M51 ve NGC 5194 olarak bilinen Girdap Gökadası, sarmal gökadaların en iyi örneklerindendir. İki kıvrılmış sarmal kollarıyla gökada, yüz milyardan fazla yıldıza evsahipliği yapıyor ve kollardan biri küçük gökada NGC 5195 ile birleşmektedir.
30 milyon ışık yılı uzaklıktaki gökada bir dürbünle bile gözlenebilir. Gökbilimciler ellerindeki iyi teleskopları kullanarak gökadanın ayrıntılı yapısını inceleyebiliyor.
ESA’nın Herschel ve XMM-Newton uzay teleskopları ile üç farklı dalga boyunda elde edilen görüntüler eşliğinde üç ayrı yaş grubundaki yıldızların Girdap Gökadası’nı nasıl oluşturduğunu anlamak için birleştirilmiştir.
Herschel’in kızılötesi dalga boyu ile elde edilen veriler kırmızı ve sarı ile gösterilip, gökadanın sarmal kollarındaki yıldızlar arasındaki birçok önemli maddedeki küçük kozmik tozunu kırmızı rengiyle gösterir. Bu gaz ve toz karışımı Girdap Gökadası’nın geleceği için gerekli hammaddeyi sağlar.
Görünür ve morötesi ışıkla ise gökadanın şu andaki yıldız kuşakları görülebiliyor. Çevrelerine güçlü rüzgârları ile ışıma saçan genç ve büyük kütleli yıldızlar XMM-Newton ile morötesi dalga boyunda görülebiliyor. Bu yıldızlar birleştirilmiş görüntüde yeşil ile gösterilen parlak noktalar yüksek sıcaklığa sahip yıldızları ve kümeleri gösterir.
Görüntüde ayrıca XMM-Newton ile de X-ışınları saçan eski yıldız kalıntıları görülebiliyor. Mavi renk ile gösterilen X-ışını kaynakları ya ağır yıldızların son birkaç bin yıl içinde süpernova ile ya da eşi nötron yıldızı veya karadelik olan ikili sistemlerdeki patlamalarla geriye kalan kalıntıların izleridir.
