NASA 22 Mart’tan bu yana ümitle Spirit’in bir sinyalini almak için çaba sarfediyor. Ancak şimdiye kadar Spirit’ten herhangi bir “ses” duyulmadı.
Mars gezginlerinden sorumlu ekip Spirit’in bulunduğu bölgeye kışın gelmesi ve aracın güneş ışını alması için uygun konumda bulunmaması nedeniyle aracı uyku moduna almışlardı. Bu moda araç iletişim başta olmak üzere her türlü hareketini kapatır ve bekleme konumuna geçer. Kasım-Mayıs ayları arasında geçen kış mevsimi sonunda aracın yeterli güneş ışığını toplayarak uyanacağı bekleniyordu.
26 Temmuz’da ekip yeni bir çağrı ile araca seslendiler. Buna göre kendilerini dinlediklerini düşündükleri aracın kendilerine sadece “bip” sinyali yollamasını istediler.
Ekip aracın Mars hava koşulları da düşünüldüğünde birkaç ay içinde bu mesaja yanıt verebileceğini düşünüyor. Tabi “mesajı hiç duyamama” durumu da göz ardı edilmiyor.
Mars Keşif Programı yöneticisi Doug McCuistion: “Sevgili gezginimiz Mars’tan bizi telefonla ararsa bir mucize gerçekleşecek. Bu durum daha öbe karşılaşılan zorluklarla aynı değil. Çünkü araç bilinmeyen bir bölgede bulunuyor” diyor.
Spirit ölçümlere göre -55 C derece dolayında soğuk olan bir bölgede bulunuyor ki bu hiç de iyi bir şey değil. Araç -40 C dereceye dayanabilecek ve çalışabilecek özellikte donanımlıdır. Daha önceki kış koşullarında araç sıcaklığını -40 C derecenin üzerinde tutmayı başarmıştı.
Spirit’in pili kış uykusundan uyandığında dünyayla iletişim kurabilecek özelliğe sahiptir. Eğer piller çok fazla güç kaybederse bu durumda Spirit’in zaman kavramı kaybolacaktır. Araç uyandığında çalışmaya devam edebilir ama kolundaki saati geri kalmış birinin çalışması gibi bir çalışmaya tanık olurduk. Bu ise önemlidir. Çünkü araç, günün 4 saatini uyuyarak ve her saatin 20 dakikasını dünyadan gelebilecek mesajları almak için dinleme konumuna geçmek üzere programlandı.
Daha önce Spirit’in yeterli, güze ulaşıp dünyaya mesaj yollaması için en uygun tarihin 23 Temmuz olduğu hesaplanmıştı. Bununla birlikte aracın pillerinin Eylül ayı sonu ya da Ekim ayı ortalarına kadar yeterince şarj olmayabileceği de bildiriliyor. Eğer Spirit uyanırsa aletleri ve elektronik devreleri tam bir sağlık kontrolünden geçirilecek.
Önceki Mars kışlarındaki verilere dayanarak ekip önümüzdeki iki ayda uzun gündüzler yaşanacağını belirtiyor. Mart 2011’e kadar Spirit’e gelecek güneş ışığı daha da artacak. Bu tarihe kadar eğer araçtan bir sinyal alınmazsa sonraki günlerde aracın sinyal verme olasılığı çok düşük.
Cornell Üniversitesi’nden Steve Squyres: “Bu hem Spirit hem de bizim için uzun bir bekleme dönemi oldu. Bundan sonra Spirit’i duymasak bile onun bilime katkıları yadsınamaz. Yine de tüm çabamız onu kurtarmak ve bilimsel çalışmalarına devam etmesi yönünde” diyor.
Spirit ve ikizi olan Opportunity 2004 yılında 3 aylık görev için Mars’a indirilmişti. Araçlar 6 yıldır görevleri başındalar. Opportunity hedefi olan Endavur Krateri’ne doğru yol almayı sürdürürken, Spirit çok şanssız bir şekilde 23 Nisan 2009 günü pudra inceliğindeki bir kum tabakasına saplanmıştı. Araç buradan kurtarılamayınca sabit robot olarak görev yapmaya devam etmesi kararlaştırıldı. Aracın bulunduğu bölgeye kışın gelmesi, güneş ışiığını yeterli alamaması nedeniyle araç uyku moduna geçmişti. Bölgede kışın bittiği günden bu yana Spirit’ten “hayattayım” sinyali bekleniyor.
Kaynak: NASA-JPL
