Süpernova

  • Yaşlı Yıldızların Çevresinde Yeni Moleküller

    Avrupa Uzay Ajansı’na ait Herschel Uzay Gözlemevi verilerini kullanan gökbilimciler güneş benzeri bir yıldızın çevresinde suyun oluşumunu sağlayan yaşamsal molekül varlığını tespit ettiler. Düşük-orta kütleli Güneş gibi yıldızların yaşamları bittiğinde yüksek yoğunluklu beyaz cüceye dönüşürler. Bu tür yıldızlar yaşamları bittiğinde…

  • Toza Gömülmüş Devasa Patlamalar

    ALMA karanlık gama-ışın patlamaları etrafındaki bölgeyi araştırdı Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi (ALMA) yapılan gözlemlerle ilk kez Evrendeki en büyük patlamalar olan gama ışın patlamalarına (GRB’ler) ev sahipliği yapan gökadalardaki gaz ve toz molekülleri doğrudan görüntülenmiş oldu. Şaşırtıcı bir şekilde, beklenenden…

  • Dev Kabarcığın Ortasındaki Sır

    Kütleli yıldızlar yaşamlarını bir patlama ile sona erdirir: süpernova adı verilen muhteşem patlama sonrasında uzaya büyük miktarda kütle ve enerji atılır. Bu patlamalar sonrasında uzayda gittikçe genişleyen ve çevresini süpüren dev kabarcık kalıntıları oluşur. Bu kabarcıkların merkezinde patlayan yıldızın yerinde…

  • Süper Yıldızdan Süper Son

    Dünya’dan 330.000 kat daha büyük, tüm Güneş Sistemi’nin kütlesinin yüzde 99,86’sını oluşturan, saniyede 400 trilyon Watt güç üreten ve yaklaşık 10.000 C derece yüzey sıcaklığına sahip olan Güneş bu özellikleriyle insanı büyülese de aslında küçük bir yıldızdır. Gerçekte Güneş’e göre…

  • Magnetar Oluşumundaki Sis Perdesi Aralandı mı?

    Magnetarlar süpernova patlamalarının garip süper-yoğun kalıntılarıdır. Evren’deki bilinen en güçlü mıknatıslardır — Yeryüzü’ndeki en güçlü mıknatıstan milyonlarca kez daha güçlüdür. ESO’nun Çok Büyük Teleskop’unu (VLT) kullanan bir Avrupalı gökbilimci ekibi ilk kez magnetara eşlik eden bir yıldız bulduklarını düşünüyor. Bu…

  • Çevresini Temizleyen Süpernova

    Büyük kütleli yıldızlar hayatlarını muhteşem bir süpernova patlamasıyla bitirirler. Samanyolu’nda her yüzyılda bir-iki süpernova oluşabilir ve bu patlamalar neredeyse gökadanın parlaklığına kadar ulaşır. Parçalanan yıldızın kalıntıları ise uzaya dağılır. Bir süpernova kalıntısı zamanla genişleyerek malzemesini uzaya yayar. Gökbilimciler birkaç olağandışı…

  • Yıldız Oluşum Bölgesi ON2

    Kütleli yıldızlar gaz ve toz bulutları içinde fırtınalar oluşturarak doğarlar. Bu yıldızlar ömürlerini süpernova patlamasıyla bitirmeden önce de güçlü rüzgârlar oluşturarak ışınım yayarlar ve kısa ama oldukça hareketli bir hayat geçirirler. Yıldız oluşum bölgelerinden ON2’ye ait bu görüntüde büyük kütleli…

  • Yıldız Patlamalarındaki Sırrı NuSTAR Çözüyor

    Büyük yıldızların süpernova patlamasıyla adeta havaya uçmalarının ardında yatan gizemler NASA’nın Radyoaktif Tayfölçer Teleskop Dizisi (Nuclear Spectroscopic Telescope Array-NuSTAR) yardımıyla çözümleniyor. Yüksek enerjili X-ışını gözlemleriyle ilk kez bir süpernova kalıntısındaki radyoaktif maddenin haritası üretildi. Kraliçe A (Cassiopeia a-Cas A) kalıntısından…

  • Eski Dostumuz Erboğa A’ya Yeni Bakış

    1999 yılında fırlatılan Chandra X-Işını Gözlemevi’nin ilk hedeflerinden biri de Erboğa A (Centaurus A) gökadasıydı. Dünya’dan uzaklığı 12 milyon ışık yılı olan gökada merkezinde devasa jet akımları yayan süper kütleli karadelik barındırır. O zamandan bu yana Chandra, gökadayla ilgili daha…

  • Swift ve İkizler’in Gözüyle M82 Süpernovası

    NASA’nın birçok aracı ile birlite yeryüzündeki amatör ya da profesyonel birçok gökbilimci 21 Ocak’ta gökyüzündeki bir noktayı dikkatle izledi. Bu noktada gökyüzünde çok sık görmediğimiz bir olay meydana gelmişti: süpernova patlaması. Bizden 12 milyon ışık uzaklıktaki, görece yakın gökadalardan olan…