Cassini: Enceladus’ta Yeraltı Denizi Var

Cassini uzay aracına göre Satürn’ün sıradışı buzlu uydusu Enceladus bir yeraltı denizine sahip.

Cassini 2005 yılında Enceladus’un güney kutbundaki ‘kaplan çizgisi’ni andıran kırıklardan fışkıran buz ve subuharı jetlerini keşfettiğinden bu yana ilgiyle izlenir olmuştur.

Sonraki gözlemlerde jetlerin diğer bölgelere göre daha ılık ve daha tuzlu olduğunu ortaya koymuştu.

Gezegen bilimciler Cassini’nin radyo bilim aleti yardımıyla uydunun içini doğrudan inceleyebildi.

Cassini, 2010 ve 2012 yıllarında biri kuzey kutbuna olmak üzere toplamda üç kez Enceleadus’un 100 km kadar yakınından geçti.

Bu geçiş sırasında, uydunun kütleçekimi etkisiyle, Cassini’nin hızı saniyede 0,2-0,3 milimetre kadar değişti.

Enceladus’un Cassini’ye uyguladığı ve Dünya’nın çekimine göre küçük olan çekim kuvveti, radyo sinyalleri yardımıyla ölçüldü. Bu ölçümler uydunun iç yapısı hakkında bilgi içeriyordu.

Yüzeydeki tepe ya da çukurların dağılımı bu sinyallerin geri dönüş süresine bağlı olarak tespit edilebilir.

Bilim insanları Enceladus’un güney kutbu üzerinde ve yüzeyin 30-40 km altında negatif kitle dağılımı ölçtüler.

Science Dergisi’nde yayınlanan çalışmanın başyazarı Luciano Iess: “Cassini’nin hareketine bağlı olarak uydunun yüzeyini kameralarla gözleyerek topografyasını oluşturduk. Böylece uydunun iç yapısını anlamamızı sağlayan küçük bir pencereyi açmış olduk” diyor.

“Uzay aracının hareketinde gözlenen tedirginliklerle asimetrik bir iç yapısı bulunan uydunun güney yarıküresinin yüzeyinin kabaca 30-40 km altında sıvı su olduğu anlamına gelir.”

Kütleçekimsel veriler uydunun 50⁰ güney enleminden güney kutbuna kadar uzanan kısmında bölgesel bir deniz olduğunu gösterdi. Bu sonuç, yüzeyde gözlenen kaplan çizgileri çevresindeki yüksek sıcaklık değeriyle de tutarlıdır.

ESA’nın Cassini projesi bilim insanlarından Nicolas Altobelli: “Bu ilginç deneyle birlikte Enceladus’un jet tüylerinin oluşumunu anlamaya yönelik çok önemli bir aşama kaydedildi” diyor.

ESA