ESA’nın Herschel uzay gözlemevi Samanyolu’ndan 2000’den kat daha fazla yıldız üreten bir gökada keşfetti. Evren 1 milyar yıl yaşındayken oluşmuş erken gökada, bu haliyle mevcut gökada evrimi kuramına karşı koyuyor.
HFLS3 olarak adlandırılan gökada, Herschel Çok Katlı Extragökada Araştırması (Hermes) ile elde edilen görüntüde soluk kırmızı leke gibi görünüyor.
Yeni ALMA (Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi) teleskopunu kullanan bir gökbilimciler ekibi, Evren’in erken dönemlerine ait en zengin yıldız oluşumlarına ev sahipliği yapan 100’den fazla gökadanın konumunu belirledi. ALMA yeryüzündeki benzer teleskopların on yıldan daha uzun bir sürede gözleyeceği gökadaları sadece birkaç saat içerisinde yakalayabilecek kadar güçlüdür.
ALMA ile gerçekleştirilen gözlemler evrendeki yıldız doğumunun en hareketli olduğu dönemleri düşünüldüğünden çok daha önceye taşıdı. Yıldız doğumlarının en şiddetli patlamalarının Evren’in erken dönemlerinde çok büyük, parlak gökadalarda meydana geldiği düşünülüyor.
ABD Carnegie Bilim Enstitüsü’nden Michele Fumagalli’nin başını çeken bir ekip son derece ender rastlanan üçlü bir kuasar sistemi keşfetti. Kuasarlar merkezlerinde dev karadeliklerin bulunduğu son derece parlak ve güçlü enerjik kaynaklardır. Sistem 9 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Yanı başımızdaki gökadanın uzaklığı hakkında yeni sonuçlar elde edildi. Uluslararası bir gökbilimciler ekibi neredeyse on yıllık dikkatli gözlemlerinin ardından komşu gökadamız Büyük Macellan Bulutu’nun bize olan uzaklığını oldukça hassas bir şekilde belirlediler. Gökbilimciler bunun için çift yıldızların parlaklıklarına baktılar.
Evrende bilinen en büyük sarmal gökada keşfedildi. Gökadanın iki ucu arasındaki uzaklık, Samanyolu Gökadası uzunluğunun beş katından fazladır. NGC 6872 sarmal gökadası bu haliyle 522 000 ışık yılı uzunluğundadır. Başka bir gökadayla da etkileşen dev, 212 milyon ışık yılı uzaklıktadır.
2011 yılında yaklaşık 11 milyar yıl önce büyük bir karadeliğin evrene saldığı muazzam miktardaki enerji Dünya’ya da ulaşmıştı. Kuramcılar gama ışını patlamalarının gökada merkezindeki dev karadeliğe yakın noktalarda gerçekleştiğini düşünüyor. Ancak birkaç gözlem sonucu bunun bu şekilde olmayacağını söylüyor.
CSIRO’nun 64 m’lik Parkes radyo teleskopu ile yüklü parçacıkların gökadamız merkezinden süpersonik hızlarla uzaklaştığı tespit edildi.
2010 yılında “Fermi baloncukları” adıyla bilinen gözlemlere ait bulgular, Nature Dergisi’nin 2 Ocak sayısında Avustralya, ABD, İtalya ve Hollanda gökbilimcilerinin oluşturduğu bir ekip tarafından yayınlandı.
Çubuklu sarmal gökada NGC 1097’nin merkezini saran parlak yıldız oluşum halkası Hubble Teleskopu ile görüntülendi. Görüntüde gökadanın tamamı görünmese de merkezi saran sarmal kolların görüntü çerçevesinin ötesine uzandığını tahmişn etmek zor değil.
Gökada 45 milyon ışık yılı uzaklıktadır.
NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi verilerine dayanılarak yapılan bir çalışmaya göre evrenin ilk karadeliklerinden bir kısmı sanılandan daha büyük olabilir.
Gökbilimciler büyük karadelikler sınıfındaki süper kütleli karadeliklerle ilgili bazı bilgilere sahiptir. Bunlar çevrelerindeki yıldız ya da devasa maddelerin hareketleriyle dolaylı olarak incelenir.