Serbest Dolaşan Kara Delik Keşfedildi

Gökbilimciler Samanyolu gök adamızda 100 milyon kara deliğin serbest halde dolaştığını tahmin ediyor. Şimdiye kadar bu fikri destekleyecek serbest bir kara delik keşfedilmemişti. Altı yıllık titiz gözlemlerin ardından Hubble teleskopunun yardımıyla böyle bir kara deliğin varlığına ilişkin doğrudan kanıt sağlandı. Şimdiye kadar bilinen tüm kara delikler istatistiksel olarak ya da ikili sistemlerde veya gök ada …

Bir Magnetarda Birleşen Sıcak Noktalar Keşfedildi

Süper manyetik ve bir şehir büyüklüğünde olan yıldız çekirdekleri magnetar olarak adlandırılır. Uluslararası Uzay İstasyonunun tepesinde bulunan NASA’nın Nötron Yıldızı İç Yapı Gözlemcisi (NICER) bir magnetarın yüzeyinde milyonlarca derecelik X-ışını noktalarının birleştiğini gözledi. NICER, cisim dönerken küçülen, X ışını yayan üç parlak ve sıcak nokta belirledi. En büyük nokta sonunda daha küçük olanla birleşiyor ki …

Dev Birleşme Onaylandı

Araştırmacılar ilk kez bir nötron yıldızı ile karadeliğin çarpıştığına ilişkin verileri doğruladılar. Ocak 2020’de 10 gün arayla oluşan iki olay tespit ettiler. 900 milyon ve 1 milyar ışık yılı uzaktaki olay sonrası oluşan kütle çekim dalgaları LIGO ile keşfedildi. Olay sonrası karadelik nötron yıldızı yutmuş olmalı. Kütle çekim dalgaları hareket halindeki büyük cisimlerin oluşturduğu uzay-zaman …

Geçmişe Yolculuk Yaparak Kalıntı İncelenmesi

Hubble teleskopu kullanan gökbilimciler bir süpernova kalıntısının oluşumunu anlamak için süreci geriye işletmeye çalıştılar. Uzun zaman önce patlayan yıldız yaklaşık 200,000 ışık yılı uzaktaki Samanyolu’nun uydu gökadası Küçük Macellan Bulutunda bulunuyor. Ölen yıldız geriye 1E 0102.2-7219 adıyla bilinen genişleyen bir gaz cesedi (süpernova kalıntısı) bıraktı. Bu süpernova kalıntısındaki gaz halindeki düğümler farklı hızlarda ve yönlerde …

Kozmik Kar Taneleri

Kar tanelerini andıran bu görüntü 13,000 ışık yılı uzaktaki NGC 6441 küresel kümesine ait. Kar taneleri gibi kümedeki yıldızları saymak da zor. 1.6 milyon Güneş kütlesindeki küme Samanyolu’nun en büyük ve en parlak kümelerinden biridir. NGC 6441’de her biri birkaç milisaniye dönme süresine sahip dört pulsar ve JaFu 2 adlı gezegenimsi bulutsu da bulunmaktadır. Adlarına …

Sır Cisim

En büyük yıldızlar öldüğünde kütle çekimleri altında çöküp karadeliğe dönüşürler. Bu yıldızlardan daha az kütleli olanların sonu ise nötron yıldızı olur. Her iki durumda da yıldızlar arkalarında ölü kalıntılarını bırakır. Gökbilimciler on yıllardır nötron yıldızları ile karadelikler arasındaki kütleye ait boşluktan rahatsız oluyor. Şöyle ki; bilinen en ağır nötron yıldızı Güneş kütlesinin 2.5 katı iken …

Nötron Yıldızı Çarpışmasıyla İlk Kez Bir Ağır Element Oluşumu Tespiti

Havai fişeklerde kullanılan bir element olan stronsiyum uzayda ilk kez ESO teleskoplarının takip gözlemleriyle tespit edildi Stronsiyum ağır elementi uzayda ilk kez iki nötron yıldızının birleşmesinden sonra yeni oluşmuş bir şekilde tespit edildi. Bulgular ESO’nun Çok Büyük Teleskopu (VLT) üzerindeki X-shooter tayfölçeri ile gözlendi ve bugün Nature dergisinde yayımlandı. Tespit, evrendeki ağır elementlerin nötron yıldızlarının …

İki Nötron Yıldızı Çarpışınca…

Kim demiş uzayda kavga yok diye. Evrenin değişik yerlerinde hem de oldukça şiddetli çarpışmalar olmaktadır. Yeni haberimiz bizi çok geçmişe götürüyor. Öyle ki, Güneş Sisteminin oluştuğu 4.6 milyar yıl öncesinde. O yıllarda iki nötron yıldızının kavgasına biz değilsek de Samanyolu şahit olmuş! Üstelik çarpışma sistemimize oldukça yakın yerde gerçekleşmiş. Columbia Üniversitesinden Szabolcs Márka  ve Florida …

Beyaz Cücelerin Katılaştığı Doğrulandı

ESA’nın gökada haritalama aracı Gaia’nın topladığı veriler Güneş benzeri yıldızların ölü kalıntıları olan beyaz cücelerin soğudukça katı kürelere dönüştüğünü kanıtladı. Beyaz cücelerdeki maddenin katılaşacağı veya kristalleşeceği yönündeki görüşler 50 yıl önce ileri sürülmüştü. Şimdiye kadar bu olay açıkça gözlenememişti. Gaia bu sürecin doğru olduğunu ispatladı. İngiltere’nin Warwick Üniversitesinden Pier-Emmanuel Tremblay: “Önceden bildiğimiz birkaç yüz beyaz …