NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu tarafından 16 Mayıs 2016 tarihinde elde edilen yeni Neptün görüntülerinde koyu renkteki girdabın varlığını devam ettirdiği görüldü. 1989’de Gezgin-2 (Voyager 2) ve son olarak 1994’de Hubble tarafından görüntülenmesine karşılık 20 yılı aşkın süredir gözlenmemişti. Koyu bulut böylece 21. Yüzyılda ilk kez görüntülenmiş oldu.
16 Mayıs 2016 tarihli Hubble görüntüsünde Neptün’deki koyu girdap ayrıntılı olarak görüntülendi (NASA, ESA, and M.H. Wong and J. Tollefson (UC Berkeley)).Hubble ile farklı dalga boyunda alınmış görüntüler. Sağdaki görüntü mavi ve soldaki normal renkli görüntüdür. Mavi dalga boyundaki görüntüde koyu girdap açıkça görülüyor (NASA, ESA, and M.H. Wong and J. Tollefson (UC Berkeley)).
Neptün’deki koyu renkli girdaplar yüksek basınç sistemlerinden oluşur ve genellikle parlak bulutlarla birlikte görülürler. Metan buz kristallerinin içine süzülen donmuş gazlar karanlık girdapların üzerine çıkarak parlak bulutları oluşturur.
Neptün’ün parlak bulutları Temmuz 2015’den itibaren Hawaii’deki WM Keck Gözlemevi’ndeki birkaç gökbilimci tarafından izleniyordu. Gökbilimciler karanlık girdaba eşlik eden, ancak daha aşağı katmanlarda olduğu için görülemeyen parlak bulutlar olacağını düşünüyor. Neptün’ün karanlık girdapları genellikle sadece mavi dalga boylarında görülür. Hubble bu ilginç yapıları yüksek çözünürlükte görme yeteneğine sahiptir.
Görüntülenen koyu girdaba parlak bulut eşlik ediyor. Sol taraftaki görüntüde ‘ok’ ile gösterilmiş bulut sağ kısımda ayrıntılı görülüyor. Sağ üstte koyu ve parlak bulutlar birlikte gözlenirken, alttakinde sadece koyu bulut gözlenmiş. Koyu girdap yaklaşık 4800 km uzunluğundadır (NASA, ESA, and Z. Levay (STScI)).
Neptün’ün koyu renkli girdapları boyut, şekil ve kalıcılıkları bakımından şaşırtıcı özellikler sergiler. Bu fırtınalar Jüpiter’deki dev fırtınaları anımsatsa da daha kısa sürelidir.
Bu tür gözlemler Neptün’ün atmosferinin anlaşılmasını sağlamaktadır. Fırtınanın ne zaman başladığı, nasıl büyüdüğü ve bittiği anlaşılıyor. Bu da özellikle atmosfer dinamikleri çalışmalarına katkı sağlamaktadır.
Güneş Sisteminde bize en uzak gaz devi Neptün’ün üzerinde Boston’dan Portekiz’e kadar yer kaplayacak denli uzun karanlık fırtına varlığını yitiriyor gibi. Hubble teleskopundan alınan görüntülerde fırtınanın soluklaştığı görülüyor. Neptün’deki muazzam karanlık ve şiddetli fırtınalar ilk kez NASA’nın Voyager 2 aracı sayesinde fark edildi. O zamandan bu yana Hubble mavi devin…
Neptün 165 yıl önce keşfedildiği noktaya gelerek, keşfedildiğinden bu yana bir yılını tamamladı. Bu önemli anı vurgulamak için Hubble Uzay Teleskopu gözlerini Neptün’e çevirerek “yıldönümü görüntüleri” elde etti. Neptün, Güneş’e en uzak gezegendir. Alman gökbilimci Johann Gale tarafından 23 Eylül 1846’da keşfedildi.
NASA, uzaklardaki cüce gezegen Plüton’un yeni görüntülerini yayınladı. Hubble Uzay Teleskobuyla alınan görüntülerde Plüton, koyu pekmez rengiyle görülüyor. Cüce gezegendeki alacalı bulacalı renk ve parlaklık değişimleri, mevsime bağlı olarak düzenli olarak değişiyor.
