Kozmoloji

  • Uzaktaki Gökada Denizi

    Gökbilimciler erken evrendeki bol yıldız üreten gökadaların nüfusunu belirleyebilmek amacıyla NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu ve WM Keck Gözlemevi’ni kullandı. Uzak evrendeki oldukça küçük ve sönük görülen çok sayıda gökada Hubble ile morötesi ışık altında yakalandı ve ardından Hawaii’deki Mauna Kea…

  • Pandora’nın Büyüsü

    Hubble Sınır Alanı (Frontier Fields) programının ilk cismi olan Abell 2744’ü ve dolayısıyla uzak evrendeki devasa gökada kümeler görülebiliyor. Pandora Kümesi adıyla bilinen birden çok gökada kümesini barındıran alanın çok şiddetli bir geçmişe sahip olduğu düşünülüyor. Gökbilimciler kümenin tarihini ortaya…

  • Saç Kümesinde Büyümenin İpuçları

    Gökbilimciler NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi ve ESA’nın XMM-Newton Gözlemevi’ni kullanarak gökada kümelerinden Saç (Coma) Kümesi’nde büyük bir sıcak gaz cephanesi keşfetti. En az yarım milyon ışık yılı uzunluğundaki kollar, Saç Kümesi’ni oluşturan gökadaların kütle çekimi etkisiyle nasıl toplandığı ve kümenin…

  • Hubble GRB Bilmecesine El Attı

    NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu kısa süreli gama ışın patlamalarının bir çift nötron yıldızının ya da biri nötron yıldızı diğeri karadelik olan iki süper yoğun ve küçük çiftin birleşmesiyle tetiklendiğine yönelik güçlü kanıtlar elde etti. Hubble’ın yakın kızılötesi gözlemleri ile elde…

  • Gökadaların Evrimi Üzerine

    Yıldız oluşumları biten gökadaların yaşamları da son noktaya ulaşarak “sönmeye” başlar. Uzak geçmişteki sönmüş gökadaların günümüzdekilere göre çok daha büyük olması gökbilimcileri şaşırtıyor. Artık yeni yıldızlar oluşturamayan bir gökada nasıl olur da büyüyebiliyor? Bir gökbilimci ekibi bu kozmik bilmecenin yanıtını…

  • Karanlık Maddenin Sırrı Dev Kümelerde Aranıyor

    Uluslararası bir gökbilimci ekibi Subaru Teleskopunu kullanarak, elli gökada kümesindeki karanlık madde dağılımını ölçmeyi başardı. Tayvan, İngiltere ve Japonya ülkelerinden oluşan araştırma ekibinin bulguları karanlık madde yoğunluğunun kozmik devlerin merkezlerinden dışarı doğru azaldığını belirledi. Evren içine yayıldığı bilinen gizemli karanlık…

  • Astronominin Büyük Sorununa Yeni Çözüm

    Bazen astronomide yer ve konum oldukça önemli hale gelir. Gökbilimciler bir cismin bizden uzaklığını ölçebilmek için düzenli patlamaya uğrayan yıldızları kullanarak bu sorunu gidermeye çalışır. Araştırmacılar Ulusal Bilim Vakfı’nın Çok Uzun Ana Seri (Very Long Baseline Array-VLBA) ve Avrupa VLBI…

  • Fermi Rekor Bir GRB Yakaladı

    Uzak bir gökadadaki ölen bir yıldızdan gelen gama ışınları patlaması gökbilimcileri adeta büyüledi. Gama ışını patlamaları kısaca GRB olarak ifade edilir. Bu patlamaya GRB 130427A adı verildi ki şimdiye kadar böylesi parlak ve yüksek enerjiye sahip ışık görülmemişti. NASA’nın Goddard…

  • Gökadalar Yeni Doğan Yıldızlarla Besleniyor

    NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu verilerini kullanan gökbilimciler yıldızlarla dolup taşan (starburst) gökadaların, çevresindeki gazın etkisiyle büyüdüklerini doğrudan gözleyerek gördüler. Gökadalar geliştikçe değişir ve bu sayede madde ve enerji evrene yayılır. Bu enerjik olaylar gökadanın görünür boyutundan yirmi kat daha uzaktaki…

  • Evren Sandığımızdan Daha Yaşlıymış

    Avrupa Planck Uzay Aracı şimdiye elde edilmiş en parlak ve en doğru ve ayrıntılı evren haritasını elde etti. Sonuçlar evrenin sanılandan 100 milyon yıl daha yaşlı yani 13,8 milyar yıl yaşında olduğunu gösteriyor. Veriler ayrıca karanlık enerjinin daha az, karanlık madde ve normal maddenin de sanılandan biraz daha fazla olduğunu göstermektedir.