Uzak Evrende görünenlerin en büyüğü olan son derece sıcak, yüksek kütleli bir genç gökada kümesi, Şili’deki Atacama Çölü’nde ESO’nun Çok Büyük Teleskobu (VLT), NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi ve Atacama Evrenbilim Teleskobu’nu kullanan bir uluslararası ekip tarafından çalışılmıştır.
Gökbilimciler Spitzer ve Hubble Uzay Teleskopları yardımıyla bilinen en uzak noktadaki gökadalarda yüksek oranda yıldız oluştuğunu belirledi. GN-108036 adlı baloncuk şeklindeki gökada bu kadar uzaklıkta yer alan ve şimdiye kadar bulunan en parlak gökadadır. Gökada 12,9 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
VLT Tarama Teleskopu (VST) ile yakın sarmal gökadalardan NGC 253’ün güzel bir görüntüsü elde edildi. Bu yeni görüntü muhtemelen şimdiye kadar çevresiyle birlikte çekilmiş en ayrıntılı gökada görüntüsüdür. Aynı zamanda etkileyici net bir görüntü sunan yeni teleskop VST, gökyüzüne geniş açıyla bakma olanağı sunmaktadır.
NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu yakın kızılötesi görüş yeteneğini kullanarak 9 milyar yıl önce yıldız oluşumu süren çok sayıda genç –o zamana göre- gökadaları ortaya çıkardı. Gökadalarda yıldız oluşumu beklenenden daha hızlı gerçekleşiyor.
Bilim insanları bir kuasar yığılma diskini gözlemek için Hubble yardımıyla gökada merkezindeki karadeliğin merkezine yavaş yavaş süzülerek emilen parlak madde diskini kullandı. Çalışmada teleskopun gücünü arttıran kütle çekimsel mercek etkisi kullanıldı.
Gama-ışını Patlamasının VLT Gözlemleri Erken Gökadaların Şaşırtıcı İçeriğini Ortaya Çıkardı. ESO’nun Çok Büyük Teleskopu (VLT) ile yapılan gözlemlerin şaşırtıcı tarafı, genç evrende bulunan iki gökadanın ağır kimyasal elementler bakımından Güneş’ten daha zengin olduğunun ortaya çıkmasıydı.
Tüm gökadalarda olduğu gibi Samanyolu’nda da karanlık madde denilen garip bir madde yer almaktadır. Yalnız kütle çekimiyle kendini ele veren karanlık madde aslında görünmez. Gökadamızı saran bu madde olmasaydı ve tüm gökadayı sarmasaydı yıldızlar hızla birbirlerinden farklı yönlerde hareket ederdi.
Bilim insanları, erken Evren’i, morötesi ışıkta geçirgenleştikçe, incelemek için birkaç seferdir ESO’nun Çok Büyük Teleskop’unu kullandılar. Kozmik tarihteki bu – yeniden iyonlaşma olarak da bilinen – kısa ancak önemli dönem yaklaşık 13 milyar yıl önce gerçekleşti.
Hubble’ın ünlü gökadaları barındıran bu görüntüde tipik zarif sarmallar ya da yumuşak kenarlı elips gökadalar görünmektedir. Bu büyük gökadalar düzgün formların tek temsilcisidir. Düzensiz cüce gökada Holmberg II gibi küçük gökadaları birçok şekil ve türlere sahip olduğundan sınıflandırmak zordur.
Chalmers ve Onsala Uzay Gözlemevi’ndeki gökbilimciler 250 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir gökadada daha önce bilinmeyen yedi süpernova tespit etti. Daha önce bir gökadada aynı zamanda bu kadar çok süpernova keşfi olmamıştı. Keşif gökbilimcilerin inandığı bir fikri kanıtlıyor.