Kasım 2010’da Icarus adlı bir bilim dergisinde John Matese ve Daniel Whitmire adlı iki astrofizikçi Ooort Bulutu’nda Jüpiter’den daha büyük olan bir cismin olduğunu ileri sürdüler. Araştırmacılar sözde gezegene “Tyhce” adını verdiler. Bunun için de WISE ile elde edilen verileri kanıt olarak gösterdiler.
Aralık 2009’da fırlatılan NASA’nın WISE aracı dört kızılötesi dalga boyunda gökyüzünü tarıyor. Araç şimdiye kadar Dünya’ya yakın asteroitler ve kuyrukluyıldızlardan uzak gökadalara kadar olan nesnelerin 2.7 milyondan fazla görüntüsünü elde etti. Son olarak WISE iki kızılötesi dalga boyunda gerçekleştirdiği asteroit taraması programını bitirdi. Araç şimdiye kadar daha önce varlığı bilinmeyen bir soğuk yıldız ya da kahverengi cüce, 20 kuyrukluyıldız, 134 Dünya’ya yakın nesne ve Mars-Jüpiter arasındaki Asteroit Kuşağı’nda bulunan 33 000’den fazla asteroiti keşfetti.
Araç Şubat 2011’de kendisine tekrar ihtiyaç duyuluncaya kadar uyku moduna alındı. Aracın yolladığı verilerin incelemesi ise sürüyor. Verilerin ilk 14 haftasına ait kısmı Nisan 2011’de açılacak.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Tyche’nin varlığı ne zaman kesinleşebilir?
Yanıt: WISE verileriyle bunu ya da Oort Bulutu içindeki büyük bir cismin varlığını doğrulamak için henüz çok erken. WISE verilerinin ilk 14 haftalık kısmı önümüzdeki Nisan ayında açılacak. Ancak bu verilerle de bir sonuca ulaşılamayabilir. Mart 2012’ye kadar tüm veriler açılacak. Veriler işleme açık duruma geldiğinde ilk incelenecekler arasında Matese ve Whitmire’in öne sürdüğü Thyce kuramı test edilecek.
Soru: WISE’nin gözlediği bir gezegen mi?
Yanıt: Evet olabilir. WISE göreve başladığından bu yana altı aylık bir süre boyunca Oort Bulutu’nu iki kızılötesi bantlarla gözledi. İkinci bant gözlemleri küçük nesneler, soğuk yıldızları (kahverengi cüce gibi) içeriyor ki Jüpiter’den daha büyük olan Tyche böyle bir gözlem sonucunda ortaya çıktı.
Soru: Eğer varsa, Tyche gibi bir gezegenin varlığı neden şimdiye kadar bulunamadı?
Yanıt: Tyche görünür ışıkla çalışan teleskoplar tarafından görülemeyecek kadar soğuk ve sönüktür. Bu tür bir gezegen ancak kızılötesi teleskopla bulunabilir ki bunun için de teleskopun doğru yere bakması gerekir. WISE kızılötesi görme yeteneğiyle gökyüzünün her bölgesini tarıyor.
Soru: Nesneye neden Tyche denildi?
Yanıt: 1980’li yıllarda Güneş’in bir arkadaşı olduğu ileri sürüldü. Buna da düzenli olarak dünya üzerinde büyük canlı kitlelerinin yok oluşunu açıklamak için Yunan Tanrıçalarından Nemesis’in (Ceza) adı verildi. Oort Bulutu içinde yer alan Nemesis 26 milyon yılda bir, bazı kuyrukluyıldızların yörüngesini etkilediği ve bunların da iç güneş sistemine doğru hareket ettiği ileri sürüldü. Yine bu kurama göre, bu kuyrukluyıldızların bir kısmı da Dünya’ya çarparak ve yaşamı olumsuz etkiledi. Yapılan son bilimsel incelemeler yeryüzünde canlı neslinin tükenme zamanlarının düzenli tekrar eden olaylara dayandığı görüşünü desteklemiyor. Bu nedenle günümüzde artık Nemesis gibi bir kuramın doğruluğuna inanılmıyor. Tüm bunlara karşılık Güneş’in çevresinde birkaç milyon yıllık dönemle dolanan oldukça uzakta ve şimdiye görülememiş bir arkadaşı olabilir. Gökbilimciler “Nemesis” ile bu nesnenin aynı olmadığını belirtmek için ona Yunan mitolojisindeki yine “Nemesis”in hayırsever kız kardeşi “Tyhce’nin adını verdiler.
