Kahverengi Cüce ve Sıradışı Arkadaşı

Teleskopların gücü arttıkça gökbilimciler çok farklı özelliklere sahip, aykırı nesneleri de keşfediyorlar. Bu nesnelerle ilgili en son örnek ise bir kahverengi cüceyi saran gezegenimsi disk yapısı ile ilgili. Nesne bir gezegen için uygun kütlede: 5-10 Jüpiter kütlesinde. İlginç olan ise gezegenin 1 milyon yıldan daha az bir süre içinde oluşmuş olması. Çünkü çevresinde dolandığı kahverengi cücenin yaşı da o kadar. Hal böyle olunca gezegenin sanki acelesi varmış gibi çok hızlı bir şekilde oluşumunu tamamladığı görülüyor.

Penn State Üniversitesi’nden Kamen Todorov, Hubble’ın verilerinden ve Gemini Teleskoplarının gücünden yararlanarak Boğa takımyıldızındaki 32 genç kahverengi cüceyi gözlem altına aldı. Kahverengi cüceler genellikle Jüpiter kütlesinde olup, gerekli nükleer füzyonu gerçekleştiremediklerinden yıldızlar gibi parlamayan küçük nesnelerdir.

Gizemli nesne kahverengi cüceden 3.6 milyar km uzaklıkta dolanıyor ki bu uzaklık Güneş ile Satürn-Uranüs arasına denk geliyor. Araştırma sonuçları The Astrophysical Journal’da yayınlanacak.

Bu gizemli nesne acaba bir gezegen mi yoksa bir kahverengi cüce mi? Nesnenin kütlesi 15 Jüpiter kütlesinden küçük yani yıldızların çevresinde dolanan gezegen kütleleri kadardır. Acaba bu bilgi  nesnenin gezegen olduğu anlamına mı geliyor? Sorunun yanıtı ise kahverengi cüce ile gizemli arkadaşının arasındaki kuvvete bağlı.

Konuyla ilgili üç olası yaklaşım ortaya sürülüyor. Toz diskinin içinde yer alan ve 10 Dünya kütlesi büyüklüğündeki bir gezegenin çevresindeki tozu yavaşça alması; diskte yer alan yoğun durumdaki gazın çökmesiyle gizemli arkadaşın oluşması ve son olarak bir yıldız gibi kahverengi cücenin veya gezegenin yavaşça çevresindeki tozu çekerek oluşması.

Eğer son yaklaşım doğru ise yıldızları oluşturan yapı ile gezegenleri oluşturan yapının aynı olduğu ortaya çıkar. Bu çözüm akla en yatkın olanıdır. Çünkü ilk yaklaşım için uzun süre gerekir ki buradaki yapı oldukça gençtir. İkinci yaklaşım ise çok hızlı oluşur ki, büyük bir olasılıkla merkezdeki kahverengi cücenin çevresindeki disk, 5-10 Jüpiter kütleli yapısıyla bunu gerçekleştirebilecek yeterli maddeyi içermemekte.

Kaynak: Hubblesite

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d