Gaz ve toz bulutları kütle çekimi kuvvetiyle toplanır ve yıldızı oluşturur. Ancak burada sadece kütle çekimi yok. Oluşan türbülans ve manyetik alanın kütle çekimiyle savaşı gaz akışını kısıtlar. Araştırmacılar yeni bir çalışmayla yüzlerce ışık yıllık boyutlara sahip alanlarda manyetik alanın yıldız oluşumlarını nasıl etkilediğini inceledi.
NGC 6334 ya da popüler adıyla Kedi Pençesi bulutsusunda 40 güneş kütlesinde 30 dolayında yıldız oluşturabilecek kadar, 200.000 güneş kütlesinde malzeme bulunur. Akrep takımyıldızı doğrultusundaki bulutsu 5500 ışık yılı uzağımızdadır.
Araştırmacılar önce Kedi Pençesi’ndeki manyetik alanların yönünü belirledi. Makalenin baş yazarı Hua-bai Li: “Manyetik alanların yönünün küçük ve büyük ölçeklerde kütle çekimi ve bulut türbülansı ile değişmediğini, korunduğunu gördük” diyor.
Çalışma ekibinden Harvard Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden (CfA) T.K. Sridharan ekliyor: “Bu alanlar Dünya’nın manyetik alanına kıyasla daha zayıf olsa da kozmik manyetik alanlar oluşturarak yıldız doğumlarının düzenlenmesinde rol oynarlar.”
Ekip içlerinde Smithsonian milimetre altı dizisi de olan birçok yöntemle tozdan gelen ışığa baktı. Toz taneleri kutuplaşmış (polarize) ışık altında manyetik alanla aynı hizaya gelmiş göründü. Böylece alanın geometrik simetrisi ölçüldü. Manyetik alanların büyüklüğü bölgenin ölçeğine göre değişim gösterse de aynı yönde dizilme eğilimi gösterdi. Manyetik alanlar sadece yeni oluşan yıldızların çevresinde güçlü çekim kuvvetleri nedeniyle farklı dizilimdeydi.
Bu çalışmayla tek bir bölgede manyetik alanlar çok farklı ölçekler altında ilk kez ölçülmüş oldu. Bunun gökada tarihimize de ilginç katkıları vardır.
Bir moleküler bulutun yıldız oluşturmak için gereken çökme sürecini manyetik alanlar engeller. Bunun sonucunda bulutun bir kısmı yıldıza dönüşür ve geri kalan malzeme başka yıldızlar oluşturmak üzere serbest kalır. Manyetik alanların yardımıyla kalan malzeme bebek yıldızdan dışarı doğru çekilir.
CfA’da evrenin kökeni, evrimi ve geleceği hakkında çalışmalar yapılmaktadır.
