Titan’ın Çölleri

Sol taraf Titan’daki kumlu yüzeyleri gösteriyor. Sağ taraf ise Dünya’dan görüntüler. Sağ üst Yemen ve Suudi Arabistan kumullarını, altı ise Güney Afrika ve Mamibya kumullarını gösteriyor. (NASA/JPL-Caltech, and NASA/GSFC/METI/ERSDAC/JAROS and U.S./Japan ASTER Science Team)

Cassini Titan’da kumulların bölgeden bölgeye değiştiğini ortaya çıkardı. Sonuçlar uydunun jeolojik ve iklimsel geçmişi hakkında bilgi veriyor.

Kumlu alanların miktarı görünüşe göre Titan’da tekdüze ova bolluğundan sonra ikinci sırada geliyor. 10 milyon metre karelik alanı kaplayan kumul tepeleri toplam yüzeyin yüzde 13’ünü kaplıyor. Bu da yaklaşık Amerika Birleşik Devletleri büyüklüğü kadarlık bir alan demek oluyor.

Titan tepeleri Namibya ya da Arabistan Yarımadası’ndaki çizgisel kum tepelerini andırıyor. Bu alanlar 1-2 km yükseklikte ve yüzlerce km uzunluğa sahiptir. Büyüklükleri çevresel etkenlere göre değişmektedir.

Yapılan çalışmaya göre Titan kumullarının boyutunu rakım ve enlem olmak üzere iki etken belirliyor.

Daha yüksek rakımlı bölgelerdeki kumlar daha ince ve birbirinden ayrılmış, tane tane olma eğilimindedir. Tepeler arasındaki boşlukları Cassini radarı ince kumlarla kaplıymış gibi göstermektedir.

Bilim insanları Titan kumlarının oluşumunun Dünya’dakinden farklı bir süreç sonucunda oluştuğuna inanıyor.

Titan’ın kumul bölgeleri 30 derece güney enlemi ile 30 derece kuzey enlemi arasındaki ekvatoral bir bölgede yer alıyor. Ancak kuzeye doğru daha az hacimliler. Araştırma ekibi lideri Cassini bilim grubundan Alice Le Gall bunun uydunun Satürn’ün çevresindeki eliptik yörüngeden kaynaklandığını düşünüyor.

Titan Satürn çevresinde dolanırken mevsimleri Satürn’ün Güneş çevresindeki hareketine bağlıdır. Satürn bir turunu yaklaşık 30 yılda tamamlar. Bu da Titan’da bir mevsimin yaklaşık 7 yıl sürmesi demektir. Uydu Satürn çevresinde eliptik bir yörüngede dolandığından güney yarımküresinde yaz mevsimi daha yoğun ancak kısa geçmektedir. Bu da bölgedeki toprağın kurumasına yol açmaktadır. Kurumuş topraktan ayrılan kum taneleri muhtemelen rüzgar yoluyla taşınır.

Bu varsayım Titan’daki göl ve denizlerin enleme göre simetrik dağılmış olması gerçeğiyle örtüşmektedir. Uydunun kuzey yarımküresindeki sıvı etan ve metan göllerinin çokluğu nedeniyle bölgedeki kumların varlığı bu şekilde belirtilebilir.

ESA’nın Cassini-Huygens bilim ekibi üyesi Nicolas Altobelli: “Titan’daki etan-metan döngüsü Dünya’daki su döngüsüne benzetilebilir. Böylece uydunun iklimsel geçmişi hakkında fikir yürütülebilir” diyor.

Cassini 

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d