IC 10’daki Kütle Çekim Dalgaları

1887 yılında Amerikalı astronom Lewis Swift gökyüzünde işaretlediği bulutun aslında Dünya’dan 2,2 milyon ışık yılı uzakta bulunan küçük bir gökada olduğunu bilmiyordu. IC 10 olarak bilinen bu gökadayı günümüzde yıldızlarla dolup taşan tipte bir gökada* olarak tanımlıyoruz. Swift’in keşfinden bu yana geçen yüz yıldan fazla süredir gökbilimciler IC 10’u izlemektedir. NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi ile …

Genç Gökadaların Kısa Süren Partisi

Yıldız oluşumunun az olduğu ya da gözlenmediği gökadalarda buna neden olarak gerekli gazın toplanmaması gösterilir. Öyle ki yeterli gaz yoğunluğuna ulaşarak oluşan bir yıldız başka bir yıldızın oluşumunu engellemek istercesine çevresindeki gazı büyük bir öfkeyle atıp gökadanın gaz açısından fakirleşmesine neden oluyor. Gökbilimciler Hubble Uzay Teleskopu ile Chandra X-Işını Gözlemevi verilerinden yıldız yapma bakımından kısır …

Küçük Ama Çok Önemliler

Gökbilimciler erken evrendeki cüce gökadalardaki yıldız oluşumu patlamalarını Hubble ile araştırdı. NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu verileriyle yapılan yeni çalışmada küçük olmasına karşılık cüce gökadaların bol yıldız oluşumları nedeniyle erken evrende oldukça aktif rol aldıklarını ortaya koydu. Günümüz evrenindeki gökadalarda hâlâ yıldız oluşumları gerçekleşmesine karşılık görülen yıldızların çoğu iki ile altı milyar yıl önce oluşmuştur. Evrenin …

Çarpışan ve Yıldızlarla Dolu İki Gökada

NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu iki güzel gökada görüntüsü yayınladı. İlki çarpışan -biri parçalanmış- iki gökada, diğeri yıldızlarla dolup taşan bir gökada. İlk görüntü çarpışan iki gökadayla ilgili: Hubble sarmal bir gökadanın merceksi başka bir gökada ile kozmik birleşme sürecini yakaladı. Çarpışma nedeniyle gökadanın sarmal kollarından biri görüntünün dışına kadar uzanıyor. Görüntü çarpışmayla ilgili çok fazla …

Herschel’den Bu Kadar

Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Herschel Uzay Gözlemevi üç yıl süren uzay macerasını bugün noktaladı. Aracın soğutulmasında kullanılan sıvı helyumunun bittiği açıklandı. Aslında bu olay beklenmeyen bir şey değildi. Herschel 14 Mayıs 2009’da fırlatıldığında üzerindeki 2300 litre sıvı helyumun yavaş yavaş buharlaşması nedeniyle birgün bitmesi bekleniyordu. Helyumun tamamıyla tükendiği, gözlemeviyle iletişimde olan Batı Avustralya’daki yer istasyonundan …

Gökadalar Yeni Doğan Yıldızlarla Besleniyor

NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu verilerini kullanan gökbilimciler yıldızlarla dolup taşan (starburst) gökadaların, çevresindeki gazın etkisiyle büyüdüklerini doğrudan gözleyerek gördüler. Gökadalar geliştikçe değişir ve bu sayede madde ve enerji evrene yayılır. Bu enerjik olaylar gökadanın görünür boyutundan yirmi kat daha uzaktaki kozmik bir gazı etkileyebilir. Yıldızlarla dolup taşan gökadalara erken evrende çokça rastlanmasına karşılık günümüz evreninde …

Gökada Evrimi Kuramına Aykırı Bir Gökada Bulundu

ESA’nın Herschel uzay gözlemevi Samanyolu’ndan 2000’den kat daha fazla yıldız üreten bir gökada keşfetti. Evren 1 milyar yıl yaşındayken oluşmuş erken gökada, bu haliyle mevcut gökada evrimi kuramına karşı koyuyor.

HFLS3 olarak adlandırılan gökada, Herschel Çok Katlı Extragökada Araştırması (Hermes) ile elde edilen görüntüde soluk kırmızı leke gibi görünüyor.