Geçmişte Mars

Mars üzerinde yapılan yeni bir çalışmaya göre Mars yüzeyinde bir zamanlar bir okyanus bulunuyordu. Çalışma ABD’deki Kuzey İllinois Üniversitesi’nce geliştirilen bir bilgisayar programı ile gerçekleştirildi. Çalışmaya göre bilinen vadilerin uzunluğu geçmişte şimdikinden en az 2-3 kat daha uzun olmalı. Okyanus Mars’ın kuzey yarımküresinin büyük bir kısmını kaplıyor. Geçmişte bu bölge bol yağış almaktaydı. Mars’taki nehir yapıları dünyadakilerle benzerlik gösteriyor. Bu da Mars’ın bir zamanlar gerçekten sıcak olduğunu gösteriyor. Yüzeyde suyu tutabilecek kadar sıcak.

Yamyam Gökada

ESO’nun Yeni Teknoloji Teleskobu (NTT-New Technology Telescope) ile kızılötesi görüntüler yeni bir teknikle işleniyor. İşte bu teleskopla 11 milyon ışık yılı uzağımızdaki Erboğa A dev gökadası görüntülendi. Gökbilimciler gökadayı aynı zamanda yamyam gökada olarak adlandırıyor çünkü şu sıralar küçük bir gökadayı yutmakla meşgul. NGC-5128 olarak kodlanan gökada ilk kez 1847 yılında John Hershcel tarafından keşfedilmişti.

Cassini Yine Enceladus’a Uçuyor

Satürn ve uydularını gözetlemekle görevli olan Cassini aracı, bir kez daha 21 Kasım’da Enceladus uydusunun 1606 km kadar yakınından saniyede 7.7 km’lik bir hızla geçecek. Daha önce 2 Kasım günü ilginç uydunun 102.7 km yakınından geçen araç, uydunun Güney kutbunun 89. derece enlemini görüntülemişti. Bu defa uyduya farklı bir konumdan yaklaşacak. Cassini uzay aracındaki kontrollü uçuş yapmayı sağlayan iticiler, aracın uyduya sağ salim yanaşmasını sağlıyor.

Vampir Yıldız

Gökbilimciler 2000 yılının Kasım ayında ESO’nun Çok Büyük Teleskobu (VLT) ile keşfedilen bir nesnenin bir yıldızın Tip Ia süpernovası şeklinde patlayan yıldızdan oluştuğundan şüphe etmeye başladılar. Tip Ia süpernovası, ikili yıldız sistemindeki bir yıldızın diğer yıldızdan madde çalması sonucunda şişerek, basıncın kütle çekimine galip gelip yıldızın süpernova şeklinde patlamasıyla oluşuyor. Buradaki ilginçlik nesneyi oluşturan patlayan yıldızın karanlık enerji çalışmalarına katkı sağlayacağı görüşünde yatıyor.

Dev Gözlem

Gökbilimciler büyük bir projeyi hayata geçirmek üzere. Projeye göre Dünya’nın çeşitli yerlerinde kurulu olan 35 radyo teleskop 18 Kasım ile 19 Kasım günleri arasında 24 saat boyunca önceden belirlenmiş toplam 243 kuasarı gözleyecek. Gözlem sonuçları da gökbilimciler arasında paylaşılacak. Daha önce 23 teleskopla böyle bir proje hayata geçirilmişti.

Kuasarlar merkezlerinde süper kütleli karadelikleri olan gökadalardır. Bol miktarda radyo dalgaları yayınlayarak kendilerini gösterirler.

Leonid Göktaşı Yağmuru Başladı

1533 Tempel-Tuttle kuyruklu yıldızının kalıntılarından oluşan Leonid göktaşı yağmuru şöleni bugün başladı. Göktaşı yağmuru yarın yani 17 Kasım’da zirveye ulaşacak. Açık bir gökyüzünde ve ışık kirliliğinden arınmış bir yerde, saatte 25-30 dolayında ‘yıldız kayması’ izleyebileceksiniz. Göktaşı yağmuru 22:00 gibi kuzeybatıda, Mars’tan hemen sonra doğacak olan Aslan Takımyıldızı ile başlayacak. Kuyrukluyıldız kalıntıları dünyaya saatte 230 bin km gibi yüksek bir hızla çarpacak.

Rosetta’dan Yaşayan Bir Gezegenin Görüntüleri

ESA’nın Rosetta adlı uzay aracı hedefindeki 2014 yılında 67P/Churyumov-Gerasimenko kuyrukluyıldızıyla buluşmak üzere yörüngeye girmek için Dünya’ya yakın konumdan geçti. Dünya’nın 2481 km uzağından saniyede 13,34 km hızla geçen Rosetta ile iletişim ESA’nın Yeni Norcia İstasyonu ile sağlanıyor.

Rosetta şimdişye kadar Güneş çevresinde 4,5 milyar km yol katetti. Hedefteki kuyrukluyıldız ise Dünya’dan 7,1 milyar km uzaklıkta ve yaklaşmaya devam ediyor.

LCROSS:Evet, Ay’da Su Var

Ay’ın yeni tanımı: Suyu olan ıssız ve kuru bir yer!

NASA, LCROSS uydusu ile 9 Ekim’de Ay’ın güney kutbundaki Cabeus Kraterine bir kütle fırlatmıştı. Buradaki amaç Ay’ın bu kısmında bulunan kraterlerde buz olup oladığı, eğer varsa ne buzu olduğunun analizini yapabilmekti. Bölgedeki kraterlere ışık düşmediğinden içleri görülemiyordu. Krater milyarlarca yıldır ışık görmüyordu. Kraterden uzaya doğru fırlayan Ay zerreleri deneysel aracın üzerinden de geçerek, aracın analiz yapmasına olanak sağlamıştı. Alınan son bilgilere göre Ay’ın bu kraterde su buzu olduğunu gösteriyor.

Ötegezegen Keşfi İçin Yeni Bir Yöntem

Bir yıldızın gezegeni olup olmadığı yıldızda lityum olup olmadığında göre belirlenebilecek. Bu yeni ötegezegen bulma tekniği 10 yıl süren arayışlar sonucunda elde edildi. Buna göre Güneş benzeri ve gezegeni olan yıldızlarda lityuma rastlandı. Ancak gezegeni olmayan yıldızlarda lityuma rastlanmadı. Bu araştırma 70’i gezegeni olan yıldız olmak üzere toplam 500 yıldız üzerinde yapıldı. Araştırma sırasında ESO’nun Yüksek Hassasiyetli Radyal Hız Gezegen Tarama aracı (HARPS) kullanıldı. Bu tayf çeker aracı ESO’nun 3,6 metrelik teleskobuna bağlı bulunuyor.

Spirit Kurtulabilecek mi?

Önümüzdeki pazartesi günü Mars Keşif Aracı Spirit için bir kurtulma şansı doğabilecek. 23 Nisan’dan bu yana kuma saplı halde duran aracın tekerlekleri altında sert bir yüzey olmadığından aracın kurtulması için çareler düşünülüyordu. Araç ilk kez kuma saplandığında kurtarmak için hamleler yaptırılmış ancak her hamle sonunda Spirit kuma daha fazla saplanmıştı. En son araç biraz geri hareket ettirilmişti. Aracın ön tekerlerinden biri uzun zamandır arızalı olduğundan kurtulması kolay olmayacak.