Rüzgarın Şekillendirdiği Mars Bölgesi
ESA’nın Mars Express Uzay Aracı’nın ilettiği yeni görüntüler gezegenin Büyük Syrtis (Syrtis Major) Bölgesine ait. Bölgenin bir zamanlar deniz olduğu ve geçen milyarlarca yıl içinde volkanik bir merkeze döndüğü sanılıyor. Dünya’dan küçük teleskoplarla bile fark edilebilen Büyük Syrtis Bölgesi gezegen üzerinde 1300 x 1500 km’lik bir alanı kaplıyor.

Christiaan Huygens tarafından 1659’da keşfedilen alana ilişkin ilk gözlemler Mars’ın bir gününün uzunluğunu belirlemek için kullanılmıştı.
Erken dönemde bölgede su seviyesi yüksekti ve bilinmeyen bir nedenle bölgedeki su çekildi.
Şimdi ise su yoksunu ve volkanik kökenli olduğunu bildiğimiz bölge, yön değiştiren rüzgarlar nedeniyle savrulan kum ve tozlardan oluşuyor.
Mars Express, izole edilmiş çok yüksek ve dik tepeleriyle Büyük Syrtis’in bir bölümünün gerisinde büyük lav akıntılarının oluştuğu görüntüyü sunuyor.
Görüntülerdeki görece açık renkli kısımlar, aşınmış yüzeyi ya da bazı eski vadileri gösteriyor olabilir.
![]() |
Bölgenin geniş alan görüntüsü. (NASA MGS MOLA Science Team) |
Lav akıntılarıyla dolu yüzeydeki kraterleri tamamen ya da kısmen doldurmuş. Rüzgarın etkisiyle kraterler ve tepelerin çevresindeki toz ve kum dağılmış görülüyor. Küçük kraterler açıkça bunun etkisini göstermektedir.
Görüntülerdeki büyük kraterin merkezine yakın yerde koyu tonda küçük tepeleri olan kumlu alanlar içerir.
Kraterler zaman içerisinde artarken eskileri bir miktar kapanır. Bunlara Güneş Sistemi’nin tarihi yüzeyleri olarak bakılabilir. Elde edilen bilgiler ışığında volkanik bölgenin en az 3 milyar yıl yaşında olduğu tahmin ediliyor.