Mars tarihi boyunca birçok irili ufaklı darbelere uğramıştır. Bu nedenle Kızıl Gezegen’in yüzeyinde yüzlerce hatta binlerce çarpma kraterine rastlanır.
Bu görüntü gezegenin kuzey yarımküresindeki Hephaestus Fossae adıyla bilinen bölgeye aittir ve 28 Aralık 2007’de ESA’nın Mars Express uzay aracının yüksek çözünürlükteki kamerasıyla görüntülendi. Yeşil ve sarı renkler düzlükleri temsil ederken mavi ve mor renkler ise 4 km ve daha derin kısımları göstermektedir. Görüntüdeki arazinin yükselti dağılımı renk çizelgesiyle gösterilmiştir.
Büyük krater yaklaşık 20 km çapında olup bunun dışında birkaç düzine daha çarpma krateri daha alan üzerinde dağılmıştır.
Nehir yatağını anımsatan uzun ve dolambaçlı kanyon benzeri olgular ise büyük kraterlerin yüzeye çarpmasından sonra oluşmuş görülüyor.
Böylesi yataklar Güneş Sistemi’ndeki kuyrukluyıldız ya da asteroit gibi başka bir cismin yüzeye hızla çarpması sonucunda yüzeyin ısınmasıyla oluşur.
Kaya ve tozun yüzeyden fırlamasına ek olarak yüzey altındaki farklı maddeleri barındıran buzun erimesiyle oluşan çamur, görüntüdeki gibi kendine bir yol bularak akmaya başlar. Bu da oldukça karmaşık desenli bir su yolunun oluşmasına neden olur.
Erimiş kaya ve buz karışımı aynı zamanda krateri çevreleyen enkaz örtüsünün oluşmasını sağlamıştır.
Buradaki gibi büyük çarpma kraterlerinin şiddeti yüzey altındaki donmuş suyun bir kısmını serbest bırakmak için toprağı yeterince derin kazar. Görüntüdeki daha küçük kraterlerde benzer yapılara rastlanmaması böylesi bir etkinin ancak çok güçlü bir çarpma ile oluşabileceğini gösterir.
Görselin yüksek çözünürlükteki görüntüleri: JPEG TIF
Görsel telif: ESA/DLR/FU Berlin (G. Neukum)