İsveçli gökbilimcilerin başını çektiği uluslararası bir gökbilimci ekibi Hubble teleskopunun kütle çekimi mercekleme etkisi altında gözlediği Ia türü süpernovasının çoklu görüntüsünü analiz etmeye çalıştı. Patlayan yıldızın eldeki dört fotoğrafı evrenin genişleme hızını hesaplamak için kullanılacak. Böylece evrenin gerçekten de genişleme…
Yeni bir çalışmaya göre Pluto’nun gezegen statüsünden çıkarılması doğru değil. Yani, Pluto’ya yapılan haksızlık. 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği toplantısında gezegen tanımına yörüngesini temizlemiş olma yani yörüngesindeki en büyük kütle çekimini oluşturma şartı getirilmişti. Neptün’ün kütle çekimi Pluto’yu etkilediğinden ve…
Bilim insanları bu yılın başlarında gökbilim dünyasına adeta bomba gibi düşen bir çalışmayı tartışıyor. Bilindiği üzere Güneş’ten oldukça uzakta, Oort bulutu içinde bir gezegen olması gerektiği öne sürülmüştü. Varlığı matematiksel olarak öne sürülen Gezegen 9 henüz gözlemsel olarak doğrulanmadı. Kuramcıların…
Bilim insanları gökadaların sınırları dışında ‘yetim’ yıldızlardan bir kısmının patlamasını şaşkınlıkla izliyor. NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu’nun verilerinin olduğu 13 süpernova patlamasına ait analizde, gökadaların dışarı fırlattığı genç yıldızların beklenenden daha kısa sürede patlamasının sırrını açıklamaya çalışıyor. Bu çift yıldız sistemlerinin…
Cassini Satürn Sistemi’ndeki bilinmedikleri ortaya çıkarmaya devam ediyor. Bunların arasından seçtiklerim; Enceladus’taki buz fışkırmaları, buz fışkırtan hilal, pataes şekilli uydu, Titan’ın kanalları, gölgelerin oyunu, tekerlek halka ve son çalışma Titan’ın içi.
NGC 4889 masum, sakin bir gökada gibi görülebilir, ancak inanmayın. Hubble Teleskopu ile elde edilen bu görüntüdeki eliptik gökada aslında karanlık bir sır saklıyor: dev bir canavar. Gökadanın merkezinde şimdiye kadar keşfedilen en büyük kütleli karadelik bulunuyor. Yaklaşık 300 milyon…
İsveçli gökbilimcilerin başını çektiği uluslararası bir gökbilimci ekibi Hubble teleskopunun kütle çekimi mercekleme etkisi altında gözlediği Ia türü süpernovasının çoklu görüntüsünü analiz etmeye çalıştı. Patlayan yıldızın eldeki dört fotoğrafı evrenin genişleme hızını hesaplamak için kullanılacak. Böylece evrenin gerçekten de genişleme…
Yeni bir çalışmaya göre Pluto’nun gezegen statüsünden çıkarılması doğru değil. Yani, Pluto’ya yapılan haksızlık. 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği toplantısında gezegen tanımına yörüngesini temizlemiş olma yani yörüngesindeki en büyük kütle çekimini oluşturma şartı getirilmişti. Neptün’ün kütle çekimi Pluto’yu etkilediğinden ve…
Bilim insanları bu yılın başlarında gökbilim dünyasına adeta bomba gibi düşen bir çalışmayı tartışıyor. Bilindiği üzere Güneş’ten oldukça uzakta, Oort bulutu içinde bir gezegen olması gerektiği öne sürülmüştü. Varlığı matematiksel olarak öne sürülen Gezegen 9 henüz gözlemsel olarak doğrulanmadı. Kuramcıların…
Bilim insanları gökadaların sınırları dışında ‘yetim’ yıldızlardan bir kısmının patlamasını şaşkınlıkla izliyor. NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu’nun verilerinin olduğu 13 süpernova patlamasına ait analizde, gökadaların dışarı fırlattığı genç yıldızların beklenenden daha kısa sürede patlamasının sırrını açıklamaya çalışıyor. Bu çift yıldız sistemlerinin…
Cassini Satürn Sistemi’ndeki bilinmedikleri ortaya çıkarmaya devam ediyor. Bunların arasından seçtiklerim; Enceladus’taki buz fışkırmaları, buz fışkırtan hilal, pataes şekilli uydu, Titan’ın kanalları, gölgelerin oyunu, tekerlek halka ve son çalışma Titan’ın içi.
NGC 4889 masum, sakin bir gökada gibi görülebilir, ancak inanmayın. Hubble Teleskopu ile elde edilen bu görüntüdeki eliptik gökada aslında karanlık bir sır saklıyor: dev bir canavar. Gökadanın merkezinde şimdiye kadar keşfedilen en büyük kütleli karadelik bulunuyor. Yaklaşık 300 milyon…
İsveçli gökbilimcilerin başını çektiği uluslararası bir gökbilimci ekibi Hubble teleskopunun kütle çekimi mercekleme etkisi altında gözlediği Ia türü süpernovasının çoklu görüntüsünü analiz etmeye çalıştı. Patlayan yıldızın eldeki dört fotoğrafı evrenin genişleme hızını hesaplamak için kullanılacak. Böylece evrenin gerçekten de genişleme…
Yeni bir çalışmaya göre Pluto’nun gezegen statüsünden çıkarılması doğru değil. Yani, Pluto’ya yapılan haksızlık. 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği toplantısında gezegen tanımına yörüngesini temizlemiş olma yani yörüngesindeki en büyük kütle çekimini oluşturma şartı getirilmişti. Neptün’ün kütle çekimi Pluto’yu etkilediğinden ve…
