Gökada Kümesindeki Şiddetli Patlama

390 milyon ışık yılı uzaktaki Yılancı Gökada Kümesinde gözlenen patlama Büyük Patlamadan bu yana oluşan en şiddetli patlamadır. Gökada kümeleri yüzlerceden binlerceye kadar gökada barındıran, karanlık madde ve sıcak gazla örülü topluluklardır. (X-ray: NASA/CXC/Naval Research Lab/Giacintucci, S.; XMM:ESA/XMM; Radio: NCRA/TIFR/GMRTN; Infrared: 2MASS/UMass/IPAC-Caltech/NASA/NSF)

Uzak bir gökada kümesi üzerinde çalışan gökbilimciler evrende Büyük Patlamadan bu yana görülen en büyük patlamayı keşfettiler. Patlama yüz milyonlarca ışık yılı uzaktaki bir gökadanın merkezindeki süper kütleli karadelikte meydana geldi. Oluşan patlama bilinen en şiddetli patlamaya göre beş kat fazla enerji yaydı.

International Centre for Radio Astronomy Research (Uluslararası Radyo Astronomi Araştırmaları Merkezi)’den Prof. Melanie Johnston-Hollitt patlamanın olağanüstü enerjik olduğunu belirtiyor.

“Çeşitli defalar gökada merkezlerinde patlamalar gördük ama bu gerçekten çok büyük ve nedenini bilmiyoruz. Patlama oldukça yavaş hızla gerçekleşti. Yüz milyonlarca yıl süren ağır çekimde görülen bir patlama gibi.”

Patlama 390 milyon ışık yılı uzaklıkta Ophiuchus (Yılancı) gökada kümesinde meydana geldi. Patlama öylesinde şiddetliydi ki küme plazmasında –karadeliği çevreleyen süper sıcak gaz- bir boşluk oluşturdu.

ABD Naval Research Laboratory (Deniz Araştırma Laboratuvarı)’dan Dr. Simona Giacintucci’ye göre gözlenen 1980 yılında St. Helens dağının tepesini yok eden patlamaya benziyor.

“Buradaki fark 15 Samanyolu’na eşdeğer bir enerjinin bu kraterden yayılmasıdır” diyor.

Görseldeki metinlerin üstten alta doğru Türkçesi: -Gökada merkezi, boşluk sınırı, Boşluktan yayınlan Radyo dalgaları ve Chandra görüntüsü.

Johnston-Hollitt, küme plazmasındaki boşluğun X-ışını teleskoplarıyla gözlendiğini belirtti. Buna karşılık bilim insanları ilk başta bunun enerjik bir patlama sonucunda oluşmuş olma fikrini reddetti, çünkü böylesi bir patlama çok enerjik olmalıydı.

“Elbette böyle büyük bir patlamayı hemen kabul etmek kolay değil. Ama gerçekten böyle bir patlama oluştu, evrende gerçekten garip yerler var” diyor.

Araştırmacılar keşfi ancak radyo teleskoplarıyla bakınca gerçekleştirdi.

NASA’nın Goddard Space Flight Center (Goddard Uzay Uçuş Merkezi)’dan Dr. Maxim Markevitch: “Radyo verileri röntgen ışınlarından daha büyüktür. Veriler bize eşi benzeri görülmemiş bir patlama olduğunu gösterdi” diyor.

Keşif NASA’nın Chandra, ESA’nın XMM-Newton X-Işını gözlemevleri, Batı Avustralya’daki Murchison Widefield Dizisi (MWA) ve Hindistan’daki Dev Metre Dalgaboyu Radyo Teleskopu (GMRT) olmak üzere 4 teleskopla gözlendi.

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d