Şimdiye kadar elde edilen en ayrıntılı x-ışını görüntülerini kullanan gökbilimciler büyük karadeliklerin erken evrenin ortak nesnelerinden olduğunu gösterdi. NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi ile yapılan keşifte daha önce küçük olan karadeliklerin zamanla bulundukları gökadanın da büyümesiyle geliştikleri görüldü.
NASA’nın Swift ve Chandra uyduları, bir gökadanın merkezindeki süper kütleli karadeliğe ek olarak buna yakın bir yerde başka bir süper kütleli karadelik daha olduğunu keşfetti.
Markarian 739 ya da NGC 3758 olarak adlandırılan gökada Aslan takımyıldızı yönünde 425 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Kanarya Adaları Astrofizik Enstitüsü’ndeki araştırmacılar XTEJ1859+226 olarak adlandırılan x-ışını çifti bir sistemde Güneş’ten 5.4 kat kütleli karadeliği keşfettiler.
X-ışını çiftleri normal bir yıldız ile bu yıldızdan beslenen bir nesneden oluşur. Nesne yıldızdan madde çalarak kendi çevresinde sarmal şekilde bir madde yığını oluşturur.
ESA’nın Integral Gama Işınları Gözlemevi bir maddenin karadeliğe yakalanmadan 1 milisaniye önce sıcaklığının aşırı derecede yükseldiğini gözledi. Ancak gerçekten yakalanmış mı? Bu gözlemler maddenin büyük bir kısmının karadelikten kaçmış olabileceğini akla getiriyor.
Kimse bir karadeliğin yakınında bulunmak istemez.
Küçük bir gökadada büyük karadelik olduğunu keşfeden gökbilimciler, bu sayede evrenin erken tarihi hakkında çeşitli bilgiler edinebilir. Yeni yıldızların doğduğu cüce gökadadaki bir milyonlar güneş kütleli süper kütleli karadeliğin gökadaların gelişmesinden önce oluştuğu sanılıyor.
Henize 2-10 adındaki cüce gökada 30 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
NASA’nın Chandra X-Işını Teleskopu çok büyük karadeliklerin birkaç milyar yıl içinde ne kadar aktif olduğunu belirledi. Çalışma, hangi tür yıldızların patlayarak karadelik veya nötron yıldızına dönüştüğünü ve Samanyolu’nun merkezindeki dev karadeliğin gelecekte ne tür etkileri olabileceğini açıklayabilir.
Yalnızca 30 yaşında yani emekleme döneminde olduğu sanılan bir karadelik Chandra Gözlemevi yardımıyla izleniyor. Eğer izlenen nesne bir karadelik ise bu şimdiye kadar keşfedilen en genç karadelik olacak. Keşfedilen nesne 50 milyon ışık yılı uzaklıktaki M100 Gökadası’nda bulunan ve SN 1979C olarak kodlanmış bir süpernova kalıntısıdır.
Bilim insanları uzaklarda yer alan bir gökadanın merkezindeki karadeliğin sarsılarak dönme yönünü değiştirdiğini buldular. Bir yandan çevresindeki gazı kendine çeken dev karadelik diğer yandan jet fışkırmaları yayınlıyor. Karadeliğin dönme yönü değiştiren etkinin ise başka bir gökadayla olan çarpışma olduğu düşünülüyor.
Bu birleştirilmiş görüntüde 12.7 milyon ışık yılı uzaklıktaki NGC 7793 gökadasının merkezinden uzak bir noktada güçlü bir karadeliği olan mikrokuasarı ortaya çıkardı. Görüntünün merkezine yakın kısmındaki zayıf yeşil-mavi ışık karadeliğin olduğu bölgeyi gösterirken, üstteki sarı-kırmızı ve alttaki sarı bölge fışkırmaların etksiyle ısınan gazı gösteriyor.
ESO’nun Çok Büyük Teleskopu ile NASA’nın Chandra X-ışını Teleskopu ile yapılan ortak gözlemler sonucunda bir yıldız-karadelik çiftine ilişkin bugüne kadar keşfedilen en güçlü jet fışkırmalar ortaya çıkarıldı. Bilinen mikrokuasarlardan iki kat daha büyük bir mikrokuasarı saran 1000 ışık yılı çapındaki gaz balonda çok güçlü rüzgarlar olduğu görüldü.