Gökbilimde tahminde bulunmak zordur. Buna karşılık Ay ve Güneş tutulmalarını, bazı kuyrukluyıldızların Güneş’e yaklaşmaları ile ilgili zaman tahminlerini kolaylıkla yapabilirler. Güneş Sisteminin çok ötesine bakan gökbilimciler Süpernova Requiem adlı patlayan bir yıldızın 2037’de ölümünün tekrarının oluşacağını tahmin ettiler. Yakın gelecekte gerçekleşmesi beklenen bu olayın teleskoplarla rahatça izlenebileceği belirtiliyor. Süpernovaya ilişkin üç görüntü ilk kez 2016’da …
Betelgeuse Avcı takımyıldızının sol omzunda yer alan kış mevsiminde gökyüzündeki en parlak ve tanınmış yıldızlardan biridir. Ancak son zamanlarda tuhaf davranıyor: 2020’nin başlarında parlaklığında muazzam bir düşüş gözlendi ve bu da yıldızın patlamak üzere olabileceği tartışmalarına yol açtı.
Avrupa Güney Gözlemevinin Çok Büyük Teleskopunu (VLT) kullanan gökbilimciler cüce bir gökada içindeki büyük kütleli kararsız bir yıldızın gözden kayboluşunu görüntüledi. Bilim insanlarına göre parlaklığı düşen yıldız toz tarafından kısmen örtülmüş olabilir. Alternatif bir açıklama ise yıldız bir süpernova oluşturmadan karadeliğe dönüşmüş olabilir. “Eğer doğruysa,” diyor İrlanda, Trinity College Dublin’den ekip lideri doktora öğrencisi Andrew …
Hubble teleskopu çift yıldız sistemi Eta Karina’nın kırmızı, beyaz ve mavi renkte parlayan genişleyen gazlarının özel bir yüksek çözünürlüklü görüntüsünü sunuyor. Yaklaşık iki yüzyıl önce patlayan ve o zamandan beri durmayan ağır çekimde gerçekleşen havai fişekleri düşünün. Böylece 7500 ışık yılı uzaklıktaki Karina takımyıldızında yer alan bu çift yıldız sisteminde olanları anlayabiliriz. 1838’de Eta Karina …
Bir nova tarafından uzaya salınan madde içerisinde ilk kez kimyasal lityum elementine rastlandı. La Silla Gözlemevi ve Şili, Santiyago çevresindeki ESO teleskoplarının kullanıldığı Centauri Nova 2013’e ait gözlemler neden çoğu genç yıldızın bu kimyasal elementi beklenenden daha fazla içerdiği gizemini çözmeye yardım edebilir. Bu yeni bulgu uzun süredir devam eden gökadamızın kimyasal evrimi ile ilgili …
Abell 78 adlı gözü andıran bulut bir yıldızın yaşamı ile ölümü hakkındaki hikâyeyi anlatıyor. Bulutsular ölmekte olan bir yıldızın uzaya attığı dış katmanlarıyla oluşur. Bu süreç yıldızın yaşamı içinde kısa sürede gerçekleşir. 0,8 ile 8 Güneş kütleli bir yıldız milyarlarca yıl çekirdeğinde yaktığı nükleer yakıtını tükettiğinde dış kabuklarını atarak sıcak bir beyaz cüceye dönüşür. Yıldızın …
Magnetarların tetiklediği bazı uzun-süreli gama-ışın patlamaları ESO’nun Şili’deki La Silla ve Paranal Gözlemevi’nde gerçekleştirilen gözlemlerle çok uzun süreli bir gama ışını ile beklenmedik şekilde parlak süpernova patlaması arasında ilk kez bir bağlantı olduğu gösterildi. Sonuçlar süpernovanın beklendiği gibi radyoaktif bozunum ile değil, onun yerine magnetar adlı gizemli bir nesnenin etrafındaki parçalanan süper-güçlü manyetik alanlarla güçlendirildiğini …
Küçük yoğun yıldızlar olan beyaz cüceler evrendeki en göz kamaştırıcı ışımalara neden olan Ia süpernovasına neden olabilirler. Bu patlamalar bulundukları gökada kadar ışık yayabilir. Son yıllarda bu tür süpernovalardan binlercesi bulunmasına karşı, bir beyaz cüceyi böylesi patlamaya uğratan süreç anlaşılamamıştır. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’ndeki (Caltech) gökbilimciler yakın sayılabilecek, 300 milyon ışık yılı uzaklıktaki IC831 gökadasındaki iPTF14atg …
NASA’nın Nükleer Tayfölçerli Teleskop Dizisi (NuSTAR) büyük bir yıldızın çekirdeğindeki maddeyi çevresine orantısız bir şekilde fırlatarak patladığının kanıtlarına ulaştı. Verileri zor elde edilen çekirdeğin çökmesiyle gerçekleşen Tip-II süpernovalarının asimetrik bir patlamaya uğradığının en iyi kanıtına ulaşıldı. Berkeley Üniversitesi’nden Steve Boggs: “Bu yıldızların çekirdeğindeki kaynama süreci ölümünden hemen bir saniye önce büyük bir türbülansın oluşmasıyla gerçekleşir. …
APEX gözlemleri ile Nova Vulpecule 1670’in gizemi gözler önüne serildi APEX ve diğer teleskoplarla yapılan yeni gözlemler Avrupalı gökbilimcilerin 1670 yılında gökyüzünde gördükleri yıldızın bir nova değil, çok daha nadir rastlanan şiddetli bir yıldız çarpışması olduğunu ortaya çıkardı. Patlama sonrasında çıplak gözle görülebilecek kadar şiddetli olan olayın devamı oldukça sönük olduğundan, 340 yıldan sonra tam …
