Bir grup gökbilimci kozmik ölçekte büyük bir çöküşün başladığını buldu. Bu türde şimdiye kadar yapılan en büyük çalışmaya göre evrendeki yıldız oluşum hızı 1/30’a kadar düştü ve bu düşüş hala sürüyor. Evren 13,4 milyar yıl önce büyük patlamanın ardından üç yüz milyon yıl süren süreç sonunda oluşmaya başladı. Hollanda Leiden Üniversitesi’nden David Sobral liderliğindeki uluslararası ekibin çalışması Royal Astronomical Society dergisinde yayınlanacak.
Evren 13,4 milyar yıl önce büyük patlamanın ardından üç yüz milyon yıl süren süreç sonunda oluşmaya başladı. Oluşan ilk yıldızlar Güneş’ten çok daha büyük, yüzlerce kez kütleli devlerdi. Doğduktan ortalama bir milyon yıl sonra yakıtlarını bitiren bu canavarlar süpernova olarak patladı. Daha küçük yıldızlar ise milyarlarca yıl yaşadı.
Yıldızların patlamaları sonucunda çevreye yaydıkları gaz ve toz bulutları yeni nesil yıldızları oluşturdu. Örneğin Güneş’in üçüncü nesil bir yıldız olduğu ve günümüz yıldızlarının tipik kütlesinde olduğu düşünülüyor. Ancak kütleleri ne olursa olsun yıldızlar Samanyolu Gökadamızın ana öğeleridir. Yıldızların oluşum perdesini kaldırmak Samanyolu gibi gökadaların nasıl oluştuğu ve geliştiğini anlamak açısından önemlidir.
Yeni çalışmada İngiltere Kızılötesi Teleskopu (UKIRT), Çok büyük Teleskop (VLT) ve Subaru Teleskopu kullanılarak farklı uzaklıklarda bulunan yıldız oluşum gökadalarının şimdiye kadar elde edilmiş en kapsamlı verileri (diğerlerinin on kat) toplandı. Farklı uzaklıklar farklı aşlardaki gökadaların görülmesi ve evrenin zaman i,çinde nasıl değiştiğini görmeye yarar.
Gökadaların içindeki yıldız oluşturan toz ve gaz bulutlarına bakarak yıldızların doğum hızlarını belirlemek mümkündür. 11 milyar yıl önceki evrende yıldız doğum hızı günümüz hızının 30 katıydı ve günümüzde yıldız oluşum oranı azalmaya devam ediyor.
Dr Sobral: “Bu düşüş devam ederse gelecekte yaşlı yıldızların çoğunlukta olduğu bir evrende yaşıyor olacağız ki bu yıldızların arasında 9 ile 11 milyar yıl önce doğmuş olanları var. Gelecek bu anlamda karanlık görülebilir. Ancak Samanyolu gibi genç ve sağlıklı yıldızlar oluşturan bir gökada da yaşadığımız için şanslıyız” diyor ve ekliyor:
“Bu ölçümler evrendeki yıldız oluşum oranının düştüğünü gösteriyor. Neden sorusunu yanıtlamak için bize olanak sağlıyor” diyor.
