Yedi yaşındaki bir süpernovaya ilişkin veriler yenilendi. Buna göre süpernovanın nedeni, ikili yıldız sistemindeki bir beyaz cüceden diğerine helyum akışı olarak belirlendi. SN2002bj olarak kodlanan süpernovaya ilişkin yeni bilgiler Berkeley Üniversitesi’nden Dovi Poznanski başkanlığındaki bir ekip tarafından elde edildi.
“Bu süpernova şimdiye kadar gördüklerimizin arasında en hızlı gelişenidir. 3-4 kat daha hızlı bir gelişme seyri izleyen süpernova, 20 gün içinde kayboluyor.
Mars Yörünge Keşif Aracına bağlı olan yüksek çözünürlüklü görüntü yakalama özelliğine sahip HiRISE kamerasına Anka Kuşu yakalandı. Anka Kuşu görüntüde kışın bitmesine yakın bir zamanda ve buzlarla örtülü halde yakalandı.
Anka Kuşu’nun görüntüsü Mars’ın kuzeyinde baharın ilk günü olarak sayılan 26 Ekim tarihinde Güneş ığının Mars ovasını aydınlatmaya başlattığı sırada çekildi.
Chandra X-ışını Teleskobu, Kraliçe A (Cassiopeia A) süpernova kalıntısının merkezindeki nötron yıldızının ince atmosferinin karbondan oluştuğunu buldu. Fotoğrafın merkezindeki nötron yıldızının büyültülmüş hali çizilerek oluşturulmuş bir resimdir.
Chandra bölgenin görüntüsünü 1999 yılında ilk elde ettiğinde buradan ne X-ışını ne de radyo dalgası alamadığından süpernova kalıntısının yerinde duran nötron yıldızına ilişkin kanıt elde edilemedi. Ancak burada bir nötron yıldızı olduğu varsayılıyordu.
NASA’nın Mars Yörünge Keşif Aracı, gezegenin güneyindeki Hale Krateri’nin güneydoğusunda yer alan kanalları gösteren yaklaşık 3 km’lik bir alanı kapsayan görüntüyü dünyaya yolladı. Görüntü araçtaki Yüksel çözünürlüklü resim işleme yeteneğine sahip HiRISE kamerası ile alındı.Kanalların kraterlerle direkt bağlantılı olduğu durumların ender bulunduğu biliniyor. Bilim insanları kuyruklu yıldız veya yağış gibi etkenlerle bu tip kanalların oluşacağını öngörmektedirler.
En son 2008 yılında yakın geçiş yapılarak çekilen yüksek çözünürlüklü Enceladus görüntüsüne, Cassini bir yenisini eklemek üzere. Cassini bugün Enceladus’a yakın geçiş yapacak.Yüzeyinden uzayaçeşitli kimyasal maddeler fışkırttığı sanılan Satürn uydusu son zamanlarda dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştı. Enceladus’un yüzeyine ilişkin son görüntü 2008 yılının Aralık ayında alınmıştı.Bu görüntüde uydunun ekvator bölgesinin 30’ar derecelik kuzey ve güney bölgeleri ile 150 derece batı boylamı gözlenmişti.
Üç büyük teleskop, ESO’nun Çok Büyük Teleskobu, 2.2 metrelik Li Sills Teleskobu ve NASA/ESA Hubble Uzay Teleskobu’ndan alınan görüntülerin birleşmesiyle muhteşem bir fotoğraf elde edildi. Fotoğrafta bir yıldız kümesinin içindeki mücevher gibi parlayarak kendini gösteren yıldız görünüyor. Çıplak gözle görülemeyen “mücevher” NGC 4755 olarak bilinen kümede yer alıyor. Mavimsi yıldızların ortasındaki bu sönük turuncu yıldız ilk kez İngiliz Gökbilimci John Herscel tarafından 1830 yılında farkedildi.
NASA’nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu arşivleri geçtiğimiz aylarda bilim insanlarına açılmış ve bilim insanlarının bu arşivleri incelemesine olanak tanınmıştı. Zaman içerisinde bu arşivlerden daha önce farkına varılamamış çeşitli bulgular ve uzayla ilgili yeni detaylar ortaya çıkabilir. Fermi yardımıyla en uç noktalarına kadar görebildiğimiz evrenin haritası ortaya çıkarıldı. Fermi görevi süresince 1000’den fazla gama ışını kaynağını (çok yüksek enerjili ışık kaynağı) yakaladı. Bu çalışmalar uzayın yapısıyla ve Enstein’in kuramlarının birleştirilmesinde büyük fayda sağladı.
Çok ama çok uzaklarda bir gökada kümesi bize göz kırptı. Buradaki uzak kelimesini öylesine söylemiyorum, gerçekten çok uzakta. Öyle uzak ki, kümenin ışığı bize 10.2 milyar yılda geliyor. Bu uzaklık günümüz bilim ve teknolojisi için bir rekor.
NASA’nın Chandra X-ışınları Teleskobu ile evren şu anki yaşının dörtte biri yaşındayken oluşmuş JKCS041 olarak adlandırılan yeni bir nesne keşfedildi. Chandra’dan X-ışınlarıyla alınan mavi bölge, Çok Büyük Teleskop (VLT) ile görünür ışıkta alınan iki görüntünün birleştirilmesiyle kümenin keşfi yapıldı.
Gökbilimciler gökadalardaki karanlık maddeler arasında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardı. Görünür yıldızlar ve gaz gökadaların kütle hesapları için bu keşif önemli olabilir.
Evrenin yalnızca %4’ünün bildik maddeden oluştuğu düşünülüyor. Gökadalardaki yıldızları bir arada tutan görünmez karanlık maddenin varlığının kanıtlanması çok zordur.
Bryan Chris tarafından hazırlanmış Mars görevleri çizelgesini türkçeye çevirerek sizlerle paylaşıyorum. Çizelgede büyük emek sarfedilmiş. Tarihsel sıra gözönüne alınarak ve araçların Mars görevlerinin de belirtildiği çizelgede, başarılı görevlerin bazılarına ilişkin kısa açıklamada bulunuyor. Burada bir nokta dikkatimden kaçmadı: insanoğlunun inatçılığı. Görevlerin çoğu başarısızlıkla sonuçlanmasına karşılık, bilim insanları pes etmemiş ve birbirinden farklı ve başarılı görevlere imza atmışlar. Umarım ilginizi çeker.
