Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) teleskoplarını kullanan gökbilimciler yıldız kümelerinde gizli kalan aşırı sıcak yıldızların yüzeyindeki dev lekeleri keşfetti. Bu yıldızlar sadece manyetik lekelerle uğraşmıyor, bazılarında süper parlama olayları ile Güneş’teki benzer patlamalardan milyonlarca kez daha yüksek güce sahip enerji patlamaları da gerçekleşiyor. Bugün Nature Astronomy’de yayımlanan bulgular gökbilimcilerin bu şaşırtıcı yıldızları daha iyi anlamalarını sağlayarak …
Kıvrımlar Gezegene İşaret Ediyor Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Çok Büyük Teleskopu (VLT) ile yapılan gözlemler doğmakta olan bir yıldız sistemine dair izleri ortaya çıkardı. Genç yıldız AB Arabacı etrafında gökbilimciler tarafından tespit edilen yoğun gaz ve toz diskindeki belirgin sarmal yapı oluşmakta olan bir gezegenin yerini gösteriyor. Gözlenen bu özellik ortaya çıkan bir bebek gezegenin …
Yakın bir yıldızın ötegezegeni ortadan kayboldu! Gökbilimciler şimdi gözlenen cismin bir gezegen olmadığını ileri sürüyor. Gözlenen cismin aslında iki buz kaplı asteroitin çarpışması sonrasında oluşan ve genişleyen çok ince toz bulutuna ait olduğu düşünülüyor. Yer’den 25 ışık yılı uzaklıktaki Fomalhaut yıldızını gözleyen Hubble teleskopu, toz bulutunu ortaya çıkardı. Arizona Üniversitesi Steward Gözlemevinden George Rieke: “Fomalhaut …
ESO’nun Çok Büyük Teleskopu (VLT) ile yapılan gözlemler Samanyolu’nun merkezindeki karadeliğin etrafında dolanan bir yıldızın tıpkı Einstein’ın genel görelilik teorisinin tahmin ettiği şekilde hareket ettiğini ortaya çıkardı. Yörüngesi Newton’un çekim teorisi ile tahmin edildiği gibi bir elips değil, rozete benzer şekildedir. Bu çok sonra elde edilmiş olan sonuç neredeyse 30 yıldır arttırılan hassas ölçümlerin bir …
Geçen yılın sonunda Betelgeuse’un parlaklığı önemli derecede azalmış ve normal parlaklığının %40’ına ulaşmıştı. Bu normal olmayan durum yıldızın süpernova patlamasına yakın olduğu şeklinde de yorumlanmıştı. Buna karşılık gökbilimciler bu teori dışında başka teorilere de sahip. Bunlardan biri de parlaklık azalmasının nedeninin yıldızı saran gaz ve toz bulutu olması. Washington Üniversitesinden Emily Levesque ve Lowell Gözlemevinden …
Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) ortağı olduğu Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizgesi (ALMA) teleskoplarını kullanan gökbilimciler, iki yıldız arasındaki meydan okumanın sonucunda ortaya çıkan tuhaf gaz bulutlarını tespit etti. Yıldızlardan biri öylesine büyüdü ki diğerini yuttu, öbürü de karşılığında partnerinin etrafında sarmal çizerek dış katmanlarını kaybetmesine neden oldu. Tıpkı insanlar gibi, yıldızlar da zamanla değişir ve sonunda …
Kepler teleskopunun görevi bitmiş olsa da yolladığı veriler yeni keşifler sağlıyor. Teleskopun görevi yıldızının önünden geçen gezegeni ‘görmek’ olmasına karşılık yeni bilgi bir cüce nova patlamasına ait. Daha önce bilinmeyen bir sistemdeki patlama bir günden az süreyle olağan parlaklığını 1600 faktör arttırınca Kepler’e yakalandı. Söz konusu yıldız sistemi beyaz cüce ile onun onda biri kadar …
Bilinen en yaşlı ve dolayısıyla temel maddesini tüketmiş yıldızlardan birinin atmosferinde bol miktarda oksijen olduğu belirlendi. Gökbilimcilerin “ilkel yıldız” sınıfında değerlendirdiği yıldızın kimyasal yapısı Büyük Patlamadan sonra doğan ilk yıldızlarda elementlerin nasıl oluştuğu hakkında ipuçları veriyor. Yıldız J0815+4729 adıyla bilinmektedir. Çalışma Kaliforniya San Diego Üniversitesi, Astrofísica de Canarias Enstitüsü (IAC) ve Cambridge Üniversitesinden oluşan uluslararası …
Betelgeuse sönüyor mu? Avcı takımyıldızındaki bu ilginç yıldızın parlaklığı son zamanların en küçük değerine ulaştı. Kırmızı dev aşamasında olan yıldız her an patlayabilir ya da bir milyon yıl daha dayanır. Kesin olan şey sönükleştiği. Gökbilimciler uzun zamandır Betelgeuse’un enerji krizinde olduğunu biliyor ve bu nedenle yıldızı sürekli izliyorlar. Yıldızın çekirdeğindeki yakıt bitmek üzere. Yakıtı bittiğinde …
NASA’nın yeni ötegezegen avcısı olan TESS ile elde yeni veriler gökyüzünde oldukça rahat görülebilen Ejderha takımyıldızındaki Alfa Yıldızı ile sönük arkadaşı arasında sıralı tutulma olduğunu gösterdi. Gökbilimciler daha önce bunun ikili bir sistem olduğunu bilmelerine karşılık karşılıklı tutulma gerçekleştirmeleri tam bir sürpriz oldu. Daha önce gözlenmemiş olmasına şaşıran gökbilimciler bunun nedeninin tutulmanın altı saat gibi …
