Kızıl İplikli Bulutsu

Yaklaşık 160 bin ışık yılı uzaktaki bir yıldız, binlerce yıl önce çevresine madde parçaları saçarak patladı. Bu yüksek enerjili patlama sonrasında oluşan bulut, NASA/ESA Hubble gözlem uydusu ile görüntülendi. Patladıktan sonra beyaz cüceye dönüşen yıldız, en yakın komşu gökadalardan Büyük Macellan Bulutu içinde yer alıyor. Güneş benzeri yıldız patladıktan sonra beyaz cüce adı verilen ceset …

Samanyolu’nun Temiz ve Düzenli Gökada Komşusu

Gökadaların çoğu tozla dolu olsa da, bazılarında nadiren gaz ve yıldızları arasında sarmal hareketler sergileyen ve ışığı geçirmeyen karanlık çubuklar şeklindeki kozmik is maddesi bulunmaktadır. Bununla birlikte, ESO’nun Şili’deki VLT Tarama Teleskopu üzerinde bulunan OmegaCAM kamerası ile alınan bu yeni görüntüye konu olan olağandışı nesne — IC 1613 adlı küçük gökada, tam bir temizlik delisi! …

Süpernova Ama Nasıl?

Küçük yoğun yıldızlar olan beyaz cüceler evrendeki en göz kamaştırıcı ışımalara neden olan Ia süpernovasına neden olabilirler. Bu patlamalar bulundukları gökada kadar ışık yayabilir. Son yıllarda bu tür süpernovalardan binlercesi bulunmasına karşı, bir beyaz cüceyi böylesi patlamaya uğratan süreç anlaşılamamıştır. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’ndeki (Caltech) gökbilimciler yakın sayılabilecek, 300 milyon ışık yılı uzaklıktaki IC831 gökadasındaki iPTF14atg …

Yıldız Arkadaşlığının Kaçınılmaz Felaketi

Süpernova ile sonuçlanacak birleşen ilk yıldız çifti bulundu ESO tesisleri ve Kanarya Adaları’ndaki teleskopları aynı anda kullanan gökbilimciler gezegenimsi bulutsu Henize 2-428’in merkezinde büyük kütleli iki şaşırtıcı yıldız tespit ettiler. Birbirlerinin etrafında dolanan yıldızların zamanla yavaşlayarak birbirlerine yakınlaşması bekleniyor, ve yaklaşık 700 milyon yıl içerisinde bir araya geldiklerinde büyük bir süpernova patlamasına neden olacak kadar …

Gaia’nın İlk Süpernovası

Gökadamızdaki yıldızların konum ve hareketlerini ölçmek için tasarlanan ESA’ya ait Gaia uydusu uzak bir gökada yıldız patlaması keşfetti. Gaia 14aaa adı verilen güçlü patlama yaklaşık 500 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir gökada da gerçekleşti. Gaia’nın ilk süpernovası olan patlama gökadanın parlaklığının aniden artması nedeniyle fark edildi. Önümüzdeki beş yıl içinde tüm gökyüzünü 70 kez tarayacak …

M82 Süpernovasının Sebebi Ne?

NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi yakın zamanda keşfedilen bir süpernovanın çevresini gözledi. 21 Ocak 2014’te gökbilimciler M82 gökadasında bir patlamaya tanık oldular. Dünya’daki ve uzaydaki teleskoplarla birlikte Chandra’da o yöne çevrilerek daha fazla ayrıntı elde edilmeye çalışıldı. Gökbilimcilerin SN 2014J olarak adlandırdığı bu süpernova “Tip Ia” tipindeydi. Evrenin genişlemesinde etkisi olduğu düşünülen karanlık enerjinin oynadığı rol …

Zombi Yıldızın Süpernova Patlaması

NASA’nın Hubble Uzay Teleskopunu kullanan gökbilimciler ilk kez ölçüm yaparak bir yıldızın kalıntısı olan beyaz cücenin süpernova patlamasına uğradığını belirledi. Eski Hubble verilerini inceleyen gökbilimciler bunun nedeninin beyaz cücenin mavi bir arkadaşıyla ilgisi olduğu sonucuna ulaştılar. Beyaz cüce ölü yıldızın kalıntılarını yavaşça nükleer tepkimeyle tutuşturarak zayıf bir süpernovaya neden olduğu şeklinde yorumladılar. Bu tür süpernovalar …

Son Süpernovanın Sıradışı Kalıntıları

Gökbilimciler gökadamızda yaklaşık iki yüzyılda bir süpernova yaşandığını düşünüyor. Bilimciler Samanyolu’nda en son 2008 yılında bir süpernova keşfetmişti. Patlama yoğun toz ve gaz içinde saklanmış olmasaydı yüzyıllar öncesinden farkedilirdi. Süpernova Samanyolu merkezine yakın ve Dünya’dan 28.000 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. G1.9+0.3 adlı süpernova kalıntısının alanı Chandra X-ışını Gözlemevi ile 11 güne eşdeğer süreyle gözlenerek yeni …

Chandra 1000 Yıllık Kalıntıyı Görüntüledi

X-ışını astronomisi bu yıl 50. yılını kutluyor. Geçen yarım yüzyılda başta SN 1006 süpernova kalıntısı olmak üzere bir çok kalıntı verilerinde ilerleme sağlandı. SN 1006 kalıntısı M.S. 1 Mayıs 1006’da kendini gökyüzünde gündüz bile görülecek şekilde, Venüs’ten daha parlak olarak gösterdi. Bu muhteşem olay Çin, Avrupa, Japonya ve Arap astronomları tarafından belgelendi. Gökbilimciler 1960’lardan itibaren …