Girdap gökadası değişik dalga boylarında görüntülendi. Bu ilginç gökada 23 milyon ışık yılı uzaklıkta ve Av Köpekleri (Canes Venatici) takımyıldızı doğrultusundadır. Gökadanın tüm özelliklerini ve yapısını anlamak için farklı dalga boylarına ait gözlemler yapılmaktadır. Gökada M51, NGC 5194/5195 olarak da bilinmektedir.
Üstte görülen daha küçük gökada ile gerçekleşecek çarpışmanın etkileri bu görselde ortaya çıkmaktadır. İki gökada arasında yolunu yitirmiş yıldızlar ile gaz ve toz bulutlarının oluşturduğu karmaşa daha rahat izlenmektedir.
En soldaki (a) görseli M51’i görünür ışık altında göstermektedir. M51’in bu hali en iyi bilinen görüntüsüdür çünkü iyi bir teleskopla bu şekilde gözlenmektedir. Buradaki görüntü Kitt Peak Ulusal Gözlemevine ait 2.1m’lik teleskopla elde edildi. Sarmal kollar, çok az ışık yayan ve yıldızları saklayan koyu renkli toz iplikleriyle birbirine bağlıdır.
(b) görseli ise Kitt Peak’ten elde edilen görüntüye Spitzer’in kırmızı ötesi verilerinin eklenmesiyle elde edilmiştir. Böylece kollar arasındaki bağ yapılar görülmeye başlamıştır.
Üçüncü (c) görseli ise kırmızı ötesi dalga boyuna ait mavi, kırmızı ve yeşil olmak üzere üç farklı filtre altında üretilmiştir. Yıldızlardan kaynaklanan ışık en kısa dalga boyunda görülür ki burada mavi rengiyle ortaya çıkar. Gökada dışında görülen mavi noktalar ise çoğunlukla bize yakın yıldızlar ya da uzak gökadalara aittir. Kırmızı renk ise yıldız ışığı altında aydınlanan karbondan oluşmuş gazları göstermektedir.
Bu parlayan tozlu alanlar aynı zamanda toz depolarının nerelerde olduğunu da gösterir. Yoğun gaz bulutlarını görünür ışıkta görmek zordur.
En sağdaki (d) görseli ise kırmızı öte görüş alanını 24 mikronluk (kırmızı) bir dalga boyuna genişletir. Bu da tozun sıcak olduğu yerleri gösterir. Parlak beyaz noktalar yeni yıldız doğum yerlerini gösterir.
Tüm bu gözlemler ki gökadadaki tüm sırları açığa çıkarmaktadır. Üstteki gökadayı saran soluk mavimsi sis büyük bir ihtimalle etkileşme nedeniyle gökadadan fırlayan yıldızların yaydığı ışımadır.
23 milyon ışık yılında bir gökada. toz bulutları sarmal kollarda ki tüm yapıları etkiliyorsa nasıl incelenecek.çok daha net vede yakından inceliyebileceğimiz görsellere ihtiyacımız var.bekliyoruz.galaksileri ki özellikle de bu mesafelerde yıldız oluşumları galaksilerin yapıları ve merkezindeki kara delikler hakkında bilgiler bekliyoruz.teşekkürler A.D
a, b, c ve d’nin büyük boy (daha detaylı) resimleri var mı acaba?
Hocam yazıda linkini verdiğim Spitzer’in sayfası dışında başka yerde daha büyük görseller yok. Mesela:
http://www.spitzer.caltech.edu/images/6631-ssc2019-11a-The-Whirlpool-Galaxy-in-Visible-Light
bu yapının, ilk 2 resimde görünmemesi ve son 2 resimde ortaya çıkması yani sadece uzun dalagaboylarında görünür olası yazdığım şekilde açıklanabilir.
ilginç olan nokta,saat 01 civarında en dış kolda olan yapı. bana SN1987a’yı hatırlattı. ama ortası karanlık. geçenlerde, doğrudan karadelik haline geçen büyük kütleli (25-30 Mg) bir yıldız haberi vardı. ona benzer bir olay olabilir. ilk 2 görüntüde (optik ağırlıklı) çevredeki yıldız kolyesi belki de bulutunu delememiş durumdalar. ama uzun kızılötede dalga boyu yeteri kadar büyük demek ki tozsu yapıyı delecek. ACABA BU KONUDA BİR YORUM VAR MI KAYNAK RESİMLERDE?
Hocam işaret ettiğiniz dairesel yapıyı yazıyı hazırlarken görmüştüm.Siz sorunca tekrar yazının aslına baktım. Görsellerle ilgili açıklamalara baktım ancak farklı bir açıklama göremedim. Benzer yapılar -dairesel olmasa da- gökada sarmal kolları üzerinde çeşitli yerlerde var. Yıldız ya da kümeler bu ilginç yapıların çevresini sarmış görünüyor. Doğrusu aklıma sadece bir şekilde toplanmış toz bulutları geliyor.