Mars’ta oksijen üretildi. Gelecekte gerçekleşecek insanlı Mars görevleri için oldukça önemli.
NASA’nın Mars yüzeyinde göreve başlayan yeni altı tekerlekli aracı Perseverance (Azim) yanında taşıdığı karbondioksiti oksijene çeviren MOXIE aletiyle oksijen üretmeyi başardı. Şimdilik üretilen oksijen oldukça az. Ama bu başarı gelecek görevler için oldukça önemli.
Oksijen sadece Mars’a gidecek insanların solunum gereksinimlerini değil aynı zamanda Kızıl Gezegenden kalkışı yapacak roketin ateşlemesini sağlamak için de gerekli.
Bir roketi yerden kaldırabilmek için çok fazla oksijen gerekir. Mars yüzeyinden dört astronotlu 7 tonluk aracı kaldırmak için 25 ton oksijen gerekir. Bunun dışında oksijen gezegende yaşam için de gereklidir. Mars’ta bir yıl geçiren astronotlar yaklaşık 1 ton kadar oksijene ihtiyaç duyacaktır.
Dünya’dan Mars’a oksijen taşımak ise oldukça zor ve pahalıdır. Buna karşılık Azim’deki küçük MOXIE’nin torunu olabilecek ve daha fazla oksijen üretecek olan bir tonluk dönüştürücüyü taşımak daha ucuz ve kolaydır.
Mars’ın atmosferinin %96’sı karbondioksittir. MOXIE dönüştürücüsü karbondioksiti, bir karbon ve iki oksijene ayrıştırarak oksijen üretir. Bunun karşılığında da atmosfere karbonmonoksit salar.
Dönüşüm işlemi için yaklaşık 800 Santigrat derece sıcaklık gerekir ki MOXIE’nin üretildiği malzeme bu sıcaklığa dayanıklıdır. Üstelik dış kaplaması da kendisini taşıyan Azim aracına zarar vermeyecek şekilde oluşan ısıyı soğurmaktadır.
İlk üretim oldukça mütevazı oldu: Yaklaşık 5 gr oksijen. Bu miktar bir astronot için 10 dakikalık oksijen demektir. MOXIE saatte yaklaşık 10 gram oksijen üretebilmektedir.
MOXIE, Mars’ın değişen hava şartlarında ayrı günlerde denenecek. Böylece zorlu koşullardaki çalışma performansı denetlenmiş olacak.
