Kahverengi Cüce Çevresinde Madde Diski

Gökbilimciler genç bir kahverengi cücenin malzeme püskürttüğünü keşfetti. Yıldız oluşum sürecinin benzeri yolla oluşan kahverengi cücelerin büyüklüğü yıldız ile gezegen arasındadır.

Brown Dwarf Jets
Genç bir kahverengi cüce çevresindeki madde diski ve jetlerinin temsili resmi (Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF).

Boğa takımyıldızında 450 ışık yılı uzaklıkta bulunan kahverengi cücenin kütleli bir yıldız gibi madde jetleri attığı farkedildi. Jetler VLA’nın (Very Large Array) radyo gözlemleri ile tespit edildi. Araştırmacılar kahverengi cüceyi ayrıca Spitzer ve Herschel uzay teleskoplarıyla da gözledi.

Tayvan’dan Astronomi ve Astrofizik Enititüsü’nden Oscar Morata: “İlk kez genç bir kahverengi cücenin yıldıza benzer madde jetleri fışkırttığını gözledik” diyor.

Kahverengi cüceler yıldıza göre küçük kütleli ancak Jüpiter gibi dev gezegenlere göre oldukça büyüktür. Bu cisimler yıldızlardaki gibi çekirdeklerinde gerekli termonükleer tepkimeyi başlatacak yeterli basınç ve sıcaklığa sahip değildir. Kuramcılar bu tür cisimleri 1960’lı yıllarda önermişti. 1994 yılına kadar bu cisimlerin yıldız ya da gezegene benzer şekilde mi oluştuğu sorusu çözüme kavuşmamıştı.

Yıldızlararası uzayda gaz ve tozdan oluşmuş dev bulutlar kütleçekimsel etkiyle çöktüğünde yıldız oluşur. Yıldızın çevresindeki malzeme ise gezegenleri oluşturur. Yıldız oluşumunun erken evrelerinde kutuplardan dışarı doğru madde jetleri görülür. Bu jetler aynı zamanda gezegen oluşumuna destek verir.

Daha önce kahverengi cücelerin benzer oluşum dönemlerine sahip olduğu önerilmişti ancak oluşan madde jetleri görülmemişti. “Biz kahverengi cücelerin büyük bir yıldızın oluşumunu sağlayan sürecin küçük bir örneği olduğunu gösterdik” diyor Morata.

NRAO

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d