupa Uzay Ajansının (ESA) Mars Express uydusu Kızıl Gezegen’in kutup bölgesinde buzun altına gömülü birkaç sıvı su deposu keşfetti. Araçtaki radar aleti MARSIS 2018 yılında buzlu yüzeyin yaklaşık 1.5 kilometre altında yeraltı su deposu olduğunu ortaya çıkarmıştı.
