Gezgin-1 aracı ilkini Şubat 2014’de gözlediği şok dalgalarının devam ettiğini ve üçüncüsünü gözlediğini bildirdi. Her şok dalgası aracın yıldızlararası uzayda yol aldığının da bir kanıtı.
NASA’nın Gezgin-1 (Voyager-1) uzay aracı bu yılın başlarında dışa doğru yayılmakta olan “tsunami dalgası” içinde kaldı. Araştırmacılara göre bu görülen en uzun ömürlü şok dalgasıydı.
Iowa Üniversitesi’nden fizik profesörü Don Gurnett: “Çoğu insan gibi ben de yıldızlararası ortamın sakin ve durgun olduğuna inanırdım. Ama bu şok dalgalarının varlığı bu fikri değiştirecek gibi” diyor.
Güneş’in korona katmanından atılan kütle yüzeyden ayrılarak adeta bir “tsunami dalgası” oluşturur. Aslında bu bir basınç dalgasıdır. Yüklü parçacıklardan oluşan şok dalgası yıldızlararası ortamda ilerlemeye başlar.
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden Ed Stone: “Tsunami dalgası dışarıya iyonlaşmış gaz olarak çıkar ve uzayda bir çalgının teli gibi titreşir” diyor.
Bu, Gezgin-1’in yaşadığı üçüncü şok dalgasıydı. İlki Ekim-Kasım 2012’de, daha şiddetli olan ikincisi Nisan-Mayıs 2013’deydi. Gezgin-1’in yaşadığı son şok dalgası Şubat 2014’te başladı ve Kasım ayındaki verilere göre de devam ediyordu. Uzay aracı son şok dalgasının başlangıcından bu yana 400 milyon kilometre yol aldı.
NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden emekli astrofizikçi Leonard Burlaga: “Bu sıra dışı olay aslında yıldızlararası ortamda şok dalgalarının yoluna devam ettiğini göstermekle birlikte akla yeni soruların gelmesine neden oluyor” diyor.
Bu son dalganın neden bu kadar uzun ömürlü olduğu anlaşılmış değil. Bölgenin ne kadar geniş olduğu ya da dalganın ne kadar hızla hareket ettiği ise belirsiz.
Gezgin-1 ise tüm bu belirsizliğin içinde yoluna devam ediyor. 1977 yılında 16 gün arayla fırlatılan Gezgin-1 ve Gezgin-2 araçları gaz gezegenlerin yakınından geçti. Gezgin-1’den önce fırlatılan Gezgin-2 Güneş Sistemi’nde ikizine göre daha fazla dolandığı için birkaç yıl içinde yıldızlar arası uzaya girmesi bekleniyor. Buna karşılık Gezgin-1 yıldızlar arası uzaya çoktan açıldı.
