Rekorlar sahibi atarca, genel görecelik sınamalarını yepyeni mecralara taşıyor. Gökbilimciler Dünya üzerindeki pek çok radyo teleskobunun yanı sıra ESO’nun Çok Büyük Teleskobu’nu, bir beyaz cüce ile şimdiye kadar bilinenlerin içinde en büyük kütleye sahip nötron yıldızından oluşan sıradışı çift yıldız…
ESA’nın Herschel uzay gözlemevi Samanyolu’ndan 2000’den kat daha fazla yıldız üreten bir gökada keşfetti. Evren 1 milyar yıl yaşındayken oluşmuş erken gökada, bu haliyle mevcut gökada evrimi kuramına karşı koyuyor.
HFLS3 olarak adlandırılan gökada, Herschel Çok Katlı Extragökada Araştırması (Hermes) ile elde edilen görüntüde soluk kırmızı leke gibi görünüyor.
Yeni ALMA (Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi) teleskopunu kullanan bir gökbilimciler ekibi, Evren’in erken dönemlerine ait en zengin yıldız oluşumlarına ev sahipliği yapan 100’den fazla gökadanın konumunu belirledi. ALMA yeryüzündeki benzer teleskopların on yıldan daha uzun bir sürede gözleyeceği gökadaları sadece birkaç saat içerisinde yakalayabilecek kadar güçlüdür.
ESA’nın Herschel Gözlemevi altdev (subgiants) bir yıldızın çevresindeki toz diskini görüntüledi. Güneş benzeri yıldızlar çekirdeklerindeki hidrojeni milyarlarca yıl yaktıktan sonra yakıtını tüketir ve şişmeye başlar. Yıldız kırmızı dev haline gelmeden önce bir altdeve dönüşür. ‘Emekli’ yıldız çevresindeki gezegenler, asteroitler ve…
NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu kozmik uzaklıkları ölçmek için kullanılan süpernovalardan en uzaktakini bulma arayışı sonuç verdi. Süpernovanın kırmızıya kayma değeri 1,914 olup 10 milyar yıl önce patladığı sanılıyor. Patlamanın olduğu zamana bakıldığında yıldızın evrenin oluştuğu sıralarda doğduğu sonucunda ulaşılıyor.
Süpernovalarının iki farklı türü olduğuna inanılır. Gökbilimciler Tip-Iax olarak adlandırılan yeni bir süpernova türü keşfetti. Yeni bir tür olan Tip Iax, Tip Ia’ya göre daha az enerjili ve sönük bir patlamadır. Her iki tür de beyaz cüceler aktif rol oynasa da, Tip Iax’dan tamamen beyaz cüce sorumlu değil.
W3 adlı büyük bir yıldız oluşum bölgesini görüntüleyen ESA’nın Herschel Uzay Gözlemevi büyük kütleli yıldızların doğumuyla ilgili sır perdesini aralıyor.
Dev moleküler bulut yapısıyla muzzam bir yıldız doğumevi olan 6200 ışık yılı uzaklıktaki W3, Samanyolu’nun ana sarmal kollarından olan Kahraman Kolu’nda yer alıyor.
Gökbilimciler NASA’nın da katkı sağladığı ESA’ya ait Herschel Uzay Gözlemevi yardımıyla şimdiye kadar keşfedilmiş en genç yıldız grubu buldu. Önyıldızları çevreleyen yoğun gaz ve toz bulutu görülmelerini zorlaştırıyor. Yeni keşfedilen 15 önyıldızın Güneş Sistemi’ne yakın Avcı (Orion) takımyıldızında bulunması ise başka bir ilginç nokta.
NASA’nın Swift uydusu gökadamızın merkezinden yayılan X-ışınlarını tararken daha önceden bilinmeyen parçalanmış bir yıldızın kalıntılarını ortaya çıkardı. Samanyolu’nun bilinen en geç süpernovası olan kalıntı G306.3-09 bölgesinde yer alıyor. Gökbilimciler Samanyolu’nda her yüzyılda bir ya da iki süpernova patlaması gerçekleştiğini düşünürler.
ALMA ile gerçekleştirilen gözlemler evrendeki yıldız doğumunun en hareketli olduğu dönemleri düşünüldüğünden çok daha önceye taşıdı. Yıldız doğumlarının en şiddetli patlamalarının Evren’in erken dönemlerinde çok büyük, parlak gökadalarda meydana geldiği düşünülüyor.