NASA, Mars robotu Merak’ın (Curiosity) Mars yüzeyindeki üçüncü yılını farklı bir şekilde kutlama kararı aldı. NASA tarayıcı üzerinden çalıştırılan bir programla Mars çalışmaları için destek istemeye karar verdi.
Mars Trek adlı internet sayfasına yüzey ve yörünge araç verilerinden üretilen Mars haritası yüklendi. Son 50 yıla ait olan verilerde Kızıl Gezegen’in yüksek kalitedeki görüntülerine ulaşabilir, istediğiniz bir bölgenin üç-boyutlu (3D) dosyasını oluşturabilirsiniz.
Sayfada Merak verileri de yer alıyor. Ancak Merak verileri için ayrı bir sayfa oluşturuldu: Experience Curiosity. Böylece bir tonluk Mars robotunun deneyimlerine ve 3D görüntülere ulaşabilirsiniz.
Mars Trek programı NASA ekiplerince planlanan Mars 2020 aracının ve 2030 yılında gerçekleştirilmesi planlanan insanlı keşif görevinin iniş yerini belirlemek için uzun zamandır kullanılıyordu.
NASA’nın Gezegen Bilimleri Bölümü (Planetary Science Division) yöneticisi Jim Green: “Bu programla eğlenceye katılabilirsiniz. Robotlarımız Mars’ta büyük görevleri yerine getirdi ve Güneş Sistemi’nin öncüleri oldular” diyor.
Mars Trek programında yüzey özelliklerinin ölçülmesi için Mars yörüngesinde dolanan araçların ürettiği verilerle donatılmış etkileşimli haritalar da yer alıyor. Experience Curiosity ile standart klavye kontrolleri ile kullanıcılar yüzey özelliklerinin fiziksel baskısını ya da 3D modelini üretebilir.
Mars Trek ve uydumuz Ay verilerinin açıldığı Lunar Mapping and Modeling Project ile isteyen herkesin bilimsel çalışma yapması ve bilim insanlarına yardımcı olması amaçlanıyor.
Experience Curiosity yardımıyla Merak üzerindeki ve yörünge araçlarındaki aletlerin gözüyle Mars yüzeyinin farklı özelliklerini görebilirsiniz.
NASA JPL’den program geliştirme ekibi üyesi Kevin Hussey: “Tarayıcı üzerinden çalıştırılan programa internet erişimi olan herkes ulaşabilir ve Mars yüzeyinde gezebilir” diyor.
Mars robotu Merak, 6 Ağustos 2012’de Gale Krateri yakınına indirilmişti. Olası organik molekül araması için düşünülen en uygun bölgeye inen araç, Gale Krateri’nin milyonlarca yıl önce mikrobik yaşama uygun tatlı suya sahip olduğunu belirlemişti.
JPL’den proje yöneticisi Jim Erickson: “Üç yaşına giren Merak’ın büyüleyici ve heyecan verici bir yaşamı oldu. Program herkesin bu heyecana ortak olma fırsatı sağlıyor” diyor.
Geçmişteki Mars görevleri genellikle Ağustos ayı içerisinde gerçekleşti. Örneğin Viking 2 aracı 7 Ağustos 1976’da günü Mars yörüngesine girdi ve sonraki günlerde yüzeye iniş yaptı. MRO (Mars Reconnaissance Orbiter) 12 Ağustos 2005’de fırlatıldı ve hâlâ Mars yörüngesinde görevini sürdürmektedir. Geçtiğimiz 4 Ağustos tarihi ise Mars kuzey kutup bölgesine indirilen Anka Kuşu (Phoenix)’in sekizinci yıldönümüydü*.
Tüm bu yörünge araçları ve yüzey robotları gelecekte bir gün Mars yüzeyine inecek astronotların nelerle karşılaşacaklarını bilmeleri ve ön keşiflerin yapılması içindir.
*Anka Kuşu’nun görevi ve bulgularıyla ilgili ayrıntılı bilgiye Mars sayfasında ulaşabilirsiniz.