Bir Yıldız ve Bir Karadelikli Sistem

Chandra’nın elde ettiği yeni görüntü, solda Dijital Gökyüzü Tarayıcısı ile alınan optik görüntüde kırmızı kare ile işaretlenmiş.  700 ışık yılı çapındaki Kuğu X-1 (Cygnus X-1) Samanyolu’ndaki aktif yıldız oluşum bölgelerinin yakınında yer alır.  Sağ taraftaki resim ise gökbilimcilere göre Kuğu X-1 sisteminde neler döndüğünü ortaya koymaktadır.  Kuğu X-olarak adlandırılan sistemde büyük bir yıldızın çökmesiyle oluşan bir karadelik bulunmaktadır. Karadelik, eşi olan bir mavi yıldızdan madde çalmaktadır. Bu madde karadeliğe düşmeden önce karadeliğin çevresini saran bir disk oluşturmaktadır (kırmızı ve turuncu renkle gösterilmiş).

cygx1_xray
Chandra gözüyle Kuğu X-1

Radyo gözlemleri, görünür ışık ve nihayet NASA’nın Chandra Gözlemevi’nin X-ışını gözlemleri milyonlarca yıl önce oluşan karadelikle ilgili yeni bilgileri ortaya çıkarmaktadır. Bilim insanları Kuğu X-1’in spinini oldukça yüksek hassasiyetle belirlediler. Buna göre karadeliğin çevresinde diskteki madde, dönüşü olmayan yola girdiğinde diskin dönme hızına göre 800 kat hızlanıyor.

Yıldız ve karadeliğin kütlesi ise şimdiye kadar yapılmış en ayrıntılı çalışmayla 14.8 Güneş kütlesinde olduğu belirlendi.

Araştırmacılar ayrıca Ulusal Gözlemevi’nin Çok Büyük Temel Dizi (Very Long Baseline Array -VLBA) ile en doğru uzaklık tahmininde bulundular. Buna göre sistem bizden 6070 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Bu uzaklık kütle ve spin değerlerinin daha doğru ölçülmesi için önemlidir.

Chandra

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d