Webb Seçkisi 2: NGC 3132

James Webb Uzay Teleskopu, Güney Halka bulutsusuna yepyeni bir ışık tutuyor. Bulutsuyu orta-kırmızı-öte dalga boyunda gözleyen Webb, bulutsunun merkezindeki, tozla kaplı ikinci yıldızı çok daha ayrıntılı şekilde ortaya çıkardı. Yıldız, dönemsel olarak gaz ve toz katmanları çıkardığı için eş yıldızını kendisine yaklaştırır. Birbiri çevresinde dolanan ikili, asimetrik kabuklardan oluşan fantastik bir manzara sunuyor. Webb’in yakın-kırmızı-öte …

Zamanda Uçup Giden Kısa Bir An

Avrupa Güney Gözlemevi’nin Kozmik Mücevherler Programı ölmekte olan bir yıldızın son nefesini yakaladı Gezegenimsi bulutsu ESO 577-24’ten çıkan sönük, kısa ömürlü parıltı sadece 10.000 yıl, yani gökbilimsel tanımla göz açıp kapayıncaya kadar geçen bir süre devam etmektedir. ESO’nun Çok Büyük teleskopu bu iyonlaşmış parıldayan gaz kabuğunu görüntüledi —ölmekte olan yıldızın son nefesi şeklindeki sakin görünür …

Kırmızı Dev Yıldızın Yüzeyindeki Kabarcıklar

ESO’nun Çok Büyük teleskopunu kullanan gökbilimciler ilk kez Güneş Sistemi dışındaki bir yıldızın yüzeyinde bulgurlanma desenlerini doğrudan gözlediler — yaşlı kırmızı dev π1 Gruis. PIONIER aygıtı ile alınan dikkat çekici bu görüntü Güneş’in 350 katı çapındaki dev yıldızın yüzeyini oluşturan konvektif hücreleri gözler önüne seriyor. Her bir hücre yıldız yüzeyinin çeyreğinden fazlasını yani 120 milyon kilometrelik …

Satürn Bulutsusundaki İlginç Yapılar

Olağanüstü gezegenimsi bulutsu NGC 7009, ya da diğer adıyla Satürn bulutsusu, bir dizi garip-şekilli küreye benzer şekilde, karanlığın içinden pembe ve mavi renklerde parıldıyor. Bu renkli görüntü, bir gezegenimsi bulutsunun tozlu iç kısmını ilk kez görüntüleyen çalışmanın bir parçası olarak, ESO’nun Çok Büyük teleskopu (VLT) üzerindeki güçlü MUSE aygıtı ile alınmıştır. Toz içerisindeki, kabuklar, bir …

Sanki Kozmik Bir Göz

Bir yıldız ne kadar kütleli ise ölümü de o kadar ihtişamlı olur: Güneş gibi bir yıldızsa ölümü fazla şamatalı olmaz ama daha büyük bir yıldızsa ölümünü çok uzaklara duyurabilir. Güneş’ten yaklaşık sekiz kat kütleli bir yıldız ölümünden sonra evrene değerli bir hediye de sunar: gezegenimsi bulutsu. Bunlar göz alıcı şekillerde ve insanı hayrete düşüren renklerde …

Kelebek Bulutsusu’nun Yeni Görüntüsü

Hubble’ın yeni görüntüsünde parıldayan renkleriyle Çift Jet Bulutsusu ya da popüler adıyla Kelebek Bulutsusu’ndaki karmaşa görülüyor. Bulutsunun yeni görüntüsü dış kabukları ile içeride genişleyen gaz yığınını ortaya koyuyor. Merkezindeki yıldız sisteminden dışa doğru uzanan iki rengarenk malzeme lobu sıradışı bir görüntü sunuyor. Lobların içinden akan madde jetleri saatte bir milyon kilometreyi aşan hıza sahip. Bulutsu …

Yeniden Doğan Bulutsu

Abell 78 adlı gözü andıran bulut bir yıldızın yaşamı ile ölümü hakkındaki hikâyeyi anlatıyor. Bulutsular ölmekte olan bir yıldızın uzaya attığı dış katmanlarıyla oluşur. Bu süreç yıldızın yaşamı içinde kısa sürede gerçekleşir. 0,8 ile 8 Güneş kütleli bir yıldız milyarlarca yıl çekirdeğinde yaktığı nükleer yakıtını tükettiğinde dış kabuklarını atarak sıcak bir beyaz cüceye dönüşür. Yıldızın …

Tozlu Kozalağından Doğan Göksel Bir Kelebek

SPHERE gezegenimsi bulutsu oluşumunun ilk aşamalarını gözler önüne serdi ESO’nun Çok Büyük Teleskopu tarafından şimdiye kadar alınan en keskin görüntülerden biriyle ilk kez yaşlanmakta olan bir yıldızın kelebek-benzeri gezegenimsi bulutsuya hayat vermesi görüntülendi. Yeni kurulan SPHERE aygıtının ZIMPOL modülü ile alınan kırmızı dev yıldız L2 Puppis’a ait bu gözlemlerde ayrıca yakın bir yoldaş yıldızın izine …

Yıldız Arkadaşlığının Kaçınılmaz Felaketi

Süpernova ile sonuçlanacak birleşen ilk yıldız çifti bulundu ESO tesisleri ve Kanarya Adaları’ndaki teleskopları aynı anda kullanan gökbilimciler gezegenimsi bulutsu Henize 2-428’in merkezinde büyük kütleli iki şaşırtıcı yıldız tespit ettiler. Birbirlerinin etrafında dolanan yıldızların zamanla yavaşlayarak birbirlerine yakınlaşması bekleniyor, ve yaklaşık 700 milyon yıl içerisinde bir araya geldiklerinde büyük bir süpernova patlamasına neden olacak kadar …