Chandra

  • Kırmızı ve Ölü Gökadalara Chandra Çözümü

    NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi dev eliptik gökadalardaki genç yıldız eksikliği sorununa el atmış görünüyor. Yeni kanıtlara göre süper kütleli karadelikler gökada evriminde önemli bir rol oynuyor. Birçok dev eliptik gökadadaki yıldız oluşum yoğunluğu çok düşük seviyelerdedir. Çünkü bu gökadalar genellikle…

  • Çok Şişman Bir Gökada Kümesi

    Chandra ile X-ışınları ve Hubble ile görsel bölgedeki verilerin birleştirilmesiyle oluşturulmuş bu görüntüde Dünya’dan 7 milyar ışık yılı uzaklıktaki El Gordo olarak bilinen ACT-CL J0102-4915 gökada kümesi görülüyor. Küme çok büyük kütleli olduğundan İspanyolca’da ‘şişman kişi’ anlamına gelen El Gordo…

  • Çevresini Temizleyen Süpernova

    Büyük kütleli yıldızlar hayatlarını muhteşem bir süpernova patlamasıyla bitirirler. Samanyolu’nda her yüzyılda bir-iki süpernova oluşabilir ve bu patlamalar neredeyse gökadanın parlaklığına kadar ulaşır. Parçalanan yıldızın kalıntıları ise uzaya dağılır. Bir süpernova kalıntısı zamanla genişleyerek malzemesini uzaya yayar. Gökbilimciler birkaç olağandışı…

  • Karadelik Suçüstü Yakalandı!

    Bu bilgisayar benzetimi karadeliğin çekimine yakalanmış bir yıldızın adeta yavaş yavaş yok oluşunu gösteriyor. Gazın bir kısmı boşluğa düşerken bir kısmı da yüksek hızla dışarı atılmaktadır. Süper kütleli bir karadeliğin yakınına kadar sokulan bir yıldızın başına neler geldiğini anlamaya çalışan…

  • Eski Dostumuz Erboğa A’ya Yeni Bakış

    1999 yılında fırlatılan Chandra X-Işını Gözlemevi’nin ilk hedeflerinden biri de Erboğa A (Centaurus A) gökadasıydı. Dünya’dan uzaklığı 12 milyon ışık yılı olan gökada merkezinde devasa jet akımları yayan süper kütleli karadelik barındırır. O zamandan bu yana Chandra, gökadayla ilgili daha…

  • Farklı Güçte Bir Karadelik Keşfedildi

    Gökbilimciler bilinen en güçlü karadelik adaylarından birini keşfedebilmek için NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi ve diğer teleskoplardan gelen verileri kullandı. Karadeliğin çevresini saran trilyonlarca yıldız oluşturabilecek çok yüksek miktardaki sıcak gaz yapıları bölgenin görülmesini engellemektedir. Karadelik Dünya’dan 3,9 milyar ışık yılı…

  • Karadelik Yıldızı Yoketti

    Bir cüce gökadada farkedilen uzun süreli bir parlama bir karadeliğin bir yıldızı yok etmesiyle ilgili olabilir. Cüce gökada, Dünya’dan 800 milyon ışık yılı uzaklıktaki Abell 1795 gökada kümesinde yer alıyor. Birleştirilmiş ana görüntü Chandra X-Işını Teleskopu (mavi) ve Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu…

  • En Genç Çift: Pergel X-1

    Samanyolu’ndaki cisimlerin önemli bir sınıfına ait genç bir üye NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi ve Avustralya Tümleşik Teleskop Dizisi tarafından tespit edildi. Sayısallaştırılmış Gökyüzü Tarayıcısı ile alınan optik görüntü üzerine işlenen bu birleşik görüntüde mavi renk X-ışını, mor renk radyo yayılımını…

  • Bilinen En Yoğun Gökada: M60-UCD1

    Evrendeki bilinen en yoğun gökada bulunmuş olabilir. 54 milyon ışık yılı uzaktaki M60-UCD1 gökadası, büyük eliptik gökada NGC 4649 ya da diğer adıyla M60’ın yakınında bulunuyor. M60’ın tüm ihtişamıyla görüldüğü birleşik görüntü Chandra ve Hubble teleskoplarıyla elde edildi. Pembe renk…

  • Saç Kümesinde Büyümenin İpuçları

    Gökbilimciler NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi ve ESA’nın XMM-Newton Gözlemevi’ni kullanarak gökada kümelerinden Saç (Coma) Kümesi’nde büyük bir sıcak gaz cephanesi keşfetti. En az yarım milyon ışık yılı uzunluğundaki kollar, Saç Kümesi’ni oluşturan gökadaların kütle çekimi etkisiyle nasıl toplandığı ve kümenin…