12 Mayıs’ta aralarında Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Almanya’daki genel merkezi de dahil olmak üzere dünya genelindeki eş zamanlı basın konferanslarında gökbilimciler gökadamız Samanyolu’nun merkezindeki süper kütleli kara deliğin ilk görüntülerini paylaştı. Elde edilen sonuçlar nesnenin gerçekten bir kara delik olduğunu doğrularken, çoğu gökadanın merkezinde bulunduğu düşünülen bu tür devlerin doğaları hakkında önemli ipuçları sağladı. Görüntü, …
Bir gökbilimciler ekibi yakın gökadaların renkli kozmik havai fişekleri andıran yeni gözlemlerini yayınladı. Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskobu (ESO VLT) ile elde edilen görüntüler gökadaların farklı bileşenlerini ayrı renklerde göstererek gökbilimcilerin buradaki genç yıldızların ve çevrelerindeki gazın konumlarını tespit etmelerini sağladı. Alınan yeni verileri ESO’nun ortağı olduğu Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi (ALMA) gözlemleri ile …
Gökadalar yıldız oluşturmayı durduklarında “ölmeye” başlar, ancak şimdiye kadar gökbilimciler uzak bir gökada içinde bu sürecin başlangıcına dair açık bir işarete rastlayamamıştı. Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) ortağı olduğu Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi’ni (ALMA) kullanan gökbilimciler yıldız oluşumunu sağlayan gazının neredeyse yarısını uzaya atan bir gökadayı görüntüledi. Bir yılda 10 000 Güneş’i oluşturmaya yetecek miktarda başlayan …
Hubble teleskopu 30. Yılını görkemli bir gökada ile kutluyor. UGC 2885, yerel evrende bilinen en büyük gökadadır. Dev gökada, Samanyolu’ndan 2.5 kat daha geniş olup, 10 kat daha fazla yıldıza sahiptir. Dev boyutu olmasına karşılık gökbilimciler bu gökadaya “nazik dev” diyorlar, çünkü milyarlarca yıldır sesi soluğu çıkmamış görünüyor ve muhtemelen gökadalar arası uzayda bulunan gazın …
Görsel olarak Samanyolu her zaman düz ve sarmal şekilde gösterilir. Gerçekte ise durum bu değil. Samanyolu’nun eğilmiş ve bükülmüş olduğu belirlendi. Uzak noktalardaki 1339 yıldıza ait çalışmaya göre Samanyolu’nun ‘uçları’ bükülmüş durumda. Seçilen 1339 yıldız Cepheid değişken türünde. Yani parlaklıkları sürekli değişen yıldızlar. Bir yıldızın parlaklığına bakarak bize yakın mı uzak mı olduğunu söylemek zordur. …
ESO’nun FORS2 aygıtı sarmal gökada NGC 3981’in dikkat çekici ayrıntılarını yakaladı ESO’nun Çok Büyük teleskopu üzerindeki FORS2 aygıtı sarmal gökada NGC 3981’i tüm ihtişamıyla gözledi. Görüntü gözlem koşullarının bilimsel veri toplamak için uygun olmadığı nadir zamanlarda yürütülen ESO’nun Kozmik Mücevherler Programı ile alındı. Atıl durumda kalmaktansa, ESO’nun Kozmik Mücevherler Programı ile ESO teleskopları güney gökküresindeki …
ALMA’nın kullanıldığı yeni bir çalışma ile uzak yıldız-oluşum gökadalarını çevreleyen soğuk gaz rezervleri içinde çalkantı hareketleri tespit edildi. Araştırma ekibi ilk kez uzak evrende CH+ tespiti yaparak yıldız oluşumunun kritik dönemlerinin keşfine yeni bir pencere açmış oldu. Bu molekülün varlığı gökadaların hızlı yıldız oluşum dönemlerini sürdürmeyi nasıl başardıkları konusunda yeni yaklaşımlar sağlıyor. Sonuçlar Nature dergisinde …
ESO’nun VLT üzerindeki MUSE aygıtı karadeliklerin yeni enerji kaynağını keşfetti ESO’nun Çok Büyük teleskopu ile yapılan “Denizanası gökadaları” gözlemleri süper-kütleli karadeliklere enerji sağlayan daha önce bilinmeyen bir olguyu gözler önüne serdi. Bu gökadalara takma ismini veren mekanizmanın gaz dokunaçları ve yeni doğan yıldızları oluşturduğu görülürken, aynı zamanda gazın gökadaların merkez kısımlarına kadar ulaşmasını sağlayarak buradaki …
Yeni bir çalışmaya göre Samanyolu’ndaki maddenin yarısı uzak gökadalardan gelmiş olabilir. Bu da çevremizde gördüğümüz her şeyi -ve elbette bizi- oluşturan maddenin yarısının başka gökadalara ait olması demek. Araştırma süper bilgisayar benzetimleri yoluyla gökadalar arasındaki kuvvetler dengesi göz önünde tutularak yapıldı. Northwestern Üniversitesindeki araştırmacılar Samanyolu’nun da içinde olduğu bir grup gökadanın maddeleri nasıl tuttuğunu anlamak …
Yerel bölgemizde komşumuz diyebileceğimiz iki gökada arasındaki kütle çekim dansı Hubble ile görüntülenince ilginç görsel özellikler ortaya çıktı. Küçük NGC 1510 ile onun büyük komşusu NGC 1512 gökada evriminde önemli bir süreç olan birleşmenin henüz başındalar. NGC 1510 küçük boyutuna karşılık NGC 1512’nin yapısı ve yıldız oluşumu üzerinde önemli etkisi olmaktadır. Gökadalar çeşitli şekil ve …
