Kozmoloji

  • Kozmik Kaostan Çözüm Anahtarı

    Chandra X-ışını Teleskopu’nu kullanan gökbilimciler yıldızların nasıl oluştuğunu anlayabilmek için gökada kümelerindeki kaotik durumdan yararlanmayı amaçlıyor. Bir uçak yolculuğu ani iniş ve çıkışlara neden olan çalkantı (çalkantı) benzeri olay yıldızların oluşumu sürecinde etkili olabilir. NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi verilerini inceleyen…

  • Geçmişi Kazmak

    Gökbilimciler evrenin erken yıllarında ortaya çıkmış cisimlerin uzaklıklarının doğru olarak hesaplayabilmek için NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu’nu kullandılar. Uzaklıkları nedeniyle çok sönük görülen gökadaların uzaklığını belirleyebilmek için dev gökada kümelerinin çevresindeki uzay-zaman haritasından yararlanılıyor. Gökbilimciler sık sık çekimsel mercekleme adı verilen…

  • Dev Teleskoplar İlk Gökadaların Peşinde

    Gökbilimciler ilk defa evrenin bebeklik dönemindeki büyük gökada oluşumunun izini yakaladı. Oldukça vahşi bir ortamda yeni doğmuş milyonlarca yıldız, gökada çekirdeğini büyütüyor. Keşfe NASA’nın Hubble ve Spitzer Uzay Teleskopları ile Avrupa Uzay Ajansı’nın Herschel Uzay Gözlemevi ve Hawaii’deki WM Keck…

  • 2,6 Milyon Işık Yılı Uzunluğundaki Köprü

    Bir grup gökbilimci ve öğrencileri 500 milyon ışık yılı uzaktaki gökadalar arasında 2,6 milyon ışık yılı uzunluğa sahip atomik hidrojen gazından oluşmuş bir köprü keşfettiler. Birkaç yıl önce başlatılan Arecibo projesiyle daha önce Başak Kümesi’nde keşfedilen 1 milyon ışık yılı…

  • Hubble Çok Hassas Bir Terazi Gibi!

    Gökbilimciler Hubble Uzay Teleskopu yardımıyla bir gökada kümesinin kütlesini önceki hesaplara oranla daha yüksek hassasiyetle hesapladılar. Hubble’ın Frontier Fields gözlem programı çerçevesinde yapılan gözlemlerle MCS J0416.1-2403 gökada kümesinin kütlesi 160 trilyon Güneş kütlesi olarak belirlendi. Bu kütle hesabı Hubble’ın ayrıntılı…

  • Karanlık Maddenin Yeni Bir Sürprizi

    NASA ve ESA’nın yüksek enerjili gözlemevlerini kullanan, içlerinde Türk gökbilimci Dr. Esra Bülbül’ün de yer aldığı, bir araştırma ekibi evrendeki en sıra dışı ve görülemeyen karanlık maddeyle ilgili önemli bir ipucu elde etti. Işık yaymayan, içinden geçen ışığı soğurmayan karanlık…

  • Küçük Ama Çok Önemliler

    Gökbilimciler erken evrendeki cüce gökadalardaki yıldız oluşumu patlamalarını Hubble ile araştırdı. NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu verileriyle yapılan yeni çalışmada küçük olmasına karşılık cüce gökadaların bol yıldız oluşumları nedeniyle erken evrende oldukça aktif rol aldıklarını ortaya koydu. Günümüz evrenindeki gökadalarda hâlâ…

  • Toza Gömülmüş Devasa Patlamalar

    ALMA karanlık gama-ışın patlamaları etrafındaki bölgeyi araştırdı Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi (ALMA) yapılan gözlemlerle ilk kez Evrendeki en büyük patlamalar olan gama ışın patlamalarına (GRB’ler) ev sahipliği yapan gökadalardaki gaz ve toz molekülleri doğrudan görüntülenmiş oldu. Şaşırtıcı bir şekilde, beklenenden…

  • Büyük Patlama’nın İzinde Önemli Bir Adım

    Yaşadığımız evren yaklaşık 14 milyar yıl önce olağanüstü bir olay olan Büyük Patlama sonrasında oluştu. En iyi teleskoplarımızla evrenin oluşumunun ilk saniyesine kadar yapılan gözlemlerle kuramlar oluşturuldu. Ancak bunlara gerekli kanıt bulunamadı. BICEP2 adı verilen projeyle araştırmacılar kozmik büyümeye ilişkin…

  • Geçmişin Anahtarı Ultra-Yoğun Gökadalarda

    Gökbilimciler Hubble Uzay Teleskopu, Spitzer ve Herschel kızıötesi uzay teleskopları ile yer-merkezli teleskop verilerini birleştirerek yıldız oluşumlarını sağlayan ilk patlamalara sahne olan evrenin en büyük gökadalarının tarihini görmeyi sağladı. Burada yüksek yıldız yoğunluklu gökada çekirdeği ve dev eliptik aşamasına kadar…