Samanyolu Eğriymiş!

Görsel olarak Samanyolu her zaman düz ve sarmal şekilde gösterilir. Gerçekte ise durum bu değil. Samanyolu’nun eğilmiş ve bükülmüş olduğu belirlendi. Uzak noktalardaki 1339 yıldıza ait çalışmaya göre Samanyolu’nun ‘uçları’ bükülmüş durumda. Seçilen 1339 yıldız Cepheid değişken türünde. Yani parlaklıkları sürekli değişen yıldızlar. Bir yıldızın parlaklığına bakarak bize yakın mı uzak mı olduğunu söylemek zordur. …

En Uzak Karadelik

Bilim insanları erken evrende oluşmuş bir canavarı keşfetti. Keşfedilen karadelik şimdilik bilinen en uzak süper kütleli karadelik unvanına da sahip oldu. Karadelik şaşırtıcı şekilde çok geniş bir alanı kaplıyor ve 800 milyon Güneş kütlesinde. WISE ile geçekleşen keşfin ardından takip gözlemleri Magellan teleskoplarıyla yapıldı. NASA’nın Jet İticileri Laboratuvarından Daniel Stern: “Büyük Patlamadan sadece 690 milyon …

Gemini: Evet, Komşuda Su Buzu Var

Güneş Sistemi’ne en yakın kahverengi cücelerden birinin atmosferinde su-buzu olduğu bir süre önce bildirilmişti. Şimdi bu buzun varlığı farklı bir kaynaktan doğrulandı. Gemini Gözlemevi’ndeki teleskoplarla alınan veriler, kahverengi cücenin atmosfer sıcaklığının -20 Celcius derece olduğunu gösterdi. Juno uzay aracı Jüpiter’in bilinmeyen özelliklerini keşfetmek amacıyla geçtiğimiz gün gaz devin yörüngesine girmişti. Gökbilimciler diğer taraftan Jüpiter ile …

WISE Çok Uzakta Çok Parlak Gökada Keşfetti

NASA’nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Uydusunun (WISE) verilerini inceleyen gökbilimciler 300 trilyon güneş ışığı parlaklığında uzak bir gökada keşfetti. Bilinen en parlak gökada olmaya aday olan devasa cisim, kısa adı ELIRG (çok parlak kızılötesi gökadası) olan yeni bir gökada sınıfındadır. NASA’nın Jet İticileri Laboratuarı’ndan (JPL) Chao-Wei Tsai: “Gökada evrimini çok geniş pencerede tarıyoruz. Gökadanın göz …

Kozmik Benzetmeler

Bir kayayı ya da bir bulutu hepimiz bir şeylere benzetmişizdir. Bazen bir yüze, bir insana, bazen bir kediye ya da herhangi bir şeye. Uzaydaki cisimlerin çoğu da isimlerini bu benzetmelerden alırlar ki bunun birçok örneği vardır: Kedi gözü bulutsusu, yengeç bulutsusu ya da bir el… PSR B1509-58 adlı nötron yıldızının bulunduğu enerjik parçacıklarla kaplı bir …

Komşu da Su-Buzu Var

Carnegie’den Jacqueline Faherty başkanlığındaki bilim insanları ilk kez Güneş Sistemi dışında bir cisimde su-buzunun varlığına rastladı. Güneş Sistemi’nde Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün gibi dev gaz gezegenlerde rastlanan su-buzuna şimdiye kadar başka bir yerde rastlanmamıştı. Ekip çalışma sırasında Şili Las Campanas Gözlemevi’ndeki soğuk kahverengi cüce taramasında kullanılan FourStar kızılötesi kamerasından yararlandı. Üç gece süren tarama …

Dördüncü Komşumuz Soğuk Bir Yıldız

NASA’nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Uydusu (WISE) ile Spitzer Uzay Teleskopu verileri bilinen en soğuk “kahverengi cüceyi” belirledi. Soğuk yıldız Dünya’nın Kuzey Kutbu’nun sıcaklığına sahip. Teleskopların ilettiği görüntüler sonucu Güneş’e en yakın dördüncü cisim olarak kayda geçirilen cismin uzaklığı 7,2 ışık yılı olarak belirlendi. Bize en yakın istem Alfa Erboğa (Alpha Centauri) adlı üçlü bir …

Karadelikler Nasıl Büyür?

Süper kütleli bir karadelik bir milyon Güneş kütlesinden bir milyar Güneş kütlesine kadar nasıl büyüyor? Gökbilimciler henüz bu sorunun yanıtını bilmiyor ancak NASA’nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma uydusu WISE verileri ile yapılan yeni bir çalışma karadeliğin büyümesine ait yeni kanıtlar getirdi. Bu kanıtlar gökadaların merkezindeki böylesi güçlü cisimlerin evriminin ortaya çıkmasına yardım ediyor. Bir karadeliğin …

WISE Noktayı Koydu: Gezegen-X Yok

NASA’nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Uydusu (WISE) gökyüzündeki yüz milyonlarca cismi taradı ancak “Gezegen X” olarak nitelenen Güneş Sistemi içindeki başka bir gezegenle ilgili hiçbir kanıta ulaşamadı. Araştırmacılar daha önce Pluto’nun ötesinde bir yerlerde büyük ancak görülemeyen gök cisminin olmasının mümkün olabileceğini söylüyordu. Buna ek olarak Gezegen X adlı bu cisme “Nemesis ya da “Tyche” …

Canavar Gökadalar Diyette

Evrenimiz birbirine kütle çekimiyle bağlı gökadaların oluşturduğu dev kümelerle doludur. Bu kümelerin merkezlerinde ise gökbilimcilerin galaktik yamyam olarak bildiği, komşu gökadalarla birleşerek büyüyen canavar gökadalar yatar. NASA’nın Spitzer Uzay Teleskopu ve Geniş Alan Kızılötesi Tarayıcısı (WISE) verileriyle gerçekleştirilen yeni çalışmalar önceki kuramların tersine bu dev gökadaların komşu gökadalarla daha az sayıda birleştiği ve büyüme hızlarının …