Çift Çekirdekli, Çift Karadelikli Gökadalar

Fotoğrafın merkezindeki parlak beyaz bölge gökadamızın merkezindeki yoğun yıldız kümesidir. Fotoğraf: NASA/JPL-Caltech/S. Stolovy (SSC/Caltech)

Obur bir karadeliğin bulunduğu gökada merkezi acaba nasıl davranır? Peki ya merkezde obur iki karadelik varsa…. Bu soruya yanıt arayan Swinburne Üniversitesi’nden bir ekip 50 gökada üzerinde yaptıkları inceleme sonucunda şaşırtıcı sonuçlara ulaştı.

Araştırmacılar Doc.Dr.Alister Graham ve Dr. Lee Spitler inceledikleri gökadalar arasında 12’sinin aslında çift çekirdeğinin olduğunu buldular. Bu gökadaların çekirdeklerinde ya iki süper karadelik ya da en az on milyon yıldızdan oluşan yoğun yıldız kümeleri olduğunu da gösterdiler.

Şu ana kadar geçerli olan sava göre dev gökadaların merkezlerinde süper büyük karadelik ce küçük gökadaların merkezlerinde de yoğunlaşmış yıldız kümesi bulunduğu dile getiriliyordu. Çift çekirdekli gökadaların ise ender görülebileceklerini söyleyen kuramı Swinburne’deki araştırmacılar yıkmışa benziyor. Graham’a göre çift çekirdekli gökada sayısı bilinenin tersine çok daha fazla.

“Bir yıldız ne zaman ki karadeliğin yakınına düşer, o zaman onun kütleçekimi etkisi altına girer. Bir milyon yıldızın bir karadeliğin çekim alanı etkisi altına girmesi ise gökadanın merkezindeki parlaklığı ve ağırlığı arttıracaktır “ diyor Graham.

Çift çekirdekli gökadaların ağırlığı, merkeze yakın yıldızların hiper hızlı olacağını düşündürüyor. Büğyük karadeliğe doğru yaklaşan yıldız kütle çekime yenik düşerek hızını saniyede 500 km arttırabilir. Araştırmanın diğer ancak dolaylı bir sonucu da kütle çekimine bağlı ışımada gözle görülür bir artış olmasıdır.

“Böyle bir etki Einstein’ın Genel Görelilik Teorisi öngörmektedir, ancak şimdiye kadar bu etki gözlenememişti. Teoriye göre bir karadeliğin çevresinde sarmal bir yapıda dolanan yıldız uzay-zaman sürekliliği içindeki hareketi sonucunda kütleçekim dalgaları oluşturacaktır” diyor Spitler.

Elde edinilen bu bilgiler ışığında artık gökbilimciler gökada oluşumlarına ilişkin senaryolarını geliştirebilecekler. Gözleyebildiğimiz gökadaların merkezlerindeki karadelikler ve yıldız kümelerini diğer gökadalar üzerine yayarak onlarında kütleleri tahmin edilebiliyor.

“Önceki modellerde gökadaların bir çekirdeği üzerinde çalışıyordum. Şimdi ise işi biraz daha genişleterek ve hibrid modelli çekirdeklere sahip gökadalar ile modeli geliştirmek zorundayız” diyor Graham.

Kaynak:  Science Daily

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d