Pluto’yu kalp şekilli yüzey fotoğrafıyla bize gösteren Yeni Ufuklar aracı yeni bir tartışma açtı. Araç evrende beklenenden daha fazla ışık olduğunu gösterdi. Bu bilgi evrende bildiğimizden daha fazla gökada olduğu anlamına mı geliyor? Yanıt ise kime sorduğunuza bağlı!
Daha önce bu konudaki bir çalışmayı ele almış ve evrende beklenenden daha az gökada olması gerektiğini savunan bir ekibin görüşlerine yer vermiştik. Bir başka ekip ise bunun tersini savunuyor.
Hubble teleskopu ile Avrupa Güney Gözlemevinin Şili’deki Çok Büyük teleskopunun (VLT) yaptığı gözlemler karanlık maddenin davranışına ait ileri sürülen kuramların eksik olabileceğini ortaya çıkardı.
Farkında değiliz belki ama Güneş sistemimiz büyük bir hızla yol alıyor. Güneşimizin de içinde olduğu Samanyolu’nun dış kısmındaki yıldızlar saniyede ortalama 210 kilometre hıza sahipler. Bu büyük bir sürat gibi görünse de en büyük sarmal gökadalarda yer alan yıldızların hızlarına göre aslında çok küçük. Samanyolu’ndan daha parlak, daha büyük ve kütleli olan “süper sarmallar” içindeki …
Uzun bir aradan sonra tekrar merhaba… Sosyal medya üzerinden ve e-postalarla başıma bir şey gelip gelmediğini merak edenler çıkınca bilimi mi beni mi merak ediyorlar diye sormadan edemedim. Gökbilim, Astronomi Diyarı’nın uyku döneminde (!) beklemedi, yeni keşif ve çalışmalar gerçekleşti. Bunlardan bazıları ise oldukça merak uyandırıcı oldu. Gelin tatil dönüşü (!) bunlardan bazılarını hatırlayalım. Böylece …
Normal madde nerede sorusu yanıtlandı: boş uzayda. Yaklaşık yirmi yıl süren kozmik saklambacın ardından ESA’nın XMM-Newton gözlemevi ile sıcak gazın kozmosa aktığı belirlendi. Böylece gökadalardaki normal maddenin neden eksik olduğu yanıtlanmış oldu. Hakkında hiçbir şey bilinmeyen karanlık madde ve karanlık enerji kozmosun %25 ve %70’ini oluşturmaktadır. Bunun yanında yıldızlar, gezegenler dolayısıyla gökadaları oluşturan bildiğimiz madde …
ESA’nın XMM-Newton gözlemevi verilerini çalışan gökbilimciler evrendeki “kayıp” maddeyi bulmak için gökada çevresindeki gazı araştırdı, ancak sonuç olumsuz oldu. Şimdi “bu madde nerede” sorusu daha güçlü şekilde sorulmaya başladı. Aslında tüm sorun normal maddeye göre altı kat daha fazla olduğu belirlenen kötü bir şöhretli karanlık maddenin varlığıyla ortaya çıktı. Son yıllarda yakın gökadaları inceleyen araştırmacılar …
Hubble teleskopu koyu karanlıkta kendini göstermeye çalışan büyük bir gökada kümesi keşfetti. Kümeye şimdilik bir isim verilmedi ama kod adı, PLCK G308.3-20.2. Gökada kümeleri kütle çekim kuvvetinin etkisiyle bir arada duran binlerce gökadadan oluşur. 1980’lerde üst kümelerin keşfine kadar uzun bir süre evrendeki en büyük yapılar olarak değerlendirildi. Üst kümeler, yüzlerce gökada kümesi ve grupları …
Hubble şimdiye kadar bilinen en uzak yıldızı keşfetti. Sıcak mavi yıldızın yaydığı ışık, Büyük Patlamadan 4,4 milyar yıl sonraya ait. Bu keşif, ilk yıldızların oluşumu ve evrimleri, gökada kümelerinin birleşmeleri ve karanlık maddenin doğasına ait yeni ipuçları verebilir. Keşif tesadüfen yapıldı. MACS J1149-2223 gökada kümesindeki yıldıza ait veriler aslında Nisan 2016’da alınmıştı. Takma adı Refsdal …
Karanlık maddenin çok az olduğu bir gökada keşfedildi. Keşif başta Hubble olmak üzere Gemini ve Keck teleskoplarının verileriyle gerçekleşti. NGC 1052-DF2 gökadasında karanlık maddenin çok az olması mevcut teoriler ile gökadaların oluşumunu açıklayan modelleri zora sokacak görünüyor. Buna ek olarak karanlık maddeye yönelik farklı bir bakış açısı gerektiği ortaya çıkıyor. Hubble ve yer merkezli çeşitli …
Yaklaşık bir asır önce öne sürülen evrenin genişlediği olgusu Hubble teleskopu ile sürekli ölçülüyor. Gökbilimciler genişlemeye neyin sebep olduğunu bu gözlem verilerini anlamlandırmaya çalışarak bulmaya çalışıyor. Son Hubble verisi evrenin Büyük Patlamadan hemen sonra bilinenden daha hızlı genişlediğini ortaya çıkardı. Araştırmacılar bu tutarsızlığın çözümünün ancak yeni fizikle olabileceğini düşünüyor. Space Telescope Science Institute (Uzay Teleskopu …
