Nerede Kalmıştık?

Uzun bir aradan sonra tekrar merhaba… Sosyal medya üzerinden ve e-postalarla başıma bir şey gelip gelmediğini merak edenler çıkınca bilimi mi beni mi merak ediyorlar diye sormadan edemedim. Gökbilim, Astronomi Diyarı’nın uyku döneminde (!) beklemedi, yeni keşif ve çalışmalar gerçekleşti. Bunlardan bazıları ise oldukça merak uyandırıcı oldu. Gelin tatil dönüşü (!) bunlardan bazılarını hatırlayalım. Böylece …

Titan’da Denizler Yükseliyor

1,5 milyar kilometre uzaktaki Satürn’ün Titan uydusunun ayrıntıları Cassini aracı yardımıyla ortaya çıkarılıyor. Titan’ın denizleri Dünya denizlerindeki gibi ortalama bir yükseltide yer alıyor. Yeni çalışma bu denizlerin seviyesinin yükseldiğini ve Dünya’daki gibi daha yüksek bölgelerde yeni göller oluştuğunu gösterdi. Bu bulgu Titan’ın Dünya’ya benzer özelliklere sahip olduğunu gösteren ek kanıttır. Göl, deniz oluşumunu sağlayan ise …

Enceladus’un Okyanusundaki Aktif Güç

NASA’nın Cassini görevi araştırmacılarının öne sürdüğü yeni modele göre Satürn’ün Enceladus uydusunda milyarlarca yıldır süren hidrotermal aktivitesinin nedeni çok gözenekli bir çekirdeğe sahip olması olabilir. Enceladus’daki olağanüstü jeolojik etkinliğin enerjisinin kaynağı ne? Bilim insanlarının on yıldır cevabını aradığı bu sorunun çözümü yakın olabilir. Cassini, Enceladus’un güney kutbu yakınlarındaki kırıklardan basit organik moleküller de olmak üzere …

Elveda Cassini

15 Ekim 1997’de üzerinde ESA’ya ait Huygens ait sondayı taşıyan Cassini uzay aracı Florida’dan fırlatıldı. Amaç Satürn’ü, halkalarını ve uydularını gözlemek ve bilinmeyenleri ortaya çıkarmaktı. Üzerinde 1997 yılının son teknolojik ürünleri bulunuyordu. Dünya’dan 1,4 milyar kilometre uzaklıktaki Satürn’e 2004’de ulaştı. Geçtiğimiz 13 yıl boyunca önemli keşiflerin yapılmasına aracılık etti. Aracın görevi bugün bitti ve Satürn’e düşürüldü. …

Titan Atmosferinde Karmaşık Moleküller Bulundu

Satürn’ün en büyük uydusu Titan Güneş Sisteminin en ilgi çekici ve Dünya’ya benzeyen cisimlerden biridir. Neredeyse Mars kadar büyüktür ama onu Dünya ile benzer yapan atmosferi ve yüzeyindeki metandan oluşmuş göl ve nehirlerdir. Atmosferi yine çoğunlukla metan (CH4), etan (C2H6) ve azot içerikli organik bileşiklerden oluşmuştur. Bilim insanlarınca bu durum Dünya’nın oluştuğu dönemdeki ilkel atmosferine …

Titan Gölleri Sörfe Uygun Değil!

Titan gölleri kürek çekmek için mükemmel olmasına karşılık sörf yapmak için uygun değil. Yeni bir çalışma Titan göllerindeki dalgaların sadece 1 santimetre yüksekliğe ulaştığını gösterdi. Bu bilgi gelecekte uyduya gönderilecek araçları sakin bir ortamın beklediği anlamına geliyor. Araştırma sonuçları 29 Haziran’da Earth and Planetary Science dergisinde yayınlandı. Titan Satürn’ün en büyük uydusudur ve güneş enerjisini …

Epimetheus’a Yakın Bakış

Satürn çok ilginç uydulara sahip. Atmosferi olan Titan, buz fışkırtan Enceladus ve yüzeyi kraterlerle kaplı Epimetheus gibi. Yüksek çözünürlükteki bu görüntü uzayın tehlikelerine işaret ediyor. Uzun çapı 113 km olan biçimsiz Epimetheus uydusu atmosferi tutacak bir kütle çekimine sahip olamayacak kadar küçüktür. Yine aynı sebeple jeolojik olarak aktif değildir. Bu nedenle yüzeyindeki kraterleri silecek bir …

Enceladus’ta Çarpışmanın İzleri

Cassini verileriyle yapılan bir araştırmaya göre Satürn’ün buzlu Enceladus uydusu geçmişte bir çarpışmaya uğramış olabilir. Araştırmacılara göre uydunun bir asteroitle çarpışması sonucu dönme ekseninin (kuzey ve güney kutuplarını birleştiren çizgi) yön değiştirdi. Uydunun özelliklerini inceleyen ekip Enceladus’un dönme ekseninin normal ekseninden 55 derecelik açılı eğime sahip olduğunu gösterdiler. Cornell Üniversitesinden Cassini görüntüleme ekibi üyesi Radwan …

Enceladus’un Kabuğu Kâğıt Gibi

Güneş Sistemi’nde bolca bulunan buzlu uydulardan biri olan Satürn’ün Enceladus uydusunun iç kısmının yaşama ev sahipliği yapacak kadar ‘sıcak’ olduğu belirlenmişti. Enceladus, Dünya’dan uzak olmasına karşılık farklı yöntemlerle üzerinde çalışılması kolay bir cisimdir. Buzla kaplı kabuğunun altında Jüpiter’in Europa uydusunda olduğu gibi okyanus olması araştırmacıları şaşırtmıştı. Şimdiki soru ise bu okyanusta yaşam olup olmadığının nasıl …

Satürn’ün Eski ve Yeni Uyduları

İkinci uyduyu bulun… Satürn’ün halkaları ile uyduları bazen sıra dışı görüntü oluşturur. Cassini uzay aracının elde ettiği bu görüntüde halkalarla birlikte iki uydu görülüyor. Satürn’ün halkaları 1610 yılında Galileo Galilei tarafından ilk kez ortaya konulduğundan bu yana ilgi çekmiştir. Bu halkaların nasıl oluştuğu kesin olmamakla birlikte, Satürn’ün çekiminden etkilenen büyük bir uydunun parçalanmış olduğu ya …