NASA’nın Yeni Ufuklar (New Horizons) uzay aracı Pluto’nun sisli mavi renkte bir atmosferi olduğunu gösterdi. Bu mavi renk büyük bir olasılıkla cüce gezegenin yüzeyinden kopan çok küçük parçacıkların güneş ışığının saçılmasından kaynaklanıyor. Durum bu olsa bile mavi bir gökyüzü ile karşılaşmak gökbilimcileri oldukça memnun etmişe benziyor.

mavi Pluto
Mavi gökyüzülü Pluto. Benzer renkteki atmosfer Titan’da da bulunuyor (NASA/JHUAPL/SwRI).

Southwest Araştırma Enstitüsü’nden (Southwest Research Institute, SwRI) Yeni Ufuklar görevi baş araştırmacısı Alan Stern: “Kim Kuiper Kuşağı’ndaki bir cisimde mavi bir gökyüzü göreceğini düşünür? Pluto muhteşem” diyor. “Mavi rengin tonu bize parçacıkların büyüklüğü ve yapısı hakkında bilgi verir. Mavi gökyüzü genellikle çok küçük parçacıkların güneş ışığı tarafından saçılmasıyla oluşur. Dünya’daki mavi gökyüzünün nedeni çok küçük azot molekülleridir. Pluto’da da aynı ama biraz daha büyük azot molekülleri puslu mavimsi gökyüzünün nedenidir. Bir bakıma tholin benzeri parçacıklar söz konusudur.”

Bilim insanları atmosferin yüksek kısımlarında görülen tholin parçacıklarının morötesi ışık altında iyonlaşan azot ve metan moleküllerinin negatif ve pozitif iyonlarının tepkimeye girmesiyle oluştuğunu düşünüyor. Aslında benzer bir durum daha karmaşık moleküller olduğu görülen Satürn’ün uydusu Titan’ın üst atmosferinde de görüldü. Pluto’dan koparak yüzeyin kırmızımsı renk almasını sağlayan bu küçük parçacıklar buzda hapsolan uçucu gazla birlikte serbest kalıp daha karmaşık moleküller oluşuncaya kadar birleşip büyür.

Pluto’nun 450 km genişliğe sahip bir bölgesindeki su buzunun (mavi) dağılımı (NASA/JHUAPL/SwRI).

Bir diğer önemli keşif ise Pluto’da su buzunun olduğunun kanıtı. Buna göre Pluto’nun çeşitli bölgelerinde su buzunun olduğu görüldü. Keşif Yeni Ufuklar aracındaki Ralph tayfölçer yüzey haritalaması aletinin topladığı verilerle gerçekleşti.

plutoSwRI’dan Jason Cook: “Gezegendeki su buzu diğer uçucu madde buzlarıyla örtülü olduğu için doğrudan görünmüyor. Su buzunun varlığını ancak örtüsü açılan yerlerde görüyoruz” diyor.

Keşfin belki de en merak uyandırıcı tarafı Pluto’nun renkli görüntülerinde ortaya çıkan kırmızı parlak alanlar. Bu alanların su buzuyla kaplı olduğu düşünülüyor. “Aslında Pluto’da bu kadar kırmızı alanın yani su buzunun olduğuna şaşırdım. Şimdilik su buzu olduğunu düşündüğümüz kırmızı alanlarla tholin arasındaki ilişkiyi anlayamadım” diyor.

Yeni Ufuklar uzay aracı tüm sistemleri çalışır bir şekilde Dünya’dan yaklaşık 5 milyar kilometre uzaktaki macerasını sürdürüyor.

NASA/New Horizons

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d