Gökada

  • Güneş Benzeri Yıldızdaki Büyük Patlama

    Dünya’dan nadiren fark etsek de, Güneş sürekli olarak uzaya devasa yüklü plazma bulutları fırlatır. Koronal kütle atımları (CME) olarak bilinen bu olaylar, genellikle güneş parlamaları adı verilen ani ışık patlamalarıyla oluşur. Çok güçlü olduklarında, CME’ler Yer’in manyetik alanını bozacak kadar…

  • Bir “Güneş Sisteminin” Doğuşu İzleniyor

    Uluslararası araştırmacılar ilk kez bir yıldızın çevresinde gezegenlerin oluşmaya başladığı anı gözledi. Avrupa Güney Gözlemevi’ndeki ALMA teleskopu ve James Webb Uzay Teleskopu kullanılarak, yeni katılaşmaya başlayan gezegen oluşturan malzeme (sıcak mineraller) arasında ilk lekelerin göründüğünü gözlediler. Bu bulgu, ilk kez…

  • İki Kez Patlayan Yıldızlar

    Gökbilimciler ilk kez bir yıldızın iki defa patlayarak öldüğüne dair görsel kanıtlar elde etti. Avrupa Güney Gözlemevinin Çok Büyük Teleskobu (VLT) ile SNR 0509-67.5 süpernovasının asırlık kalıntılarını inceleyerek, yıldızının bir çift patlamaya uğradığını doğrulayan desenler buldular. Bugün yayınlanan bu keşif,…

  • Disk Gökadaların Yapıları

    Günümüz disk gökadaları genellikle kalın, yıldızlarla dolu bir dış disk ve buna gömülü ince bir yıldız diski içerir. Örneğin, Samanyolu gökadamızın kalın diski yaklaşık 3.000 ışık yılı ve ince diski yaklaşık 1.000 ışık yılı genişliğindedir. Bu ikili disk yapısının farklılıkları…

  • Heykeltıraş’ın En Ayrıntılı Görüntüsü

    Karşınızda NGC 253 ya da diğer adıyla Heykeltıraş gökadası. Avrupa Güney Gözlemevinin Çok Büyük teleskopunu (ESO’nun VLT’si) kullanan gökbilimciler, bu yakın gökadayı binlerce renkte gözlediler. Muazzam miktarda veriler elde ederek, Heykeltıraş’ın içindeki yıldızların yaşamlarının bir anlık görüntüsünü oluşturdular. “Gökadalar, hâlâ…

  • Büyük Çarpışma Gerçekleşecek mi?

    On yılı aşan Hubble Uzay Teleskobu verisi, Samanyolu gökadasının yaklaşık 4,5 milyar yıl içinde Andromeda gökadasıyla çarpışacağına yönelik öngörüyü yeniden incelemek için kullanıldı. Gökbilimciler, Hubble ve Gaia’dan gelen son gözlem verilerine dayanarak, iki gökadanın önümüzdeki 10 milyar yıl içinde çarpışma…

  • Kozmik Kavga

    İlk kez bir gökadanın diğerini yoğun ışınımla (radyasyon) etkilediği şiddetli bir kozmik çarpışma gözleniyor. Nature dergisinde yayınlanan çalışmaya göre etkilenen gökada yeni yıldız oluşturma potansiyelini de kaybediyor. Veriler Avrupa Güney Gözlemevinin (ESO) Çok Büyük Teleskopu (VLT) ve Atacama Büyük Milimetre/milimetre…

  • Genç Sistemde Su Buzu Keşfedildi

    Başka yıldız sistemlerinin çevrelerinde donmuş su bulunuyor mu? Gökbilimciler Güneş sisteminde kısmen su buharı şeklinde de görülebilen suyun farklı sistemlerde de olabileceğini düşünüyor. Araştırmacılar bu fikrin doğru olduğunun kanıtına ulaştı.  James Webb Uzay Teleskobuyla 155 ışık yılı uzaktaki Güneş benzeri…

  • Gezen Dev Bir Karadelik Keşfedildi

    Bilimkurgu filmlerindeki bir sahneyi hatırlatırcasına, NASA teleskoplarını kullanan gökbilimciler “Uzaydaki köpek balıkları”nın ilkini keşfetti. 600 milyon ışık yılı uzaklıkta, uzayın derin karanlığında kendisini gizleyen ve yakınındaki her yıldızı yutacak kadar asi bir canavar bulunuyor. Sinsi karadelik, ömrü bitmiş bir yıldızın…

  • Evinden Kaçan Yıldızlar

    “Evlerini terk etmiş” bir yıldız ailesi keşfedildi. Keşif Avrupa Uzay Ajansının (ESA) Gaia misyonu verileriyle geldi. Samanyolu’ndaki yıldızlar genellikle aileler gibi oluşur. Benzer yıldızlar hemen hemen aynı yerde ve neredeyse aynı zamanda doğarlar. Bu yıldızlar daha sonra yuvadan uçarak gökadanın…