Hubble’dan Karbon Yıldız Görüntüsü

Yer’e en yakın karbon yıldız CW Leonis’in Hubble Uzay Teleskopu ile alınmış görüntüsü. (ESA/Hubble & NASA, T. Ueta, H. Kim)

NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopundan alınan bu görüntüde CW Leonis adlı karbon yıldızı kalın bir toz örtüsünün ardından parlıyor. Aslan takımyıldızında ve Yer’den 400 ışık yılı uzakta yer alan CW Leonis karbonca zengin bir atmosfere sahip parlak bir tür kırmızı dev yıldızdır. Ölmekte olan yıldızı saran yoğun gaz ve toz bulutları yıldızın boşluğa fırlattığı dış katmanlarıdır.

Küçük ile orta kütleli yıldızlar çekirdeklerinde hidrojen yakıtı bittiğinde, çekirdeklerindeki basıncı kütle çekim kuvvetiyle dengeleyen etki bozulur ve yıldız çökmeye başlar. Çekirdek çökerken çekirdeği çevreleyen plazma kabuğu, hidrojeni kaynaştırmaya başlayacak kadar ısınır. Bu nedenle yıldızın dış katmanları genişler ve kırmızı deve dönüştürmeye yetecek kadar ısı üretir. Yaşamının bu evresindeki yıldızlar uzaya büyük miktarda gaz ve toz püskürtür ve sonunda da dış katmanlarını uzaya fırlatır. CW Leonis’te gerçekleşen bu süreç nedeniyle çevresi yoğun kurumlu toz örtüsü ile çevrilidir.

Bu gözlemler çarpıcı bir görüntü sunarken çözülmesi beklenen soruları da beraberinde getiriyor. Yer’e en yakın karbon yıldızı olan CW Leonis gökbilimcilere yıldız ve çevresindeki zarf arasındaki etkileşimi anlama şansını sunuyor. CW Leonis’in zarfı, gökbilimcilerin yakındaki bir yıldız tarafından şekillendirilmiş olabileceğini düşündüğü karmaşık bir içyapıya sahip nispeten çalkantılı özelliğiyle ilgi çekici bir cisimdir.

CW Leonis’ten dışarıya doğru yayılan ışık huzmeleri görüntünün en ilgi çekici kısımlarından biridir. Bunların parlaklıkları gökbilim açısından son derece kısa bir süre olan 15 yıllık süre içinde değişmiştir. Gökbilimciler, CW Leonis’i çevreleyen toz örtüsündeki boşlukların, yıldız ışığının aradaki boşluklardan geçip uzaktaki tozu aydınlatmasına bağlıyor. Ancak parlaklık değişikliğinin sebebi henüz belli değil.

CW Leonis’in son yirmi yılda alınan Hubble görüntülerinde yıldızın çevresinde halka benzeri ipliksilerin –CW Leonis’in soyulmuş dış katmanları- genişlediği fark edildi.

Bu görüntü Hubble’ın Geniş Alan Kamerası 3 ile 2011 ve 2016 yıllarında yapılan gözlemleri içermektedir. CW Leonis, kırmızı filtrelerde oldukça parlak göründüğünden görüntü merkezini dolduran turuncu renk yıldızın gerçek rengini temsil etmektedir.

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.