Dünya’dan 15 milyon ışık yılı uzaklıktaki M83 Gökadası’nda 50 yıl önce bir süpernova keşfedilmişti. NASA’nın Chandra X-Işınları Gözlemevi enkazdan yayılan x-ışınını tespit etti.
Radyo ve optik dalga boylarında da görülebilen süpernova, 1957 yılında keşfedilen dördüncü süpernova olduğu için SN 1957D adını almıştır. 1981 yılında gökbilimciler radyo dalgaları yardımıyla bölgede patlayan bir yıldızın kalıntısını gördüler. 1987 yılında da optik dalga boyunda belirgin bir artış olduğu saptandı.
2000 ve 2001 yılında nispeten kısa bir gözlem yapan (14 saatten fazla) Chandra Gözlemevi, SN 1957D’de herhangi bir x-ışını yayılımı tespit etmedi. Ancak 2000 ve 2001 yıllarında yapılan 8 ve yarım günlük daha uzun gözlemler sonucunda x-ışını yayılımı görüldü. Buna karşılık parlaklık oldukça düşüktü.
M83’ün yeni Chandra görüntüleri en ayrıntılı x-ışını gözlemlerinden biridir. Görüntüdeki kırmızı, yeşil ve mavi renkler sırasıyla düşük, orta ve yüksek enerjili x-ışınlarını gösteriyor. Gökadanın merkezinin üstünde, sarmal kolun iç kısmında yer alan SN 1957D kalıntısından gelen yeni x-ışını verileri, büyük kütleli bir yıldızın yakıtının bitmesinin ardından gerçekleşen patlamayla ilgili önemli bilgiler veriyor. X-ışını görüntüleri yıldızın süpernova patlamasının ardından kendi çevresinde hızla dönen, yoğunlaşmış bir nötron yıldızına dönüştüğünü gösteriyor. Bu nötron yıldızı ya da atarca (pulsar), bir atarca rüzgarı ile ışık hızına yakın hızda hareketlenen yüklü parçacıklar üretiyor olabilir.
Bu bilgi onaylanırsa, 55 yaşındaki SN 1957D şimdiye kadar görülen en genç nötron yıldızlarından biri olacak. Örneğin M100 Gökadası’nda da başka bir aday var. Gökada’nın SN 1979C süpernovasının merkezindeki cismin nötron yıldızı mı yoksa karadelik mi olduğu kesin değil.
Hubble Uzay Teleskopu SN 1957D’den yayılan enkazın en az 10 milyon yıl yaşında olduğunu ve bir yıldız kümesinin kenarında yer aldığını gösteriyor. Bu yıldızların çoğu 17 Güneş kütlesindedir. Bu da SN 1957 gibi bir yıldızın çökerek süpernova patlamasına yol açtığını gösteren normal bir yıldız evrimidir.
