NASA’nın Yeni Ufuklar uzay aracı Pluto yüzeyindeki kalp şekilli alanda buzların yüzey boyunca aktığını belirledi. Araçtaki Uzun Menzilli Keşif Görüntüleyici (Long-Range Reconnaissance Imager, kısaca LORRI) aletinin verilerinde görülen yüzey hareketi (her ne kadar sürpriz sonuçlar beklense de) araştırmacıları şaşırttı.

Yeni Ufuklar uzay aracı Pluto’nun kalbindeki buzların hareket yönlerini tespit etti. Pluto’nun kuzey yarıküresindeki Sputnik Düzlüğü’nde (Sputnik Planum) göze çarpan koyu çizgiler içinden buzulların aktığı yüzey girintilerini işaret ediyor. (NASA/JHUAPL/SwRİ)

SwRI’dan (Southwest Araştırma Merkezi) ortak araştırmacı John Spencer: “Dünya ve Mars yüzeyindeki gibi aktif yüzeyler gördük. Gerçekten keyfim yerinde” diyor.

Yakın çekim görüntülerinde ayrıntılı olarak görülen Teksas büyüklüğündeki kalp Pluto’nun batı yarısındadır. Görüntüler burada Dünya’daki buzullar gibi buz tabakasının aktığı izlenimini vermektedir.

Pluto’nun kuzeyindeki Sputnik Düzlüğü’nde açık renkli alanlardaki koyu renkteki çizgiler, çökmeler nedeniyle oluşan derinliklerde buz akışını göstermektedir. (NASA/JHUAPL/SwRİ)

Yeni Ufuklar’ın yüksek çözünürlükteki renkli görüntüleri ise araştırmacılara Pluto’nun yüzey yapısı ve doku farklılıklarını gösterir. Yakın çekim görüntüleri Ralph aletinin renk verileri ile birleştirildiğinde bölgelerin Pluto’nun küresel şekline göre nasıl değiştiği ortaya çıkıyor. Ekvator bölgesi genellikle koyu renkte iken, orta enlemlerden kutuplara doğru görülen açık renk parlak buzun egemenliğini işaret ediyor. Bu da araştırmacıların Pluto’da mevsimsel değişim sonucu buzulların ekvatordan kutuplara taşındığı yorumunu yapmalarına neden oluyor.

Bu düzenli değişim sadece Pluto’nun kalbinde kesiliyor.

pluto
Yeni Ufuklar aracının LORRI aletiyle Ralp aletinin güçleri birleştirilerek bu renkli görüntü üretildi (Sağ alt kenar hariç). Görüntüler alındığında Yeni Ufuklar Pluto’dan 450.000 km uzaktaydı. Fotoğraf 2,2 km’ye kadar küçük alanları gösterecek çözünürlükte (NASA/JHUAPL/SwRİ).

Düzlük buz deposu gibi. Kalbin yanında ve sağındaki iki mavimsi alan buzların oldukça geniş alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca Sputnik Düzlüğü’nde merkezin azot, karbon monoksit, metan ve buz açısından zengin olduğu görüldü. Yeni yüzey verileri sıcaklığın -215 C derece olduğunu gösterdi. Karanlık ekvatoral bölgenin altının eski kraterlerle kaplı buzlu yüzey olduğu düşünülüyor.

Sputnik Düzlüğü’nün güneyindeki bu karmaşık alan buz yapılarla kaplı ovalar, çokgen şeklindeki tepelerle doludur. Görüntüde okla gösterilen krater (Infilled crater) 50 km genişliğe sahiptir (NASA / JHUAPL / SwRI).

Dağlar ABD’deki Appalachin Dağları kadar (1,6 km) yükselmektedir. Bölgedeki en yüksek dağlara 1953’de Everest’e çıkan ilk dağcılar Tenzing Norgay ve Sir Edmund Hillary’nin adları verilmiştir: Norgay Dağları ve Hillary Dağları.

SwRI’dan Yeni Ufuklar baş araştırmacısı Alan Stern: “Bu dağlar biz gezegeni tamamen keşfedene kadar Pluto’nun Everest tepeleri olacak. Dünya’nın en yüksek dağına tırmanan iki insanın adını Pluto’nun iki zirvesine verdik” diyor.

Aşağıdaki video Sputnik Düzlüğü’nden Hillary Dağlarına olan görüntülerle oluşturuldu. Görüntülerde uzay aracının 14 Temmuz’da Pluto’nun 77.000 km yakınından geçerken ilettiği verilerde kullanıldı. Bu görüntüler 1 km’ye kadar ki alanları gösterebilmektedir (Video telif hakkı: NASA / JHUAPL / SwRI).

NASA/New Horizons

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.