Kozmik Dans

ESO’nun Çok Büyük Teleskopu (VLT), NGC 7727 gökadasının kozmik çarpışmasını görüntüledi. Bu dev gök ada yaklaşık bir milyar yıl önce başlayan iki gök adanın birleşmesiyle oluştu. Merkezinde süper kütleli kara delik çifti bulunuyor. İkili, birleşerek daha büyük bir kara deliğe dönüşecek şekilde birbirine yaklaşmaya devam ediyor. Kalabalık bir caddede insanların birbirine çarptığı gibi, gök adalarda …

Webb Seçkisi 3: Stephen Beşlisi

Webb teleskopunun elde ettiği bu muazzam görüntüde, “Stephen Beşlisi” (Stephen’s Quintet) gökada grubunun daha önce ortaya çıkmamış ayrıntılarını ortaya koyuyor. Sistemin yakın olması, gökbilimcilere galaktik birleşmeler ve etkileşmeleri incelemeleri için önemli fırsatlar oluşturur. Webb’in yeni görüntüsü, etkileşim halindeki gökadaların içlerindeki yıldız oluşumunun nasıl tetiklendiğini, gökadalardaki gazın nasıl bozulduğunu gösteriyor. Ayrıca, Stephen Beşlisi’ndeki bir kara delik …

Anti Simetrik Gökada

Hubble teleskopunun ürettiği bu görüntüde 120 milyon ışık yılı uzaktaki Kral (Cepheus) takımyıldızında yer alan sarmal gökada NGC 2276’yı görüyoruz. İlk bakışta parlak sarmal kollar ve koyu renkteki toz şeritlerinin süslemesiyle diğer sayısız tipik sarmal gökada izlenimi veriyor. Daha yakından bakıldığında ise kütle çekimi etkileşimi ve yoğun yıldız oluşumuyla şekillenen ve bu nedenle anti simetrik …

Çarpışan Gökadaların Yok Oluşu İzleniyor

Gökadalar yıldız oluşturmayı durduklarında “ölmeye” başlar, ancak şimdiye kadar gökbilimciler uzak bir gökada içinde bu sürecin başlangıcına dair açık bir işarete rastlayamamıştı. Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) ortağı olduğu Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi’ni (ALMA) kullanan gökbilimciler yıldız oluşumunu sağlayan gazının neredeyse yarısını uzaya atan bir gökadayı görüntüledi. Bir yılda 10 000 Güneş’i oluşturmaya yetecek miktarda başlayan …

Kozmik Yüz

Hubble teleskopu çarpışmakta olan eşit büyüklükteki iki gökadayı görüntüledi. Evrende birçok gökada çarpışması gözlense de 704 milyon ışık yılı uzakta gerçekleşen bu çarpışma en çarpıcı olanlardan biridir. İki devin karşılaşması çevrelerini saran halka yapısını oluşturmuş. Çarpışmalar gökadalardaki gaz, toz ve yıldız disklerini dışarı iterek yapılarında değişime yol açmıştır. Halka gökadalara ender rastlanır. Kozmik mahallemizde bunlardan …

Samanyolu’nun Tarihindeki En Büyük Çarpışmanın Nedeni: Sosis

Uluslararası bir gökbilimci ekibi Samanyolu ile “Sosis” olarak adlandırılan küçük bir gökadanın geçmişte kafa kafaya çarpıştığını keşfetti. Samanyolu’nun ilk zamanlarındaki belirleyici bir olay olarak nitelendirilen kozmik çarpışma gökadamızın şeklini değiştirdi. Böylece gökadadaki çıkıntı belirdi ve içyapısı büyük bir değişikliğe uğradı. Gökbilimciler 8 ya da 10 milyar yıl kadar önce bir cüce gökadanın Samanyolu’na çarptığını ileri …

Karanlıktaki Gül

Karanlık uzayın ortasındaki NGC 3256’nın güle benzeyen görüntüsü yanıltıcı olabilir. Şiddetli oluşum ve patlamaların gerçekleştiği gökada yaklaşık 500 milyon yıl önce bir çarpışmaya uğradı. Olayın artçıları hala sürmektedir. Samanyolu ile aynı büyüklükteki NGC 3256 gökadası Vela takımyıldızında ve 100 milyon ışık yılı uzaklıkta olup Hydra-Centaurus üst kümesindedir. Gökadanın cevresini saran parlak kollarında şiddetli geçmişin izleri …

İlk Büyük Gökada Birleşmeleri

ALMA ve APEX erken Evren’de oluşmakta olan büyük kütleli gökada yığınları keşfetti Evrenin derinliklerine dalan ALMA ve APEX — evrenin şimdiki yaşının onda birinde olduğu zamana — büyük kozmik çarpışmaların başlangıcına şahit oldu: genç, yıldız bakımından zengin gökadaların kaçınılmaz birleşmelerine. Gökbilimciler bu çarpışmaların Büyük Patlamadan yaklaşık üç milyar yıl sonra gerçekleştiğini düşünüyordu, bu nedenle yeni …

Galaktik Çarpışmanın Şafağında

Renk ve ışık dalgaları NGC 5256 gökadasına tuhaf bir şekil vermiş. Bulut benzeri yapılar gökadanın her yönünde etkinken parlak gökada merkezi de çevresinde dönen gaz ve tozu aydınlatıyor. İkinci önemli gerçek ise galaktik bir çarpışmanın tam ortasında olması. 350 milyon ışık yılı uzaklıktaki Markarian 266 adı verilen NGC 5256, Büyükayı takımyıldızında yer almaktadır. Merkezleri birbirinden …