Çoğu Yıldızdan Daha Sıcak Gezegen

Yeni keşfedilen Jüpiter benzeri dünyanın sıcaklığı o kadar fazla ki “gezegen” tanımlamasını değiştiriyor. Sıcaklığı 4600 C derece dolayında olan gezegen bu haliyle çoğu yıldızdan da sıcak; Güneş’ten sadece 1200 C derece soğuk.

Kelt-9b adlı aşırı sıcak gezegen Güneş’e göre iki kat fazla ışık yayan ve iki kat daha sıcak olan Kelt-9 yıldızının çevresinde dolanıyor. (Robert Hurt, NASA/JPL-Caltech)

2,8 Jüpiter kütleli gezegen yıldızına yakın olması nedeniyle aşırı ısınarak atmosferi uçmuş, yarı yarıya gazdan oluşmuş bir dev. Yıldızına kilitli dolandığı için gezegenin gün kısmı sürekli yıldızın yoğun ışınımı altında olduğundan su, karbondioksit ve metan gibi moleküllere rastlanmaz. Gece tarafının sırrı henüz çözülememekle birlikte bu tür moleküllerin oluşması mümkün olabilir.

Ohio Üniversitesinden Prof. Scott Gaudi: “Kütlesi açısından tipik bir gezegen olmasına karşılık sıcaklığı nedeniyle aykırı bir dünyayla karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.

Kelt-9b adlı aşırı sıcak gezegen Güneş’e göre iki kat fazla ışık yayan ve iki kat daha sıcak olan Kelt-9 yıldızının çevresinde dolanıyor. Gaudi ile birlikte araştırmayı yürüten Vanderbilt Üniversitesinden Keivan Stassun: “Kelt-9’dan yayılan ışıma gezegenin buharlaşmasına yol açabilir. Ya da yüzeyde kayaları varsa bunların kaynamasına neden olabilir” diyor.

Yıldız şu an genişliyor ama bunun nedeni birşeyleri yutması değil. “KELT-9 yaklaşık bir milyar yıl içinde kırmızı bir deve dönüşeceğinden şişmektedir. Yaşam için uzun vadeli projeler ya da umutlar Kelt-9b için pek mümkün görünmüyor.”

Gaudi’ye göre gezegenin atmosferi yüksek düzeyde morötesi ışımaların etkisiyle uzayda kuyruk oluşturarak buharlaşmış olabilir.
Gaudi ve Stassun yaşanabilir gezegen arayışı sürerken aynı zamanda böylesi aykırı örneklerin de araştırılması gerektiğini belirtiyor.

“Son zamanlarda Proxima Centauri ve Trappist-1 gibi Güneş benzeri ya da daha küçük yıldızların çevresinde Dünya benzeri gezegenlerin keşfedilmesi asıl hedef olarak görünmektedir. Düşük kütleli yıldızların çevresini aramak daha kolaydır. Diğer taraftan Kelt-9b’nin yıldızı Güneş’ten daha büyük ve sıcak olduğundan araştırmaların eksik kısmını tamamlar. Kelt-9b, sıcak gezegensel sistemlerin nasıl oluştuğunu anlamak için özel bir örnektir.”

“Oradaki dünyaların çeşitliliğini görmeye çalışırken gezegenlerin nasıl oluştuğunu, geliştiğini ve hangi koşullar altında yok oldukları bilgisine de ulaşmaya çalışıyoruz” diyor Stassun.

Gezegen, Arizona’daki Winer Gözlemevindeki Kelt-Kuzey teleskopu kullanan gökbilimcilerce fark edildi. Kelt-9 yıldızında her 1,5 günde gözlenen parlaklık azalması yıldızın önünden bir cismin geçtiğini gösteriyordu. Bu da cismin yörünge döneminin 1,5 gün olduğu anlamına geliyordu.

Sonraki gözlemler sinyalin bir gezegene ait olduğunu doğruladı ve gökbilimcilerin “sıcak Jüpiter” dediği cisim ortaya çıktı.
Gökbilimciler Spitzer, Hubble ve yakında göreve başlayacak olan James Webb teleskoplarıyla Kelt-9b’ye yakından bakmak istiyor. Hubble gözlemleri gezegenin gerçekten de kuyruğu olup olmadığını ortaya çıkarabilir.

Science Daily

Önerilir...

1 Yorum

  1. Bizden kaç ışık yılı uzaklıkta acaba ?? Ohh ne guzel hiç kar-kış, soğuk yok hep sıcak 🙂
    Bi de Scott Web uzay teleskobu ne zaman fırlatılacak ?? Ailecek sabırsızlıkla bekliyoruz … Hubble emekli olsun artık çok çalıştı hak etti küheylan

Erhan için bir cevap yazınCevabı iptal et

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d