Bir gaz devi az sayıdaki doğrudan görüntüleme yöntemiyle keşfedilenler arasına eklendi. 155 ışık yılı uzaklıktaki yeni gezegen, GU Psc adlı üç Güneş kütlesinden daha az kütleli yıldızıyla birlikte Balıklar (Pisces) takımyıldızında yer alıyor. Yıldızından 2000 astronomi birimi (Dünya-Güneş uzaklığı 1 astronomi birimidir) uzaklıktaki gezegen ötegezegenler arasında yıldızından en uzakta olan gezegen olma ünvanını elde etti. Gezegenin yıldızı çevresindeki bir turu ise yaklaşık 80.000 yıl (!) sürmektedir. Gezegenin bu kadar uzakta olması keşfedilmesini kolaylaştırdı.
Montréal Üniversitesi Fizik Bölümü’nden Marie-Ève Naud’ın başını çektiği uluslararası br araştırma ekibinin İkizler Gözlemevi, Mont-Megantic Gözlemevi (OMM), Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu (CFHT) ve WM Keck Gözlemevi verilerini kullanarak keşfettikleri gezegen farklı dalga boylarındaki görüntülerin karşılaştırılmasıyla elde edildi.
“Yüzey sıcaklığı diğerlerine göre daha düşük olan yıldızlara görünür ışık yerine kızılötesi dalga boyunda bakıldığında gezegenler daha parlak olur. Bu da bize GU Psc b gezegeninin keşfini getirdi” diyor Naud.
Nereye Bakılacağını Bilmek
Araştırmacılar genç bir yıldız grubunu barındıran AB Kılıçbalığını tarayarak GU Psc’yi farkettiler. Sadece 100 milyon yıl yaşındaki genç yıldız çevresindeki gezegenler yeni oluşum evresinde olduklarından henüz tam anlamıyla soğumamıştır. Montréal Üniversitesi’nden Étiene Artigau’nun da belirttiği gibi bu keşif GU Psc b benzeri gezegenlerin çok olduğu anlamına gelmeyebilir. “ 90 yıldız içerisinde ancak birinde gezegen keşfettik, ancak aslında bu kozmik bir garipliktir” diyor.
Bir gezegeni doğrudan görseniz bile bu kütlesi hakkında bilgi vermez. Araştırmacılar gezegenin özelliklerini belirlemek için gezegenlerin evrim kuramı modellerini kullanır. Hawaii’deki İkizler Kuzey Teleskopu’nun tayfölçerini kullanan bilim insanları GU Psc b gezegeninin sıcaklığını 800 C derece dolayında olduğunu mevcut modellere dayanarak gösterdi. AB Kılıçbalığı’ndaki konumu nedeniyle de GU Psc’nin yaşı bilindiğinden ekip gezegenin 9-13 Jüpiter kütlesinde olduğunu hesapladılar.
Astrofizikçiler önümüzdeki yıllarda yeni teknolojik araçlarla yıldızlarına çok yakın gezegenlerin keşfedileceğini umuyor. Bu tür gezegenlerin keşfedilmesi için GU Psc b gibi örneklere ihtiyaç vardır.
OMM yöneticisi René Doyon: “GU Psc doğanın bir hediyesi. Yıldızından bu kadar uzakta bulunan dev ötegezegenlerin iyi anlaşılmasını sağlayacak araçlarla daha doğru çalışmalar yapılabilir” diyor.
Böylesi araçlardan biri de hemen her konuda destek vermesi beklenen James Webb Uzay Teleskopu’dur.
