ESO’nun ötegezegen çalışmalarına öncülük eden gökbilimciler, Güneş-benzeri HD 10180 yıldızının etrafında en az beş gezegen içeren bir gezegen sistemi keşfetti. Araştırmacılar sistemin ayrıca şimdiye dek bulunan en küçük kütleli gezegeni de içeren iki tane daha gezegen içerebileceğine dair kanıtlara da sahipler.
Gökbilimciler biri ölmekte olan bir yıldızın çevresinde dolanan birbirine olağandışı yakın konumlarda bulunan iki gezegen sistemi keşfetti. Sistemleri oluşturan gezegen çiftlerinin birbirine olan bu yakınlığı nedeniyle de aralarında çok büyük bir kütle çekim kuvveti oluşmuş durumda.
Kısa bir süre önce atmosferinde kuvvetli fırtına olduğu keşfedilen gezegen için daha ileri bir keşif yapıldı. Gezegenin arkasından koşturan bir de kuyruğu var. Bu gezegenin atmosferinde organik molekül olduğunu da ayrıca hatırlatmakta fayda var. Yani son ayların gözde gezegenlerinden HD 209458b yine gündemde.
Bu haber ile birlikte Astronomi Diyarı 300. haber/yazıya ulaştı. 300. Astronomi Diyarı haberi yeni bir keşifle, ötegezegenle ilgili. WASP-3 yıldızının gezegen sayısı 2 oldu. Bulunan yeni gezegen ise küçük gezegenler arasında yerini aldı. Ama hepsi bu değil… Gezegen yeni bir yöntemle keşfedildi.
Gökbilimciler ilk kez bir ötegezegenin atmosferinde kuvvetli bir fırtına olduğunu gözlediler. Çok sıcak bir gezegen olan HD 209458b’nin atmosferindeki karbonmonoksit gazının gündüzden geceye yani sıcak bölgeden, soğuk bölgeye doğru aktığı belirlendi. Gezegende daha önce organik molekül olduğu belirlenmişti.
Kepler yüzlerce gezegen bulmuş olabilir. NASA’nın Kepler Uzay Aracının gözlediği 156 000’den fazla yıldıza ilişkin 43 günlük veriler yayınlandı. Güneş sistemi dışında Dünya benzeri gezegen bulma ümidiyle uzaya geçtiğimiz yıl fırlatılan Kepler, yıldızların parlaklığındaki küçücük değişimleri gözlüyor.
Gökbilimciler ilk kez bir ötegezegenin hareketini, ev sahibi yıldızının bir kenarından diğer kenarına doğru ilerlerken doğrudan izleyebildiler. Gezegen şimdiye kadar doğrudan görüntülemeyle bulunan gezegenler arasında en küçük yörüngeye sahip, yıldızına olan uzaklığı, Satürn gezegenin Güneş’e olan uzaklığı kadar.
Gökbilimciler birbirine göre dik açılı yörüngelerde dolanan iki gezegenle ilgili bir rapor hazırladılar. Bu şaşırtıcı rapor sonucunda çoklu gezegen sistemlerinin nasıl oluştuğu ve geliştiğini, yörüngelerinin nelerden etkilendiğini ortaya koyabilecek.
Bunun gibi birçok sistemin daha keşfedilebileceği belirtiliyor.
Samanyolu içinde sıcak bilinen bir gezegenin ömrü çok kısa olabilir. Yıldızına çok yakın dolanan bu gezegeni bağlı olduğu yıldız yavaş yavaş yiyor. Gezegenle ilgili bir haberi Şubat ayında sizlerle paylaşmıştım. Gezegenle ilgili bir gözlemde Hubble Uzay Teleskopu yardımıyla gerçekleştirildi. Çalışmaya göre gezegen 10 milyon yıl içinde yok olabilir.
Dünyanın en büyük dört teleskobunu kullanan bilim insanları, onlarca ışık yılı uzaklıkta yer alan iki genç yıldızın çevresinde, dünya-güneş uzaklığı kadarlık bölgelerinde tozlu ve kayalık disklerin olduğunu keşfettiler. Veriler için ESO’nun Çok Büyük Teleskopu’nun çapı hileyle 100 m’ye çıkarıldı!