süper kütleli karadelik

  • Eski Dostumuz Erboğa A’ya Yeni Bakış

    1999 yılında fırlatılan Chandra X-Işını Gözlemevi’nin ilk hedeflerinden biri de Erboğa A (Centaurus A) gökadasıydı. Dünya’dan uzaklığı 12 milyon ışık yılı olan gökada merkezinde devasa jet akımları yayan süper kütleli karadelik barındırır. O zamandan bu yana Chandra, gökadayla ilgili daha…

  • Farklı Güçte Bir Karadelik Keşfedildi

    Gökbilimciler bilinen en güçlü karadelik adaylarından birini keşfedebilmek için NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi ve diğer teleskoplardan gelen verileri kullandı. Karadeliğin çevresini saran trilyonlarca yıldız oluşturabilecek çok yüksek miktardaki sıcak gaz yapıları bölgenin görülmesini engellemektedir. Karadelik Dünya’dan 3,9 milyar ışık yılı…

  • Karadelik Yıldızı Yoketti

    Bir cüce gökadada farkedilen uzun süreli bir parlama bir karadeliğin bir yıldızı yok etmesiyle ilgili olabilir. Cüce gökada, Dünya’dan 800 milyon ışık yılı uzaklıktaki Abell 1795 gökada kümesinde yer alıyor. Birleştirilmiş ana görüntü Chandra X-Işını Teleskopu (mavi) ve Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu…

  • Karadeliğin Şiddeti

    VLT Samanyolu’nun merkezindeki dev karadeliğe yaklaşan bir gaz bulutunu canlı olarak izledi ESO’nun Çok Büyük Teleskopu ile yapılan yeni gözlemler ilk kez gökadanın merkezinde bulunan dev bir karadeliğin parçalarına ayırdığı bir gaz bulutunu gösterdi. Bulutun çekim gücüyle uzayan yapısı, baş…

  • Andromeda’da Dokuz Yeni Karadelik Keşfedildi

    NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi verilerinden yararlanan gökbilimciler Samanyolu’na en yakın gökada Andromeda’da, daha önce benzeri görülmemiş özgür karadelik keşfettiler. 13 yıla yayılmış 150’den fazla Chandra gözlem verilerini kullanan araştırmacılar başka bir gökada da şimdiye kadar bulunmuş en fazla sayıda, önceki…

  • Kaotik Ortamda Derin Uykuda!

    Yaklaşık 10 yıl önce Chandra X-ışını Gözlemevi yakın gökadalardan Heykeltraş’ın ortasındaki gökadayı gaz yutarken yakalamıştı. Şimdi de Nükleer Spektroskopik Teleskop Dizisi (NuSTAR) uzun süredir uykuda olan karadelikten yüksek enerjili X-ışınları algıladı. John Hopkins Üniversitesi ve NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi…

  • Karadeliğin Gücü

    Bir gökadaya ait birleşik görüntü, merkezdeki süper kütleli karadeliğin ürettiği muazzam gücü gösteriyor. Görüntü NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi (mavi) ile x-ışını gözlemi, NRAO’nun Çok Büyük Dizi (pembe) ile radyo dalgası gözlemi ve Hubble Uzay Teleskopu (altın) ile gönürü ışık gözlemini…

  • Dev Karadeliğin Menüsü: Sıcak Gaz!

    ESA’nın Hershel Uzay Gözlemevi Samanyolu Gökadası’nın merkezinde gizlenen süper kütleli karadeliğe doğru düşen şaşırtacak kadar çok miktardaki sıcak gaz molekülleriyle ilgili gözlemler yaptı. Yay takımyıldızı üzerindeki bölgede yer aldığından adına Yay A* (Sgr A*) denilen karadelik yakınımızdaki radyo kaynağıdır. 26.000…

  • Hubble’ın Gözü M77’nin Derinliklerinde

    45 milyon ışık yılı uzaklıktaki Messier 77 (M77) Balina (Cetus) takımyıldızında yer alan bir gökadadır. NGC 1068 olarak da bilinen gökada üzerinde en fazla çalışılanlardan biridir. Kollarındaki kırmızımsı yıldız oluşum bölgeleri, sarmal yapısı ve merkezinden yayılan enerjiden sorumlu koyu toz diskiyle öne çıkar.

  • Karadelik Kütlesi Ölçümünde Yeni Yöntem

    Uluslararası bir gökbilimci ekibi gökada merkezlerindeki süper kütleli karadeliklerin kütlesini ölçmek için yeni bir yöntem geliştirdi. Tek yapılması gereken karadeliklerin çevresinde dolanan karbonmonoksit moleküllerinin dönüş hızını hesaplamak. Yeni yöntemle çok fazla sayıda karadeliğin kütlesi hesaplanabilecek.